Ồn ào đăng kiểm ô tô: Tâm lý sợ sai làm khổ dân

Thời gian qua, tình trạng quá tải ùn ứ tại một số trạm đăng kiểm tại TP HCM và một số tỉnh, thành một phần do hàng loạt trung tâm bị phát hiện vi phạm các quy định về kiểm định xe cơ giới phải tạm dừng hoạt động. Trong khi thời điểm cuối năm, nhu cầu đăng kiểm lớn dẫn đến quá tải ở các trạm đăng kiểm còn lại.

Một nguyên nhân khác, sau khi một số trung tâm đăng kiểm bị xử lý hình sự đã xuất hiện tâm lý sợ sai của một số nhân viên đăng kiểm. Nhiều khách hàng bức xúc khi mắc các lỗi nhỏ không ảnh hưởng đến an toàn như xe dán decal, xe thay đèn, cửa, khóa cửa và tay nắm cửa đóng, mở không nhẹ nhàng…không được cấp giấy kiểm định dù không ảnh hưởng đến an toàn hay ô nhiễm môi trường khi lưu thông...

Mới đây, Cơ quan chức năng liên tục xử lý, tạm dừng, chấn chỉnh nhiều trung tâm đăng kiểm có tiêu cực. Điển hình, Công an TPHCM đã khởi tố, bắt giam 33 người tại 9 trung tâm đăng kiểm ở TP.HCM, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre về các hành vi Môi giới hối lộ, Đưa hối lộ, Nhận hối lộ và Giả mạo trong công tác.

Cơ quan điều tra xác định, hơn 52.000 giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ cho các xe ô tô được cấp sai quy định. Cụ thể, các bị can đã hợp thức hoá các xe ô tô cơi nới thành thùng là hành vi gây nguy hiểm khi tham gia giao thông. Với những xe không đạt tiêu chuẩn về an toàn kỹ thuật phanh, các đối tượng đạp phanh nhiều lần để hợp thức hóa, in ra giấy kiểm định...

Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, chuyên gia giao thông Bùi Danh Liên cho rằng, hoạt động của các Trung tâm đăng kiểm thời gian qua là thực hiện sự chỉ đạo của Bộ GTVT xã hội hóa các trạm đăng kiểm. Việc này đã nâng cao hiệu quả đăng kiểm toàn quốc. Một người chủ xe có trách nhiệm đến kỳ hạn đăng kiểm, hồ sơ đăng kiểm trên toàn quốc, có nghĩa Cục Đăng kiểm biết được xe nào hết hạn kiểm định, các trạm kiểm định cũng có thông báo hàng năm đến các chủ xe về thời hạn kiểm định...

Tuy nhiên, bên cạnh đó, xuất hiện tình trạng tiêu cực trong kiểm định như một số trạm bỏ qua lỗi kỹ thuật của các phương tiện. “Bản thân tôi cũng chứng kiến, tôi cũng có xe vào trạm đăng kiểm, có tình trạng cứ vào trạm đăng kiểm là phải có phong bì để trên xe thì xong rất nhanh, nếu không có tiền gài ở xe thì việc đó sẽ kéo dài và bị gây khó dễ”, ông Liên nói.

Đây là tiêu cực không chỉ ngành giao thông mà các ngành khác cũng đều có. Tuy nhiên, đây là một tệ nạn xã hội trong hoạt động kiểm định. Điều đáng tiếc là được phát hiện, xử lý rất chậm. Đây cũng là thiếu sót của Bộ GTVT trong khâu kiểm tra, giám sát hoạt động kiểm định của các trạm trên toàn quốc còn sơ hở, buông lỏng quản lý. Việc kiểm tra, thanh tra các trạm đăng kiểm không được làm thường xuyên.

Hậu quả dẫn đến nhiều xe không được kiểm định chu đáo, được bỏ qua lỗi vi phạm dẫn đến tai nạn giao thông trên các tuyến đường. Mới đây, ngành công an vào cuộc xử lý hình sự, các cơ quan chức năng đình chỉ một số trạm đăng kiểm là cần thiết nhưng đáng tiếc cho ngành giao thông vận tải khi cho thấy sự buông lỏng của ngành.

