1. Trẻ mới sinh và chập chững biết đi
Với trẻ mới sinh, cách tốt nhất để dạy trẻ biết yêu thương chính là
dành cho trẻ tình yêu thương vô bờ bến của bạn. Theo bác sĩ Elizabeth
Berger, chuyên gia về tâm thần học trẻ em thì trẻ cần phải cảm nhận được
sự chăm sóc và yêu thương dành cho mình trước khi trẻ có thể chăm sóc
và yêu thương người khác. Thật ra rất khó để xác định một thời điểm cụ
thể mà tình yêu thương ở trẻ bắt đầu hình thành và phát triển. Tuy
nhiên, thực tế cho thấy một em bé 6 tháng tuổi đã biểu lộ cảm xúc của
mình trước tâm trạng của người khác. Bé có thể khóc khi thấy giọng nói
giận dữ của bạn và cười khúc khích khi thấy bạn mỉm cười và vui vẻ.
 |
|
Dạy trẻ biết yêu thương, cha mẹ cần làm gương. Ảnh: colossians2.com |
Khi chập chững biết đi, trẻ bắt đầu phản ứng lại với những cảm xúc này.
Bạn có thể thấy một em bé 2 tuổi cho ăn hoặc dỗ dành một con búp bê.
Những hành động này đúng là bắt chước từ người lớn nhưng đồng thời đó
cũng chính là dấu hiệu cho thấy sự thấu cảm bắt đầu hình thành ở trẻ.
Để khuyến khích lòng yêu thương ở trẻ, cha mẹ hãy khen ngợi những thành
tựu nho nhỏ về lòng tốt mà trẻ đã thể hiện và có thể áp dụng một số
phương pháp dưới đây để nuôi dưỡng tình yêu thương ở trẻ:
Đưa trẻ đi cùng: Cô Meredith Broussard đến từ Philadelphia
(Mỹ) thường xuyên đưa cậu con trai 20 tháng tuổi của mình đến thăm một
người bạn ở cộng đồng hưu trí. “Cậu bé thích chạy nhảy xung quanh và
chào hỏi mọi người. Điều đó khiến tất cả có một ngày thật vui và hạnh
phúc”, cô Broussard chia sẻ. Cha mẹ cũng có thể đưa bé đến thăm một
người quen bị ốm hoặc là thể hiện sự ân cần và tử tế với mọi người xung
quanh, ví dụ như chào hỏi hàng xóm, hoặc nói lời cảm ơn với người đưa
thư, đưa báo… Những điều này sẽ góp phần hình thành ở bé sự quan tâm và
yêu thương người khác.
Để trẻ giúp sức: Với những công việc nho nhỏ như chọn thiệp
hay hoa, cha mẹ hãy nhờ trẻ chọn giúp. Trẻ sẽ rất thích thú khi được
giúp đỡ bạn và cũng sẽ sớm học được rằng mình đang giúp đỡ người khác.
2. Trẻ ở tuổi mẫu giáo
Trẻ ở độ tuổi này khá nhạy cảm và dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường xung
quanh. Chính vì thế, cha mẹ hãy cho trẻ xem những chương trình tivi hoặc
đọc cho trẻ nghe những câu chuyện ca ngợi sự quan tâm và yêu thương
người khác. Bên cạnh đó, cha mẹ hãy thể hiện tình yêu thương của mình
bằng lời nói và cử chỉ trước mặt trẻ.
Đây cũng là độ tuổi mà trẻ bắt đầu tự lập hơn và khả năng thấu cảm cũng
bắt đầu phát triển. Con bạn đã đủ lớn để nhận biết cảm xúc của người
khác và có thể rất quan tâm đến những rắc rối của mọi người xung quanh.
Chính vì thế, cha mẹ cần phải giúp con hiểu được điều con cần làm.
Bắt đầu với môi trường sống xung quanh: Theo bác sĩ Berger thì thế giới
của một đứa trẻ ở tuổi mẫu giáo khá nhỏ bé. Chính vì thế, tốt nhất là
cha mẹ nên khuyến khích con giúp đỡ những người xung quanh mà con biết,
ví dụ như sang thăm và tặng quà cho một người hàng xóm bị ốm hoặc giúp
quét lá trong sân cho một ông/bà già sống cạnh nhà. Khi bé tập vẽ, cha
mẹ có thể khuyến khích bé tặng các tác phẩm của mình cho những người
xung quanh.
