Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc: “Đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam tạo nên năng lực đổi mới, sáng tạo quốc gia”

Hoạt động có ý nghĩa to lớn

Phát biểu tại Lễ tôn vinh trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu năm 2022 do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam - VUSTA) tổ chức sáng 21/5, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên trung ương Đảng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ sự vui mừng thay mặt Đảng và Nhà nước tới dự. Chủ tịch nước chúc mừng các nhà khoa học được vinh danh. Đồng thời, gửi lời chúc mừng tới Liên hiệp Hội Việt Nam, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam.

Khẳng định, Lễ tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu năm 2022 là hoạt động có ý nghĩa to lớn trong sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc, Chủ tịch nước nhấn mạnh, không chỉ thể hiện sự quan tâm, coi trọng, đãi ngộ của nhà nước đối với trí thức, sự kiện còn góp phần ghi nhận các cá nhân có nhiều đóng góp tiêu biểu, xuất sắc. Từ đó, động viên, khuyến khích sự nỗ lực, vươn lên của cộng đồng trí thức KH&CN cả nước. Một trong lực lượng trụ cột của cách mạng và tầm nhìn của Việt Nam 2045.

Chủ tịch nước nói rằng, có một điều mà ai trong chúng ta cần nhớ và cần tiếp tục truyền lại mạnh mẽ cho thế hệ mai sau, đó là trong suốt chiều dài dựng nước và giữ nước của dân tộc, cha ông chúng ta luôn quý trọng hiền tài và đội ngũ trí thức. Coi hiền tài là nguyên khí quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, nguyên khí suy thì thế nước yếu. Ngay từ khi giành độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã nói:“Nước nhà cần phải kiến thiết, kiến thiết cần phải có nhân tài”.

Học tập tư tưởng của Bác Hồ trong việc trọng dụng người tài đức, trong bối cảnh toàn cầu hóa và xu thế phát triển của KH&CN của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, quan điểm nhất quán của Đảng ta về phát triển đất nước là “phải bằng và dựa vào KH&CN”, “phát triển KH&CN là quốc sách hàng đầu, giữ vai trò then chốt trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”.

Rõ ràng, nhiệm vụ trao cho đội ngũ trí thức KH&CN nước nhà là hết sức to lớn và ngày càng nặng nề. Trong đó, phát hiện, tôn vinh các cá nhân tiêu biểu trong hoạt động sáng tạo KH&CN cũng được xác định là là một nhiệm vụ quan trong đối với Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam, nhiệm vụ này cần làm tốt hơn nữa để thực hiện chiến lược quan trọng của quốc gia, hướng đến tầm nhìn Việt Nam 2045.

“Hoạt động tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu là một hình thức thi đua yêu nước, có ý nghĩa nhân văn rất lớn, thể hiện sự quan tâm, coi trọng của Đảng, Nhà nước đối với trí thức, đồng thời cũng là để khích lệ, ghi nhận những cá nhân có nhiều đóng góp tiêu biểu, xuất sắc trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của đất nước nói chung, của Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam nói riêng. Việc tổ chức xét chọn, tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu là một sự kiện có ý nghĩa rất lớn đối với đội ngũ trí thức KH&CN của cả nước”, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc khẳng định.

Chủ tịch nước cũng nhấn mạnh, danh hiệu trí thức KH&CN tiêu biểu không chỉ mang đến niềm tự hào đối với chính bản thân người được tôn vinh và gia đình mà còn trở thành niềm vinh dự, trách nhiệm lớn lao đối với Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam và các Hội thành viên để tiếp tục quan tâm, làm tốt hơn nữa trong công tác tập hợp, đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức KH&CN nước nhà, thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ được Nhà nước giao, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế xã hội, bảo vệ quốc phòng, an ninh, hội nhập quốc tế, củng cố vững chắc nền tảng công nhân - nông dân - trí thức vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Chủ tịch nước cho biết, trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Đảng ta luôn nhất quán xác định KH&CN là quốc sách. Đại hội lần thứ XIII của Đảng một lần nữa khẳng định, tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo là một đột phá chiến lược của đất nước, đặc biệt trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu hiện nay. Đội ngũ các nhà khoa học, trí thức KH&CN hiện nay chính là hạt nhân của tiến trình này.

