Sáng 26/7, Tiến sĩ Tadashi Yamanura - Chuyên gia Liên hợp Quốc về môi trường, Chủ tịch Tổ chức Xúc Tiến Thương mại - Môi trường Nhật Bản trực tiếp tới khu thử nghiệm làm sạch sông Tô Lịch để kiểm tra tình hình thực tế.
Tiến sĩ Tadashi Yamamura cho biết, tại cuộc họp báo Thành ủy Hà Nội hôm 23/7, nhiều ý kiến liên quan đến việc xả nước Hồ Tây làm ảnh hưởng đến dự án thí điểm làm sạch nước sông Tô Lịch được đưa ra nhưng phía ông không được dự và có một số thông tin là một chiều, chưa chính xác.
 |
| Tiến sĩ Tadashi Yamamura, Chủ tịch Tổ chức xúc tiến Thương mại - Môi trường Nhật Bản. |
“Ngay khi việc xả nước Hồ Tây vào sông Tô Lịch diễn ra, chúng tôi đã gửi công văn báo cáo tới Thủ tướng Việt Nam và các sở ngành liên quan, trong công văn không hề đổ lỗi cho một cơ quan nào của Việt Nam. Chúng tôi xác định rằng đây là vấn đề trong hoàn cảnh khách quan để đảm bảo an toàn cho người dân Hà Nội thì phải xả nước.
Tuy nhiên ở nước Nhật Bản chúng tôi việc xả nước cũng như xả lũ liên quan đến tính mạng con người nên trước khi xả phải báo trước từ 3 đến 5 ngày. Nhưng việc xả nước này chúng tôi không hề được thông báo nên nói rằng đã được thông báo và chuyên gia Nhật nói không vấn đề gì là hoàn toàn sai sự thật”, TS Tadashi Yamamura cho hay.
Về lý do công ty Thoát nước Hà Nội đưa ra tại sao không thí điểm vào mùa khô mà làm vào mùa mưa, chuyên gia Nhật một lần nữa giải thích: “Chúng tôi có điều tra, làm trên các con sông trên thế giới như tại Trung Quốc, Ấn Độ thì công nghệ chúng tôi không gặp bất cứ vấn đề gì khi gặp mưa to, bão lớn.
Tuy nhiên, vấn đề ở đây là Hà Nội bất ngờ cho xả lượng nước gấp 10 lần lượng nước chảy vào sông và chảy liên tục 3 ngày thì rõ ràng kết quả của chúng tôi sẽ bị cuốn trôi bởi vì chúng tôi không có biện pháp xử lý trước đó”, ông Tadashi Yamamura phản bác.
 |
| Chuyên gia Nhật tự tin có thể làm sạch được sông Tô Lịch với công nghệ họ đang thí điểm. (Ảnh: Vietnamnet) |
Lý giải việc không làm cuối nguồn mà làm đầu nguồn, ông Tadashi Yamamura phân tích: “Nếu làm cuối nguồn tức là xử lý toàn bộ lượng nước thải của cả dòng sông, trong khi chúng ta đang thí điểm chứng minh tính năng của 4 máy Nano và các tấm Bioreactor trên đoạn 300m. Để từ kết quả kiểm tra này, chúng ta mới tính toán được nhân rộng, áp dụng cho cả dòng sông dài 14,6 km thì cần số lượng bao nhiêu máy như vậy”.
Liên quan đến kinh phí thí điểm làm sạch nước trên sông Tô Lịch, tiến sĩ Tadashi Yamamura khẳng định giai đoạn thí điểm là hoàn toàn miễn phí, sau khi kết quả cho thấy công nghệ của Nhật Bản có hiệu quả, áp dụng trên cả dòng sông mới tính tiền.
