Theo người đứng đầu trung tâm báo chí Ukraine, ông Alexei Dmitrashkovsky mới đây cho biết: Các máy bay chiến đấu của Lực lượng Không quân Nga (RuAF) gần đây đã thay đổi chiến thuật và đẩy mạnh hoạt động tấn công hơn so với trước đây.
Theo ông Dmitrashkovsky, không giống như trước đây, khi các máy bay chiến đấu của RuAF thực hiện các cuộc tuần tra chiếm ưu thế trên không, nhưng chủ yếu ở thế phòng thủ; nhưng hiện nay đã khác. "Hôm qua hai máy bay của RuAF đã dụ lực lượng phòng không của chúng tôi khai hỏa và chiếc máy bay thứ ba thực hiện đòn tấn công".
 |
Hình minh họa. Ảnh: Topwar.
|
Kể từ tháng 11 năm 2022, khi quân Nga triệt thoái khỏi hữu ngạn sông Dnieper ở vùng Kherson để ổn định và thu gọn chiến tuyến, thì các máy bay chiến đấu của RuAF đã duy trì chiến thuật phòng thủ là chủ yếu.
Không quân Nga lúc này chủ yếu thực hiện các nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không dọc theo mặt trận, nhằm ngăn chặn các máy bay chiến đấu của Không quân Ukraine tấn công lực lượng mặt đất của Nga; đồng thời hỗ trợ cho các lực lượng mặt đất của Quân đội Nga hoạt động dọc theo mặt trận.
Các máy bay chiến đấu của RuAF đã không thực hiện được các nhiệm vụ chế áp với lực lượng phòng không đối phương (SEAD), nhằm thiết lập ưu thế tuyệt đối trên không đối với Ukraine, để có thể tự do tấn công vào sâu lãnh thổ Ukraine.
Các chiến thuật được các máy bay chiến đấu của RuAF sử dụng để chiếm ưu thế trên không như sau: Các máy bay chiến đấu hàng đầu của Nga, như Su-35S và Su-30SM, có nhiệm vụ bay tuần tra chiếm ưu thế trên không 24/7 trong các khu vực được chỉ định và bao phủ toàn bộ tiền tuyến. MiG-31 thỉnh thoảng cũng tham gia bay tuần tra như vậy.
Các máy bay chiến đấu này được trang bị tên lửa không đối không (A2A) hoặc kết hợp giữa tên lửa A2A và tên lửa chống bức xạ đơn lẻ (ARM). Trong đó ARM được sử dụng để tấn công bất kỳ radar phòng không mặt đất nào của Ukraine, nếu chúng mở máy phát để theo dõi máy bay RuAF.
 |
| Hình minh họa. Ảnh:Pinterest. |
Trong các nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không, điển hình là chiến đấu cơ hạng nặng MiG-31BM, đều được trang bị 2 tên lửa không đối không tầm xa (RVV-BD) dưới thân và 2 tên lửa không đối không tầm trung (RVV-SD) dưới cánh. Nhiệm vụ chủ yếu là ngăn chặn máy bay tiêm kích cất cánh và cường kích như MiG-29, Su-25 và Su-24 tấn công quân đội Nga dọc chiến tuyến.
Cùng với đó, các máy bay chiến đấu của RuAF thực hiện các cuộc tuần tra, nhưng tránh xa các hệ thống phòng không mặt đất của Ukraine và cung cấp khả năng “bay che đầu” cho tiêm kích bom Su-24, Su-34; máy bay chiến đấu tấn công (Su-30SM, Su-35) và trực thăng vũ trang (Mi-28, Mi-35, Ka-52), tấn công các mục tiêu mặt đất của Ukraine.
Khả năng tên lửa chống radar Kh-31P của Nga, có thể tiêu diệt bất kỳ radar phòng không nào của Ukraine đang bật để dẫn đường cho tên lửa phòng không hoặc đang ở chế độ trinh sát phát hiện mục tiêu trên không. Đây là loại vũ khí quan trọng nhất trong chiến thuật chiếm ưu thế trên không của RuAF.
Tên lửa Kh-31P được thiết kế để tiêu diệt các radar của hệ thống SAM tầm trung và tầm xa, radar kiểm soát hoạt động trên không và radar cảnh báo sớm. Tên lửa được chế tạo để tấn công các radar của đối phương đang hoạt động (phát sóng).
Tên lửa Kh-31P sử dụng đầu dò radar thụ động để tìm kiếm mục tiêu, bao gồm tìm kiếm tự động và tự điều khiển vào mục tiêu. Đầu dò tìm kiếm mục tiêu của Kh-31P sử dụng băng thông rộng, bao gồm toàn bộ dải tần hoạt động hiện tại và dự đoán cho các hệ thống phòng không tiềm năng của đối phương.
 |
Một trang tài liệu mật về cuộc xung đột Nga - Ukraine bị Mỹ để lộ. Ảnh: Twitter.
|
Các phi công Nga gọi tên lửa Kh-31PD là "sát thủ siêu thanh", cho rằng tên lửa này thực tế là bất khả xâm phạm trước hệ thống phòng không của đối phương nhờ tốc độ cao và khả năng phản đòn. Nga tuyên bố tỷ lệ thành công của Kh-31PD là 98%, sau vài chục vụ phóng chống lại các mục tiêu tại Ukraine.
