Bánh chưng - "thuốc bổ thượng hạng" có sẵn mỗi dịp Tết đến
Bao lâu nay, người Việt đã coi bánh chưng là biểu tượng của văn hóa ẩm thực tâm linh, tượng trưng cho phú quý phát tài, mang lại nhiều may mắn.
Tuy nhiên, bánh chưng không chỉ ăn để no mà còn rất giàu dinh dưỡng. Nó được coi là một vị thuốc quý có tác dụng tăng cường sức khỏe, phòng chống bệnh tật. Rất phù hợp để thưởng thức đầu năm như một cách gia tăng may mắn, hỗ trợ sức khỏe.
Theo lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội), để biết bánh chưng có lợi như thế nào với sức khỏe, chúng ta cần phải phân tích nguyên liệu để tạo ra món ăn này:
- Gạo nếp: Có vị ngọt, tính ấm, có tác dụng ích phế, chỉ hãn. Có thể dùng để trị chứng hư lao tiết tả, tỳ vị hư nhược, đau thượng vị, nhiều mồ hôi, vị hư tiết tả, váng đầu chóng mặt...
- Thịt lợn: Trong Đông y, thịt lợn là trư nhục, vị ngọt mặn, tính bình, có tác dụng nhuận da thịt, dưỡng khí huyết, ích ngũ tạng… Đặc biệt, thịt lợn là nguồn thực phẩm cung cấp protein cho cơ thể, giúp trẻ em lớn nhanh, cao lớn còn người lớn sẽ khỏe mạnh, dẻo dai.
- Đậu xanh: Đông y gọi đậu xanh là lục đậu, có vị ngọt, tính mát, không độc. Có tác dụng trong việc thanh nhiệt, hạ khí, ích ngũ tạng, sáng mắt, mịn da, giải độc… Không những thế, đậu xanh còn rất giàu protein, lipit, axit amin, các vitamin A, B1, B2… vô cùng cần thiết cho người già, trẻ nhỏ hoặc những người đang bị suy nhược cơ thể.
- Hạt tiêu: Vị cay ấm, tác dụng ôn trung hạ khí, tiêu đờm, kích thích tiêu hóa… Dùng để trị lạnh bụng, ói mửa, đầy bụng, trừ độc.
- Muối: Đây là một nguồn cung cấp lượng natri dồi dào, có tác dụng duy trì sự ổn định của huyết áp. Đồng thời tốt cho da, cân bằng điện giải, bổ não…
- Lá dong: Trong Đông y, lá dong vị ngọt nhạt, tính hàn. Có tác dụng lương huyết, thanh nhiệt và giải độc. Loại lá này nếu kết hợp với các nguyên liệu khác có thể làm thuốc trị rắn cắn, giã rượu, chữa rối loạn tiêu hóa…
Những người nên hạn chế ăn nhiều bánh chưng
Bánh chưng ngon và bổ dưỡng là vậy nhưng chúng cũng có nhược điểm là rất giàu chất béo, chất đạm, giàu tinh bột... Do đó, nó không phù hợp với một số người đang mắc những bệnh dưới đây.
1. Người tiểu đường nên thận trọng khi ăn bánh chưng
"Bệnh nhân tiểu đường có ăn bánh chưng được không?" chắc hẳn là câu hỏi nhiều người thắc mắc. ThS.BS Dzoãn Thị Tường Vy (Viện phó Viện Dinh dưỡng lâm sàng) cho hay, bánh chưng là món ăn rất giàu năng lượng, chứa nhiều chất béo, đạm, vitamin, đường, chính vì vậy nó không phù hợp đối với những người mắc bệnh lý về chuyển hóa, nhất là người bệnh tiểu đường.
Đối với người tiểu đường, ăn bánh chưng có thể khiến đường huyết tăng vọt, khiến tình trạng bệnh trở nên khó kiểm soát. Bạn có thể nói chuyện với bác sĩ nếu như vẫn muốn sử dụng loại bánh này.
2. Người béo phì
ThS. BS. Nguyễn Thị Mai Nhiên (Giảng viên Bộ môn Dinh dưỡng và an toàn thực phẩm, Trường Đại học Y tế công cộng), cảnh báo bánh chưng nhiều năng lượng và chất béo nên những người béo phì hoặc có tiền sử béo phì không nên ăn để tránh tích lũy thêm mỡ thừa.
3. Bệnh nhân đau dạ dày cần tránh ăn bánh chưng
Cũng theo ThS.BS Tường Vy, thành phần gạo nếp và đỗ xanh có trong bánh chưng sẽ tạo ra hơi, không tốt cho người đau dạ dày. Nguyên nhân là vì khi ăn quá nhiều đồ nếp, dạ dày sẽ bị ức ách, khó chịu và dễ bị ợ chua. Chính vì vậy những bệnh nhân bị đau dạ dày cần thận trọng với món ăn này.
4. Người đang bị mụn nhọt
Bánh chưng có chứa thành phần chủ yếu là gạo nếp, mang tính nóng, chính vì thế những người thường xuyên nổi mụn, nhọt cũng cần tránh ăn nhiều loại bánh này.