Ngày 28/11, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).
Trông đợi sự củng cố tiềm lực cho các cơ quan báo chí
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Phú Yên) cho hay, báo chí là hoạt động chính trị xã hội, vai trò định hướng dư luận xã hội hết sức quan trọng. Tuy nhiên, việc tác nghiệp của báo chí hiện nay đang hết sức khó khăn, đời sống, thu nhập của cán bộ, phóng viên giảm sút rất nhiều và hoạt động của các cơ quan báo chí đang đứng trước nhiều bài toán phải giải quyết.
|
Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Phú Yên). Ảnh: QH. |
Ngay các cơ quan báo chí lớn hiện nay nguồn thu cũng đều giảm, trong khi nhiệm vụ nhiều hơn. Đặc biệt là áp lực từ các cạnh tranh thông tin trên mạng xã hội, từ các nguồn thông tin khác đòi hỏi chất lượng thông tin báo chí phải tốt hơn rất nhiều, đầu tư công sức nhiều hơn rất nhiều.
Trong khi, đặc thù của hoạt động báo chí nhiều khi lao động đêm hôm, sớm tối, nhất là phóng viên nữ rất khó khăn. Cho nên, chỉ giảm thu một chút thôi là ảnh hưởng rất lớn đến tinh thần, đến nỗ lực của các phóng viên.
“Mặc dù họ cũng rất yêu, say sưa với nghề nghiệp nhưng những áp lực này dội vào không nhỏ trong đời sống hằng ngày. Bởi vì phóng viên cũng phải lo cho gia đình, con đi học và rất là nhiều những nhu cầu khác nữa của đời sống thường nhật. Việc giảm thuế lần này chính là một cơ hội, một điều kiện để hỗ trợ cơ quan báo chí làm tốt hơn nhiệm vụ của mình”, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa nói.
Theo đại biểu Đỗ Chí Nghĩa, trong Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp lần này, Ban soạn thảo dự kiến sẽ giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các loại hình báo chí từ 20% xuống còn 15%, riêng báo in vẫn giữ nguyên 10%. Điều này thể hiện sự quan tâm nhưng đại biểu cho rằng, phải có những chính sách mạnh mẽ hơn nữa.
Bởi nếu chỉ giảm thuế cho báo in xuống 10%, nhưng phát hành báo in hiện nay rất ít. Thay vào đó, bạn đọc chuyển sang các loại hình báo chí khác như báo điện tử, xem truyền hình, xem Youtube...
Đại biểu cho rằng, nếu giảm thuế tất cả các loại hình báo chí xuống còn 10% sẽ rất tốt, làm cho các cơ quan báo chí có một sự động viên rất mạnh mẽ, tích cực hơn. Nếu giảm thêm 5%, ngân sách nhà nước cũng không mất đi bao nhiêu, vì doanh thu của báo chí hiện nay đang rất khó khăn, rất thấp nhưng sự động viên rất quan trọng.
“Và đặc biệt khi chúng ta giảm thuế, chúng ta tăng được giá trị của thông tin, tăng giá trị của tinh thần để anh chị em làm nghề tốt hơn, say sưa. Cũng là một sản phẩm báo chí nhưng làm để cho xong, làm để có thể để lấp vào sóng, lấp vào chương trình sẽ khác nhưng nếu có hồn, có vía, có sự tâm huyết, chia sẻ trách nhiệm, hào hứng”, đại biểu Nghĩa phân tích.
Theo đại biểu Đỗ Chí Nghĩa, khi đó, chắc chắn cả xã hội, công chúng được hưởng lợi. Và việc truyền thông chính sách, định hướng thông tin sẽ tác dụng hơn rất nhiều. Việc chống thông tin xấu độc sẽ có hiệu quả. Như vậy, giá trị giảm một chút nhưng tăng được rất nhiều thứ và đặc biệt tăng niềm tin, tăng giá trị văn hóa. Cùng với đó, tạo cho anh chị em báo chí yêu nghề, tự tin, tự hào về nghề nghiệp của mình cũng chính là tự tin, tự hào về sự nghiệp chung của chúng ta trong một tổng thể.
"Chúng ta phải củng cố trận địa này, củng cố từ chính những người làm báo, củng cố tiềm lực cho các cơ quan báo chí. Dự thảo Luật lần này chính là sự mong đợi vì không dễ gì sửa đổi Luật, cho nên anh em báo chí rất trông đợi", ông Nghĩa nói.