Từ khi ra đời vào ngày 29/7/1983 đến nay, Liên hiệp Hội Việt Nam đã tập hợp, đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam trong nước và nước ngoài, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển tiềm lực KH&CN quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội, ổn định tình hình tư tưởng chính trị, giữ vững quốc phòng, an ninh. Nhiều nhà khoa học đã được Đảng và Nhà nước vinh danh là Anh hùng lao động như GS. Trần Đại Nghĩa, GS. Lương Định Của, GS. Bùi Huy Đáp, GS.VS. Vũ Tuyên Hoàng, Nhà nghiên cứu Trương Hoàng Chương... và nhiều nhà khoa học khác đã được tặng thưởng nhiều Huân, huy chương cao quý.

Liên hiệp Hội Việt Nam đã tập hợp được trên 3,7 triệu hội viên, trong đó có 2,2 triệu trí thức KH&CN chiếm 32,5% đội ngũ trí thức của cả nước, hoạt động tại 154 hội thành viên, trong đó có 91 Hội ngành toàn quốc, 63 Liên hiệp Hội tỉnh, thành phố, gần 600 tổ chức KH&CN trực thuộc.

“Đội ngũ khoa học thành viên của Liên hiệp Hội Việt Nam cùng đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam trong cả nước đã góp phần quan trọng, tạo nên năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia. Năm 2021, Việt Nam duy trì vị trí top 45 quốc gia đổi mới sáng tạo dẫn đầu toàn cầu và là quốc gia có vị trí dẫn đầu về đổi mới sáng tạo toàn cầu trong số các nền kinh tế thu nhập trung bình thấp được xếp hạng.

Đặc biệt năm 2022, với cách làm khách quan, khoa học, công khai, minh bạch, Liên hiệp Hội Việt Nam đã chọn được 106 trí thức KH&CN tiêu biểu, trong đó có nhiều nhà khoa học lớn tuổi, có nhiều cống hiến lớn lao và nhiều nhà khoa học trẻ, đại biểu nữ có nhiều đóng góp cho Tổ quốc Việt Nam”, Chủ tịch nước nhấn mạnh.

Quan tâm hơn nữa đội ngũ trí thức và KH&CN

Theo Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, chúng ta đã nhìn thẳng, nói thẳng, thừa nhận thẳng thắn rằng, năng lực và trình độ công nghệ của nền kinh tế còn thấp, công nghiệp chủ yếu là gia công, lắp ráp, giá trị gia tăng không cao, năng suất lao động thấp, công nghiệp hỗ trợ phát triển chậm, tỷ lệ nội địa hóa thấp, tham gia vào giá trị toàn cầu vẫn còn hạn chế, mô hình tăng trưởng chưa dựa trên nền tảng KH&CN đổi mới, sáng tạo, tính tự chủ nền kinh tế còn thấp vẫn còn phụ thuộc vào bên ngoài…

Chủ tịch nước khẳng định, cuộc cách mạng công nghệ lần thứ 4 hiện nay đã mở ra cơ hội để nước ta rút ngắn khoảng cách, tăng tốc phát triển. Vị thế và yêu cầu của đất nước đang đòi hỏi đội ngũ trí thức và KH&CN nước nhà hãy miệt mài hơn nữa, sáng tạo hơn nữa, tạo ra nhiều giá trị hơn nữa trong cuộc sống, từ các công trình nghiên cứu, phát minh, sáng chế của mình.

“Với vai trò là tổ chức đại diện cho trí thức KH&CN, là một bộ phận cấu thành quan trọng trong hệ thống chính trị nước ta, Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên cần làm tốt hơn nữa tham vấn chính sách về KH&CN đổi mới, sáng tạo cơ chế chính sách về tài chính, điều kiện làm việc, đãi ngộ cho Đảng, Nhà nước, Chính phủ để kết nối hơn các nhà khoa học, xây dựng khối đại đoàn kết, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển đất nước trong giai đoạn mới”, Chủ tịch nước yêu cầu.

Nhân dịp này, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đề nghị cấp ủy, chính quyền các cấp, Bộ, ngành quan tâm cụ thể hơn các nhà khoa học Liên hiệp Hội Việt Nam, để các nhà khoa học có nhiều đóng góp cho sự phát triển của địa phương, các ngành, đất nước chúng ta.

“Nhiệt huyết thiếu đi trí thức là lửa thiếu đi ánh sáng. Giấc mơ Việt Nam thịnh vượng chỉ có thể được soi đường bằng ánh sáng của trí thức”, Chủ tịch nước nói và mong rằng, thành công của các nhà khoa học được vinh danh năm nay sẽ tiếp tục truyền cảm hứng tạo ra động lực lan tỏa thúc đẩy đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam ngày càng lớn mạnh, đóng góp ngày càng nhiều hơn cho sự phát triển của nước nhà”, Chủ tịch nước nhấn mạnh.