Sau đó tiến ra môi trường rộng hơn: Sau khi giúp đỡ những người mà trẻ
biết thì bước tiếp theo là khuyến khích trẻ giúp đỡ các bạn bè cùng lứa
tuổi gặp hoàn cảnh khó khăn, ví dụ như những em bé mồ côi không nơi
nương tựa. Cha mẹ thi thoảng hãy đưa trẻ đến các trại trẻ mồ côi và
khuyến khích trẻ tặng quà cho những em bé thiệt thòi này.
3. Trẻ ở cấp tiểu học
Ở trường học, hàng ngày con bạn có cơ hội chứng kiến lòng tốt (và ngược
lại) của mọi người và đây chính là thời điểm quan trọng để củng cố và
giúp trẻ hiểu tầm quan trọng của việc quan tâm đến cảm xúc của người
khác. Cha mẹ hãy nuôi dưỡng tình yêu thương ở trẻ bằng những biện pháp
sau:
Để trẻ tham gia vào việc của người lớn theo sức mình: Nếu cha mẹ thường
xuyên tham gia vào các chương trình từ thiện, ví dụ như đến chăm sóc
hoặc dạy học cho các bé ở trại trẻ mồ côi, thì hãy cho trẻ đi cùng. Tại
đó, bạn có thể chia nhỏ những việc cần làm ra và để trẻ làm giúp những
việc phù hợp với khả năng của trẻ.
Để trẻ chịu trách nhiệm: Cả gia đình hãy cùng nhau bàn về những thứ
muốn dành để quyên góp và nơi sẽ quyên góp. Sau đó, cha mẹ hãy khuyến
khích trẻ chọn quần áo hoặc đồ chơi cũ của trẻ để quyên góp.
4. Trẻ chưa đến tuổi vị thành niên (dưới 13 tuổi)
Ở giai đoạn này, trẻ bắt đầu có thể thực sự hiểu được giá trị của tình
yêu thương và quan tâm người khác. Trẻ cảm thấy vui khi làm việc tốt cho
người khác. Và cha mẹ cũng đừng quên dành cho trẻ những lời khen ngợi
trước những việc tốt trẻ làm được và nhắc nhở trẻ những điều trẻ nên nói
và làm.
Khuyến khích sự sáng tạo ở trẻ: Trong sinh nhật lần thứ 9 của mình, bé
Naomi, con gái cô Palmatier muốn giúp đỡ những người nghèo tại Mexico
(quê hương cha cô bé). “Con bé nảy ra ý định này và chúng tôi giúp cháu
tổ chức một bữa tiệc sinh nhật mang chủ đề Mexico”, mẹ cô bé chia sẻ. Họ
đã liên hệ với một tổ chức liên quan và tại đây, người ta khuyến khích
các vị khách quyên góp vitamin và quà cho trẻ em nghèo tại Mexico. Tương
tự như thế, nếu con bạn yêu thích động vật thì hãy để cô bé/cậu bé nuôi
và chăm sóc chúng. Còn nếu các em thích ca hát thì cha mẹ hãy tạo điều
kiện cho con phát huy sở trường của mình.
Cùng tham gia: Cùng làm gì đó với con là một trong những cách tốt nhất
mà cha mẹ nên thực hiện để tăng cường sự gắn bó với trẻ trong độ tuổi
này. Đây cũng chính là những cơ hội tốt để cha mẹ hiểu và gần gũi hơn
với con mình. Ví dụ, bạn có thể cùng con đọc và trò chuyện về một bài
báo nói về bạo lực gia đình đối với trẻ em và qua đó truyền tải đến trẻ
những thông điệp về tình yêu thương. Điều này có thể mang lại nhiều hiệu
quả hơn đối với quá trình hình thành lòng yêu thương và quan tâm tới
người khác của trẻ.
TIN LIÊN QUAN