Lý do khiến các máy bay chiến đấu của RuAF trước kia phải bay ngoài tầm bắn các hệ thống phòng không của Ukraine, mặc dù họ có “sát thủ” Kh-31P. Nguyên nhân là các hệ thống tên lửa phòng không của Ukraine đều sử dụng thông tin ngắm bắn mục tiêu theo thời gian thực, từ các Hệ thống kiểm soát và cảnh báo trên không (AWACS) của Mỹ và NATO.
Những tên lửa phòng không của Ukraine có thể ngắm bắn chính xác vào các máy bay chiến đấu của Nga, mà không cần bật radar tìm kiếm mục tiêu. Chính điều này là yếu tố gây rủi ro cho các máy bay chiến đấu và phi công của RuAF.
Nhưng theo các lãnh đạo quân đội Ukraine, các máy bay chiến đấu của RuAF hiện không còn bay ngoài phạm vi của các hệ thống phòng không mặt đất của Ukraine. Họ đang đi vào không phận tranh chấp, để phát động các cuộc tấn công thẳng vào các hệ thống phòng không của Ukraine.
Nói cách khác, các trận địa thống phòng không của Ukraine là mục tiêu chủ yếu của RuAF trong các cuộc tấn công gần đây. Như vậy, RuAF đang “chấp nhận rủi ro”, với mục đích là xóa sổ các hệ thống phòng không mặt đất ít ỏi còn lại của Ukraine. Điều quan trọng là lãnh đạo RuAF đã thay đổi tư duy, chấp nhận những rủi ro và đã đến lúc phải tăng cường tấn công, để giành lợi thế tuyệt đối trên không.
Tính đến thời điểm hiện tại, Ukraine được biết là đang thiếu tên lửa phòng không mặt đất (nhất là loại có nguồn gốc từ Liên Xô trước kia). Ngoài ra, các máy bay chiến đấu của Nga bay ở độ cao trung bình đều sử dụng các hệ thống tác chiến điện tử và mồi bẫy hồng ngoại (EW/IR) rất mạnh, làm giảm cơ hội bắn trúng của tên lửa phòng không Ukraine.
Theo ông Dmitrashkovsky, Nga cũng đã bắt đầu sử dụng nhiều UAV theo nhiều cách khác nhau. Trong đó họ đang sử dụng UAV tự sát Geran-2 để thu hút hỏa lực từ các hệ thống phòng không mặt đất của Ukraine và sau đó tấn công các hệ thống phòng không này bằng UAV tự sát Lancet nhỏ hơn.
RuAF gần đây cũng tăng cường sử dụng các loại bom lượn có điều khiển như UPAB-1500B, PBK-500U Drel và Grom (Thunder), trong chiến dịch không kích chống lại lực lượng Ukraine. Những quả bom này có tầm hoạt động khoảng 60 km và chứa từ 500 kg đến 1.500 kg thuốc nổ.
Sức mạnh hủy diệt của bom lượn Nga có thể khiến lực lượng phòng không Ukraine đứng trước sự lựa chọn hết sức khó khăn. Đồng thời sức công phá lớn của những quả bom này, đã bù đắp cho bất kỳ sự thiếu chính xác khi thả bom xuống mục tiêu.
Nếu những hệ thống phòng không mặt đất của Ukraine không cố gắng đánh chặn quả bom này, thì những điều rất tồi tệ sẽ xảy ra. Những nếu họ cố gắng đánh chặn những quả bom lượn, thì họ có nguy cơ bị tấn công bởi một tên lửa bức xạ Kh-31P, do một máy bay chiến đấu của RuAF đang bay tuần tra chiếm ưu thế trên không phóng đi.
Trong một bài báo trước đây của tờ EurAsian Times (Ấn Độ) cho biết, Nga chuẩn bị triển khai hoạt động UAV tấn công hạng nặng LO Sirius (Inokhodets-RU) dọc theo mặt trận Ukraine. Những UAV vũ trang này, có khả năng thả bom dẫn đường chính xác nặng 100 kg từ khoảng cách xa.
Rõ ràng là RuAF đang thắt chặt thòng lọng xung quanh các lực lượng phòng không Ukraine, thông qua việc chuyển đổi rất hiệu quả từ thế phòng thủ sang thế tấn công dọc theo mặt trận. Giờ đây Nga đã phải dùng đến việc tấn công mạnh mẽ vào lực lượng Ukraine bằng những quả bom hạng nặng và chính xác.
UAV tự sát Lancet của Nga tấn công các bệ phóng tên lửa phòng không Buk-M1 của Ukraine.