Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức sự kiện Gặp gỡ 2021 vì hợp tác và phát triển với chủ đề “Các tổ chức khoa học và công nghệ vượt qua thách thức, chuyển đổi phương thức hoạt động, ứng phó với dịch COVID-19, hướng tới phát triển bền vững”. Đây là sự kiện tổ chức thường niên của VUSTA.
Phát biểu khai mạc sự kiện, TSKH Phan Xuân Dũng, Chủ tịch VUSTA cho biết, đại dịch COVID-19 khiến các tổ chức KHCN trực thuộc VUSTA gặp nhiều khó khăn trong huy động tài chính phục vụ cho các hoạt động chuyên môn.
 |
| TSKH Phan Xuân Dũng phát biểu khai mạc sự kiện. |
Trong bối cảnh đó, nhiều tổ chức KHCN đã chủ động nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật để đưa ra các sản phẩm hỗ trợ điều trị COVID-19. Hàng chục sản phẩm nghiên cứu đã thành công như thuốc điều trị COVID-19 nhiều thành phần kết hợp Đông – Tây y, nghiên cứu bào chế thuốc diệt SARS-CoV-2 bằng công nghệ nano của Viện Y dược Nano; Hệ thống khử khuẩn diệt virus công nghệ plasma chống đại dịch COVID-19 của Viện Công nghệ VinIT; Thiết bị khử trùng không khí Air plasma của Viện Khoa học Giáo dục và Môi trường đang được Bệnh viện Việt Đức đưa vào sử dụng; Dung dịch sát khuẩn từ thảo dược của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Công nghệ hoá sinh; Trung tâm phát triển bài thuốc Đông y đã nghiên cứu và đang trong giai đoạn đăng ký thuốc điều trị COVID-19 và thực phẩm chức năng hoạt huyết bổ phổi hỗ trợ người mắc COVID-19.
Đặc biệt, Viện Y học Đinh Tiên Hoàng vừa nghiên cứu thành công mô hình viêm phổi đông đặc cấp tính lan toả trên động vật thực nghiệm giống trong bối cảnh của COVID-19. Mô hình này nếu đăng ký bản quyền thành công sẽ mở ra cơ hội nghiên cứu các thuốc (cả Đông y và Tây y) cho điều trị COVID-19.
Trình bày báo cáo đánh giá hoạt động của tổ chức KHCN trực thuộc VUSTA năm 2021, PGS.TS Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch VUSTA cho biết, năm 2021, VUSTA tiếp nhận dự án ODA từ Quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS với tổng kinh phí 6,5 triệu USD và nguồn bổ sung ứng phó COVID-19 là 900.000 USD. Phê duyệt 53 dự án tài trợ không hoàn lại từ nước ngoài do 30 tổ chức KHCN trực thuộc tiếp nhận với tổng kinh phí phê duyệt gần 7 triệu USD.
Bên cạnh nguồn kinh phí ngoài ngân sách, các tổ chức KHCN cũng thực hiện thành công nhiều nhiệm vụ sử dụng ngân sách nhà nước. Nghiên cứu thử nghiệm mô hình sản xuất sợi từ cuống lá sen do Viện Kinh tế Sinh thái thực hiện đã phân tích hiệu quả kinh tế của hoạt động trồng sen lấy sợi. Nhiệm vụ sản xuất tá dược tan (DE=5) từ tinh bột sắn bằng phương pháp enzim do Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Sinh học Công nghệ cao thực hiện đã hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất tá dược chất lượng cao. Nghiên cứu phát triển nguồn nguyên liệu và sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh ung thư từ cây thuốc bán chi liên, bạch hoa xà thiệt thảo và nấm linh chi tại Lào Cai và vùng Tây Bắc do Viện Nghiên cứu Phát triển y dược Cổ truyền Việt Nam thực hiện đã bào chế được sản phẩm viên nang cứng, phát triển được một sản phẩm hỗ trợ điều trị ưng thư được cấp phép.
 |
| PGS.TS Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch VUSTA. |
Theo Phó Chủ tịch VUSTA, trong năm 2021, một số tổ chức KHCN trực thuộc VUSTA đã huy động được khoảng 5,5 triệu USD để thực hiện các dự án, các hoạt động phòng chống COVID-19 từ các đối tác Mỹ, Nhật Bản, Pháp, Autrailia. Viện Dân số, Sức khoẻ và Phát triển (PHA) đã hỗ trợ điều trị từ xa cho hơn 300 bệnh nhân nhiễm COVID-19 tại nhà ở TP HCM khỏi, không có trường hợp nào tử vong. Viện Nghiên cứu và ứng dụng Nông nghiệp hữu cơ tặng nhiều sản phẩm giúp nâng cao sức khoẻ cho tuyến đầu trong thời điểm dịch bệnh căng thẳng; Viện Y dược học phía Nam cung cấp test COVID-19 cho các bệnh viện, nghiên cứu máy tạo oxy và chiết xuất oxy, pha chế và sản xuất dung dịch khử khuẩn rửa tay; Liên hiệp UIA nghiên cứu, sản xuất sản phẩm nano vàng vi lượng chiết xuất từ nano vàng vi lượng và nano bạc vi lượng…
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đánh giá, trong nhiều năm qua, công tác chuyên môn như các dự án luật, các hoạt động giám sát của Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đã có sự tham gia tích cực của các nhà khoa học, các hội ngành, tổ chức KHCN trực thuộc VUSTA. Các ý kiến này đã được tiếp thu trong quá trình thẩm tra, trình Quốc hội xem xét thông qua các dự án như Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Chuyển giao công nghệ, Luật Công nghệ cao, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Thuỷ sản, Luật Lâm nghiệp…
 |
| Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội |
“Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Quốc hội mong muốn VUSTA tiếp tục giới thiệu các chuyên gia, nhà khoa học và các tổ chức KHCN trực thuộc có tiềm lực để góp phần phục vụ hoạt động lập pháp, giám sát, thẩm tr các đề án, dự án quan trọng quốc gia mà Uỷ ban được phân công chủ trì thẩm tra” - ông Nguyễn Tuấn Anh nói và nhấn mạnh năm 2022, VUSTA tập trung yêu cầu các tổ chức KHCN cần chuyển đổi mạnh mẽ phương thức hoạt động để thích ứng trong bối cảnh mới, trong đó chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để đáp ứng yêu cầu cách mạng công nghiệp 4.0.
 |
| Các đại biểu trình bày tham luận, ý kiện tại sự kiện. |
Tại sự kiện, VUSTA tặng bằng khen cho 27 tập thể và 36 cá nhân thuộc các tổ chức KHCN đã có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống COVID-19.
 |
| TSKH Phan Xuân Dũng cùng ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội trao bằng khen cho các tổ chức, cá nhân. |
 |
| TSKH Phan Xuân Dũng cùng Ths Nguyễn Quyết Chiến, Tổng Thư ký VUSTA trao bằng khen cho các cá nhân, tập thể. |