Cháy karaoke An Phú hơn 30 người thiệt mạng: Trách nhiệm của ai?

Vụ cháy quán karaoke An Phú tại tỉnh Bình Dương đến tối ngày 7/9 đã xác định 33 người thiệt mạng và có thể chưa phải là con số cuối cùng. Nguyên nhân ban đầu theo UBND tỉnh Bình Dương là do chập điện tại một phòng hát. Dư luận đặt câu hỏi, trách nhiệm trong vụ cháy này sẽ thuộc về ai?

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, đây là vụ hỏa hoạn đặc biệt nghiêm trọng, rất thương tâm khi có đến hơn 30 người thiệt mạng, nhiều người bị thương, thiệt hại nghiêm trọng về tài sản. Do đó, cơ quan chức năng sẽ làm rõ nguyên nhân vụ cháy để có căn cứ xử lý phù hợp với quy định của pháp luật.

Theo quy định tại Nghị định 54/2019/NĐ-CP về điều kiện kinh doanh karaoke, vũ trường, doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh chỉ được kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường sau khi được cấp Giấy phép đủ điều kiện kinh doanh và bảo đảm các điều kiện theo quy định của Nghị định này, các quy định của pháp luật khác có liên quan.

Nghị định này cũng quy định nguyên tắc để tổ chức hoạt động kinh doanh karaoke, vũ trường là phải bảo đảm an ninh, trật tự xã hội; tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm và tài sản của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường. Không lợi dụng hoạt động kinh doanh làm phát sinh tệ nạn xã hội, tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật khác.

Trường hợp có căn cứ cho thấy người quản lý cơ sở kinh doanh này đã vi phạm quy định Nghị định 54 nêu trên, cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy hoặc tội vô ý làm chết người tùy theo lỗi vi phạm cụ thể.

Chủ cơ sở kinh doanh, người trực tiếp quản lý hoạt động kinh doanh của cơ sở này phải chịu trách nhiệm đối với những thiệt hại đã gây ra đối với những nạn nhân trong vụ cháy.

Trường hợp có căn cứ cho thấy, người quản lý điều hành hoạt động kinh doanh này đã vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy dẫn đến hậu quả làm 3 người chết trở lên, người vi phạm sẽ phải đối mặt với khung hình phạt cao nhất của tội danh này là phạt tù từ 7 năm đến 12 năm, theo quy định tại điểm a, khoản 3, Điều 313 Bộ luật Hình sự. Với hậu quả hơn 30 người chết, nhiều người bị thươn, người vi phạm có thể sẽ phải đối mặt với hình phạt cao nhất tuổi 12 năm tù.

Ngoài ra, người vi phạm còn có trách nhiệm phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho gia đình nạn nhân. Thiệt hại bao gồm chi phí cứu chữa, chi phí mai táng theo phong tục địa phương, tiền cấp dưỡng cho người mà nạn nhân có nghĩa vụ cấp dưỡng và tiền bồi thường thiệt hại về tinh thần khoảng 100 tháng lương cơ bản. Đối với những người bị thương tích, phải bồi thường thiệt hại tiền chi phí cứu chữa, tiền thu nhập bị mất, bị giảm sút, bồi thường tiền công người chăm sóc và tổn thất về tinh thần khoảng 50 tháng lương cơ bản.

Trong trường hợp có căn cứ cho thấy đã có người cố ý "phóng hỏa" để gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác, cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án giết người theo quy định tại Điều 123 Bộ luật Hình sự với tình tiết là giết nhiều người và hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình. 

Theo luật sư Cường, nguyên nhân của sự việc là yếu tố quan trọng để quyết định việc cơ quan điều tra có khởi tố vụ án hình sự hay không phải khởi tố về tội danh gì và khởi tố đối với ai.

Dù hát karaoke là nhu cầu chính đáng của mọi công dân, tuy nhiên gần đây liên tục xảy ra những vụ hỏa hoạn ở quán karaoke dẫn đến nhiều người thiệt mạng, thiệt hại nhiều tài sản có giá trị.

Nêu ý kiến về việc này, luật sư Cường cho rằng, việc tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh của các cơ sở kinh doanh karaoke, vũ trường là cần thiết.

Với đặc điểm kinh doanh karaoke, vũ trường ở không gian kín, nhiều chất, đồ vật dễ cháy, khách hàng là những người sử dụng rượu bia, chất kích thích trong tình trạng thiếu tỉnh táo, dễ mất kiểm soát cảm xúc và hành vi. Nếu cháy nổ xảy ra, hậu quả sẽ rất nghiêm trọng, thực tế đã chứng minh điều này trong nhiều vụ cháy thời gian gần đây. Bởi vậy, đây là loại hình kinh doanh đặc thù, cần tăng cường công tác quản lý về an ninh trật tự, phòng cháy chữa cháy mới đảm bảo an toàn cho người sử dụng dịch vụ.

Trường hợp phát hiện cơ sở kinh doanh karaoke, vũ trường nào không đảm bảo điều kiện kinh doanh theo quy định pháp luật, có nguy cơ gây mất an toàn cần phải đình chỉ hoạt động, xử phạt vi phạm hành chính, có thể tước giấy phép và cấm kinh doanh trong một thời gian nhất định, nếu vi phạm điều kiện về an ninh, an toàn, phòng cháy chữa cháy mà gây hậu quả nghiêm trọng thì cần khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và xử lý nghiêm minh đối với những người vi phạm theo quy định của pháp luật.

Đối với người dân khi đi hát karaoke, cần phải lựa chọn những quán karaoke đảm bảo tiêu chuẩn an toàn về phòng cháy chữa cháy, tuân thủ các quy định về an ninh trật tự, đặc biệt là phải có lối thoát hiểm, phải có hệ thống báo cháy và hoạt động quản lý chuyên nghiệp, có trách nhiệm thì mới đảm bảo an toàn, giảm bớt những nguy cơ, sự cố có thể xảy ra.

Trong trường hợp vụ cháy là do nguyên nhân khách quan, không có lỗi của chủ cơ sở kinh doanh thì cơ sở kinh doanh này vẫn có trách nhiệm phải bồi thường thiệt hại đối với những nạn nhân theo quy định của pháp luật về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng khi tính mạng, sức khỏe, tài sản bị xâm hại.