Nêu ý kiến về tình trạng sau khi một số trạm đăng kiểm bị xử lý đã xuất hiện tâm lý sợ sai của các nhân viên đăng kiểm khi không cấp giấy chứng nhận đăng kiểm cho các phương tiện mắc lỗi không ảnh hưởng đến an toàn, chuyên gia Bùi Danh Liên cho rằng, cần chấn chỉnh tình trạng này.

“Trạm đăng kiểm đều có bộ phận sửa chữa thay thế phụ tùng cần phải loại ra thì cần phải tạo điều kiện thay thế. Đồng thời phải thực hiện kiểm tra, đánh giá trung thực, khách quan các khiếm khuyết, hư hỏng của xe cơ giới một cách nhanh chóng, thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Đối với các lỗi nhỏ không gây mất an toàn kỹ thuật, ô nhiễm môi trường khi xe cơ giới tham gia giao thông, các đơn vị đăng kiểm cấp giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thật và bảo vệ môi trường cho phương tiện. Bởi bản chất đăng kiểm là kiểm định phương tiện có đảm bảo an toàn vận hành và tránh gây ô nhiễm môi trường, chứ không phải kiểm định bắt cả các lỗi nhỏ khi xem các hạng mục với nguyên bản xuất xưởng như hiện nay một số trạm đang thực hiện”, chuyên gia Bùi Danh Liên nêu ý kiến.

Bên cạnh đó, ông Liên cho rằng, số lượng các trạm đăng kiểm đã xã hội hóa, phổ biến khắp toàn quốc, thông thoáng ở chỗ hồ sơ các phương tiện đều do Cục Đăng kiểm quản lý chặt chẽ, tập trung. Do đó, việc ùn ứ tạm thời tại các Trạm Đăng kiểm, Bộ GTVT cùng các đơn vị cần phải kịp thời vào cuộc, phân phối hướng dẫn các chủ xe không khám chỗ này thì khám chỗ khác.

Đối với các chủ xe, cần tìm các trạm còn hoạt động để kiểm định. Đồng thời, các chủ xe cũng phải nghiêm túc thực hiện các quy định, cứ đổ lỗi cho các trạm thì không nên. Ngược lại trạm đăng kiểm nào làm tùy tiện cần phải xử lý một cách nghiêm túc, không chỉ đình chỉ mà cần phải rút cả giấy phép hoạt động.

Mới đây, Cục Đăng kiểm vừa có văn bản gửi các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới về việc nâng cao vai trò trách nhiệm, đảm bảo phục vụ tốt nhu cầu kiểm định phương tiện của nhân dân trong dịp Tết Dương lịch. Theo đó, các trung tâm đăng kiểm bố trí thời gian làm thêm giờ để đảm bảo duy trì hoạt động ổn định, giải quyết nhu cầu kiểm định phương tiện tăng cao của người dân; thực hiện đúng và đầy đủ các quy trình, quy định, tiêu chuẩn và các hướng dẫn có liên quan trong công tác kiểm định xe cơ giới.

Ngoài ra, các đơn vị đăng kiểm cần thực hiện các nội dung kiểm tra, phương pháp kiểm tra và đánh giá trung thực, khách quan các khiếm khuyết, hư hỏng của xe cơ giới khi vào kiểm định theo quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ theo hướng nhanh và thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Đối với các hạng mục được đánh giá thuộc khiếm khuyết, hư hỏng không gây mất an toàn kỹ thuật, ô nhiễm môi trường khi xe cơ giới tham gia giao thông, các đơn vị đăng kiểm cấp giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thật và bảo vệ môi trường cho phương tiện, tuyệt đối không được có tiêu cực, nhũng nhiễu. Đó là các lỗi như: Màu sơn không đúng màu sơn ghi trong giấy đăng ký xe; cửa, khóa cửa và tay nắm cửa đóng, mở không nhẹ nhàng…

Đảm bảo duy trì hoạt động ổn định cung cấp dịch vụ kiểm định và có những biện pháp hữu hiệu để giải quyết tốt nhất nhu cầu đăng kiểm của người dân và doanh nghiệp. Phối hợp hoặc thông báo tới chính quyền địa phương hoặc các cơ quan có thẩm quyền để phòng ngừa không để xảy ra hiện tượng cá nhân lợi dụng nhu cầu đăng kiểm tăng cao để trục lợi và gây rối trật tự công cộng. Tuyệt đối không để xảy ra ách tắc, chậm trễ trong việc kiểm định phương tiện cho nhân dân.