Suy yếu khả năng tài chính của báo chí nếu tính thuế như doanh nghiệp
Góp ý dự thảo luật, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) cho biết, hiện nay phần lớn cơ quan báo chí hoạt động với mục tiêu phi lợi nhuận phục vụ nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền và giáo dục thay vì mục tiêu kinh doanh. Việc áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp phổ thông 20% cho các khoản thu nhập ngoài nhiệm vụ chính như là quảng cáo, tổ chức sự kiện tạo áp lực lớn lên tài chính của họ.
|
Đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh). Ảnh: QH. |
Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt từ các nền tảng số như Google, Facebook, nguồn thu từ quảng cáo của báo chí ngày càng giảm khiến nhiều cơ quan báo chí gặp khó khăn trong việc duy trì hoạt động, các khoản thu nhập không ổn định như tài trợ hợp đồng, quảng cáo nhỏ lẻ vẫn bị tính thuế thu nhập doanh nghiệp mà không xét đến tính đặc thù, làm suy yếu khả năng tài chính của báo chí.
Cùng với đó, hiện tại Luật Thuế chưa có quy định riêng cho cơ quan báo chí, dẫn đến việc áp dụng mức thuế suất như doanh nghiệp thông thường mà không xét đến vai trò đặc biệt của báo chí trong hệ thống chính trị và xã hội. Một số cơ quan báo chí có thể hưởng ưu đãi nhờ các quy định khác như về khu vực địa lý hoặc lĩnh vực khuyến khích, nhưng điều này không nhất quán và thiếu minh bạch.
“Từ phân tích trên, tôi đề xuất sửa đổi áp dụng mức thuế suất 10% hoặc nếu được thì có thể thấp hơn đối với phần thu nhập chịu thuế từ hoạt động ngoài nhiệm vụ chính trị như quảng cáo, tổ chức sự kiện”, đại biểu nói.
Cùng với đó, theo đại biểu, cần miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các khoản tài trợ, viện trợ cho cơ quan báo chí để tạo nguồn lực hỗ trợ cho họ thực hiện nhiệm vụ chính trị và truyền thông.
Tách biệt rõ ràng giữa thu nhập từ hoạt động tuyên truyền nhiệm vụ chính trị được miễn thuế và thu nhập từ các hoạt động kinh doanh hưởng ưu đãi thuế suất thấp.
Có chính sách hỗ trợ đặc biệt cho các cơ quan báo chí địa phương, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, nơi có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và khả năng tự chủ tài chính thấp hoặc rất thấp.
Xây dựng cơ chế kê khai thuế đơn giản, ưu tiên hỗ trợ các cơ quan báo chí trong việc xác định thu nhập chịu thuế và áp dụng các ưu đãi.
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong kê khai và quyết toán thuế để giảm gánh nặng hành chính cho cơ quan báo chí.
Cùng với đó, hỗ trợ gián tiếp thông qua các biện pháp khác như thành lập Quỹ hỗ trợ tài chính từ nguồn ngân sách nhà nước hoặc các nguồn xã hội hóa để tài trợ một phần cho hoạt động báo chí, xây dựng cơ chế thu thuế từ các nền tảng số như Google, Facebook và sử dụng nguồn thu này để hỗ trợ các cơ quan báo chí trong nước.
“Việc sửa đổi chính sách thuế thu nhập đối với các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ nói chung và cơ quan báo chí nói riêng là hết sức cần thiết để đảm bảo vai trò của báo chí trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị cũng như phát triển xã hội, các đề xuất về giảm thuế suất, xây dựng chính sách ưu đãi riêng, hỗ trợ giảm chi phí tuân thủ về thuế sẽ góp phần giảm áp lực tài chính, tạo điều kiện để báo chí phát triển bền vững và thực hiện vai trò tuyên truyền của mình”, đại biểu nói.
Cuối phiên thảo luận, giải trình ý kiến đại biểu, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, hiện có đơn vị sự nghiệp công lập Nhà nước cấp kinh phí hoàn toàn, có đơn vị tự chủ phần chi thường xuyên và đơn vị tự chủ toàn diện. Chính phủ sẽ nghiên cứu quy định cụ thể.
Phó Thủ tướng nhất trí với đề xuất của các đại biểu về mức thuế 10% với tất cả các cơ quan báo chí, nếu Quốc hội đồng ý. "Chúng tôi cũng đã trao đổi với Uỷ ban Tài chính, Ngân sách thống nhất nội dung này để tạo điều kiện cho các cơ quan báo chí", ông Hồ Đức Phớc nói.
Phó Thủ tướng cho biết thêm, các cơ quan báo chí cũng đang có nhiều hình thức hỗ trợ như đặt hàng, quảng cáo... Với các cơ quan chưa tự chủ thì Nhà nước vẫn cấp kinh phí.