“Ngay từ đầu dự án thử nghiệm này, chúng tôi tài trợ 100% cho phía Việt Nam. Bình thường, các dự án nếu không thông báo trước, để ra thiệt hại thì phải đền bù nhưng chúng tôi không có một lời trách móc, yêu cầu đền bù gì cả. Theo văn hóa Nhật Bản là không đổ lỗi, chúng tôi cho đó là điều khách quan và chấp nhận làm lại từ đầu.
Phía Việt Nam không mất thêm bất kỳ một chi phí nào. Còn nếu sau này thành công, áp dụng trên cả dòng sông thì đương nhiên chúng tôi cũng không thể làm miễn phí”, ông Tadashi Yamamura nói.
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Cải thiện môi trường Việt Nhật (JVE) - đơn vị đang thí điểm làm sạch sông Tô Lịch cho biết đơn vị của ông chỉ nhận được thông báo trước 15 phút mở cửa xả nước từ Hồ Tây vào sông Tô Lịch.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Tuấn Anh khẳng định nhiều thông tin mà đại diện Công ty Thoát nước Hà Nội đưa ra tại buổi họp báo ngày 22/7 vừa qua là không chính xác.
“Tại buổi họp ngày 22/7 vừa qua giữa các sở ngành của Hà Nội và Công ty Thoát nước Hà Nội, chúng tôi không tham gia. Vì vậy, việc Công ty Thoát nước Hà Nội thông tin cho biết chuyên gia nhận lỗi hay thừa nhận… là không chính xác.
Chuyên gia Nhật Bản có lòng tốt, muốn giúp cho Việt Nam thoát khỏi cảnh ô nhiễm môi trường sông Tô Lịch như hiện nay. Chúng ta không nên có những phát ngôn làm ảnh hưởng quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng trong quan hệ Việt Nam – Nhật Bản. Tôi nghĩ rằng Công ty Thoát nước Hà Nội nên thận trọng trong phát ngôn, kinh phí thí điểm được phía Nhật Bản tài trợ hoàn toàn trong khi lại nói là mình phải trả cho bạn, điều này là không nên”, ông Nguyễn Tuấn Anh cho hay.
Về ý kiến Công ty JVE và Đoàn chuyên gia Nhật Bản không thành lập Hội đồng khoa học đánh giá việc thí điểm công nghệ làm sạch sông Tô Lịch mà làm độc lập, ông Nguyễn Tuấn Anh cũng cho biết Công ty JVE đã đề xuất thành lập Hội đồng khoa học để đánh giá nhưng không được chấp nhận.
“Khi chúng tôi họp giao ban, Công ty Thoát nước Hà Nội và các sở ngành TP Hà Nội thống nhất để chúng tôi chủ động gửi danh sách mời các nhà khoa học tham gia tổ công tác và đã nhận được sự đồng ý của giáo sư, chuyên gia trên các lĩnh vực sinh học, cấp thoát nước, môi trường…
Tuy nhiên, sau đó, Sở Xây dựng yêu cầu thực hiện theo công văn 142 cả UBND TP ngày 9/5/2019 về việc thành lập nhóm công tác bao gồm các đầu mối của các sở thành phố. Lỗi ở đây không thuộc về chúng tôi, không phải chúng tôi không thành lập Hội đồng. Những phát ngôn, ý kiến không về việc chúng tôi không thành lập Hội đồng khoa học là không chính xác. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến các chuyên gia Nhật Bản bởi vì họ làm khoa học công khai, không có gì giấu giếm”, ông Nguyễn Tuấn Anh lập luận.
Ông Tuấn Anh cũng khẳng định hoàn toàn không có sự cạnh tranh nào giữa Công ty Thoát nước Hà Nội và Công ty JVE. Thậm chí, ngay từ ban đầu, hai công ty đã có sự phối hợp rất tốt, Công ty JVE đã nhận được nhiều sự hỗ trợ từ đơn vị Thoát nước Hà Nội. Đoàn chuyên gia Nhật Bản cũng trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ, chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố Hà Nội cùng các đơn vị liên quan.