Ngồi lâu kiểu này tăng nguy cơ tử vong

Ngồi lâu là một trong những hành vi phổ biến nhất trong xã hội ngày nay và là yếu tố nguy cơ dẫn đến nhiều tình trạng sức khỏe.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từ lâu đã liệt kê ít vận động là một trong 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, tác hại của việc ít vận động chỉ đứng sau hút thuốc. Nghiên cứu mới đây cho thấy ngồi lâu có thể làm tăng nguy cơ tử vong do ung thư, trầm cảm, v.v.

Cách đây không lâu, các nhà nghiên cứu từ Đại học Y khoa Thiên Tân, Trung Quốc, đã xuất bản một nghiên cứu chỉ rõ, ngồi hơn 6 tiếng mỗi ngày có liên quan đến nguy cơ mắc 12 bệnh nguy hiểm, bao gồm bệnh tim thiếu máu cục bộ, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn, bệnh thận mãn tính, bệnh gan mãn tính, bệnh tuyến giáp, trầm cảm, đau nửa đầu, gút, viêm khớp dạng thấp, bệnh túi thừa.

Chúng ta đều biết rằng đứng lên và tập thể dục sau khi ngồi lâu có thể làm giảm tác hại do ngồi lâu gây ra, nhưng chúng ta cần đứng dậy thường xuyên như thế nào? Nên kéo dài trong bao lâu? Chưa có nghiên cứu nào đưa ra câu trả lời mà nhân viên văn phòng mong muốn.

Đầu năm 2023, các nhà nghiên cứu từ Đại học Columbia đã xuất bản một bài báo có tiêu đề "Ngừng ngồi lâu để cải thiện nguy cơ tim mạch: Phân tích phản ứng liều lượng của một thử nghiệm chéo ngẫu nhiên". Nghiên cứu cho thấy rằng cứ 30 phút ngồi thì đứng dậy và đi bộ 5 phút có thể chống lại một số tác động có hại.

Trong nghiên cứu chéo ngẫu nhiên này, các nhà nghiên cứu đã phân tích 11 người, những người này hoàn thành các phiên ít vận động khác nhau vào 5 ngày khác nhau: 1 phút đi bộ sau mỗi 30 phút ngồi, 1 phút đi bộ sau 60 phút ngồi, 1 phút đi bộ sau 30 phút ngồi. Đi bộ 5 phút sau 60 phút ngồi. Các chỉ số đường huyết và huyết áp, các chỉ số chính về sức khỏe tim mạch, được đo tương ứng 15 và 60 phút một lần.

Nghiên cứu cho thấy cứ sau 30 phút ngồi, đứng dậy và đi bộ trong 5 phút là lượng bài tập tốt nhất để bù đắp nguy cơ ngồi nhiều, ít vận động, có thể làm giảm đáng kể lượng đường trong máu và huyết áp.

Ngược lại, đứng dậy và đi bộ 1 phút sau mỗi 30 phút ngồi cũng có lợi ích khiêm tốn đối với lượng đường trong máu trong suốt cả ngày, trong khi đi bộ 60 phút một lần (1 hoặc 5 phút) không có lợi ích gì.

Tựu chung lại, nghiên cứu chỉ ra, nếu ngồi lâu mà không chịu vận động, cơ thể sẽ có những ảnh hưởng cụ thể sau:

Nếu ngồi cả ngày thì nguy cơ mắc bệnh tiểu đường có khả năng sẽ tăng cao. Bởi vì cơ thể đốt cháy quá ít calo. Mặc dù chưa được chứng minh một cách rõ ràng, nhưng các bác sĩ cho rằng việc ngồi nhiều có thể thay đổi cách cơ thể phản ứng với insulin, hormone giúp đốt cháy đường để lấy năng lượng cung cấp năng lượng cho cơ thể.

Tất cả khối lượng đi bộ đều dẫn đến giảm huyết áp đáng kể 4-5 mmHg so với những người ít vận động. Các nhà nghiên cứu cho biết, đó là một mức giảm đáng kể, tương đương với việc giảm tập thể dục hàng ngày trong sáu tháng.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu đã đo tâm trạng, sự mệt mỏi và mức độ hoạt động nhận thức của những người tham gia đều đặn trong suốt quá trình thử nghiệm. Kết quả ngồi lâu dễ khiến cơ thể mệt mỏi, đau lưng, khó chịu.

Nghiên cứu cho thấy ngồi 30 - 40 phút, đứng dậy đi lại 5 phút giúp giảm đáng kể sự mệt mỏi và cải thiện tâm trạng mà không ảnh hưởng đến nhận thức. Nếu không chịu đứng dậy, đi lại, có thể mắc bệnh tim và các bệnh mãn tính khác.

Khối huyết mạch (DVT) là cục máu đông hình thành ở chân, nguyên nhân thường do ngồi yên một chỗ quá lâu. Nó có thể trở nên nghiêm trọng nếu cục máu đông bị vỡ ra và nằm trong phổi. Ở một số người sẽ có dấu hiệu sưng và đau.

Những người ngồi quá nhiều có khả năng chết sớm hơn vì bất kỳ nguyên nhân gì trong một khoảng thời gian dài. Chỉ có luyện tập hàng ngày mới có thể cải thiện được tình trạng sức khoẻ này.

Ngoài ra, ngay từ tháng 11 năm 2020, các nhà nghiên cứu từ Học viện Khoa học Thể thao Na Uy và Trường Y Harvard đã xuất bản một bài báo có tựa đề "Mối liên hệ giữa hoạt động thể chất được đo bằng gia tốc kế và thời gian tĩnh tại với tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân", bài báo này đăng tải một phân tích tổng hợp nghiên cứu hơn 44000 cá nhân trung niên trở lên.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngồi trong thời gian dài làm tăng nguy cơ tử vong, 30-40 phút tập thể dục cường độ vừa phải đến mạnh mỗi ngày có thể bù đắp tác hại do 10 giờ ngồi một chỗ gây ra ở mức độ nhất định. Vì vậy, muốn sống lâu, sống khoẻ, đừng ngồi lâu, phải vận động xen kẽ.