Năm 2016, thuế nhập khẩu giảm nhưng giá ôtô vẫn tăng

Từ đầu năm 2016 thuế nhập khẩu ôtô nguyên chiếc từ các nước ASEAN về Việt Nam giảm còn 40% so với mức 50% của năm ngoái, thế nhưng dự báo thị trường sẽ có rất ít mẫu xe được giảm giá; trái lại nhiều dòng xe nhập khẩu giờ đây được điều chỉnh tăng giá do cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt mới cũng có hiệu lực từ ngày 1-1-2016.

Với mức giảm thuế nhập khẩu 10 điểm phần trăm so với năm ngoái, nhiều người có ý định mua xe kỳ vọng từ đầu năm nay giá xe nguyên chiếc nhập khẩu từ khu vực ASEAN sẽ giảm so với trước đây. Tuy nhiên, tình hình thị trường cho thấy rất ít xe nhập khẩu nguyên chiếc từ khu vực này sẽ được giảm thuế nhập khẩu theo cam kết lộ trình gia nhập Khu vực thương mại tự do ASEAN (AFTA).

Theo tính toán của một doanh nghiệp kinh doanh ôtô, nếu không có sự chi phối về các loại thuế và chi phí khác, với mức giảm 10 điểm phần trăm về thuế nhập khẩu trên, chắc chắn giá ôtô nhập khẩu từ khu vực ASEAN sẽ được giảm phần nào. Tuy nhiên, theo vị đại diện doanh nghiệp này, giá ôtô nhập khẩu từ khu vực ASEAN đến tay người tiêu dùng phân tích sẽ khó giảm trong năm 2016.

Một lý do là hiện nay thị trường trong nước nhập khẩu ôtô nguyên chiếc từ khu vực ASEAN mà cụ thể là ở thị trường Thái Lan và Indonesia chủ yếu là các mẫu xe bán tải (pick-up) như Toyota Hilux, Ford Ranger, Nissan Navara, Chevrolet Colorado, Mazda BT50, Isuzu D-Max, Mitsubishi Triton… Những năm qua các mẫu xe pick-up chỉ chịu thuế nhập khẩu là 5% so với mức 50% của các dòng xe khác; do đó chính sách giảm thêm 10 điểm phần trăm thuế nhập khẩu ôtô nguyên chiếc sẽ không ảnh hưởng gì đến loại xe pick-up.

Trái lại, tất cả các mẫu xe pick-up này bán trên thị trường có khả năng sẽ bị các hãng xe đẩy giá bán cao hơn so với giá năm ngoái vì cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) mới đối với xe nhập khẩu sẽ đẩy giá ô tô nhập khẩu tăng lên.

Đối với một số dòng xe khác, hiện nay có rất ít mẫu xe nhập khẩu từ khu vực ASEAN. Lý do là các liên doanh ôtô hiện nay – là nhà lắp ráp nhưng đồng thời cũng là nhà độc quyền nhập khẩu các thương hiệu tương ứng – sẽ không nhập các mẫu xe có tiềm năng cạnh tranh với xe lắp ráp trong nước. Các dòng xe phổ thông với các thương hiệu Toyota, Ford, Honda, Isuzu, Mazda, Kia… đang bán chạy tại thị trường Việt Nam đều được lắp ráp trong nước bởi thuế nhập khẩu bộ linh kiện những dòng xe này chỉ khoảng từ 15-25%, thấp hơn đáng kể so với thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc.

Chỉ có một số ít dòng xe hiện có thị phần thấp hoặc kém cạnh tranh với xe nhập khẩu nên các liên doanh hoặc các hãng ô tô quyết định nhập khẩu; ví dụ như dòng xe cở nhỏ Toyota Yaris được nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan có khả năng sẽ được điều chỉnh giảm giá nhờ thuế nhập khẩu giảm. Tuy nhiên, theo nhận định của doanh nghiệp này khả năng giá xe của Yaris không được giảm nhiều vì còn phải bù cho phần tăng của cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt mới. Toyota Việt Nam có thể sẽ công bố giá bán mới vào tuần tới.

Trong khi đó, một số mẫu xe du lịch phổ thông khác như Hyundai thì nhập khẩu từ Hàn Quốc, Ấn Độ – những quốc gia không nằm trong khối chịu ảnh hưởng thuế này.

Đối với những loại xe sang đắt tiền như Mercedes-Benz, BMW, Audi, Lexus, Land Rover, Infinity, Porsche, Cadilac,… đều có nguồn gốc nhập khẩu nguyên chiếc từ Nhật Bản hay các nước châu Âu, Mỹ (trừ Mercedes có một số sản phẩm được lắp ráp ở Việt Nam); không có cơ hội hưởng thuế nhập khẩu 40% từ khu vực ASEAN.

Mặc dù vậy, theo cam kết của Việt Nam với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), từ đầu năm 2016 Việt Nam sẽ giảm 4% thuế nhập khẩu ôtô hai cầu động cơ trên 3.0 và giảm 3% xe một cầu máy xăng trên 3.0 ở các thị trường khác ngoài ASEAN. Tuy nhiên, mức giảm này không đáng kể và thị trường ôtô trong nước trên 3.0 hiện nay chỉ dành cho xe sang nhập khẩu và tiêu thụ không nhiều.

Như vậy rõ ràng ôtô sang và ôtô phổ thông được nhập khẩu ở những thị trường ngoài ASEAN không có hưởng lợi nhiều về thuế nhập khẩu mà Việt Nam cam kết mở cửa giảm thuế trong năm nay. Ngược lại những dòng xe này hiện đã được một số nhà nhập khẩu và kinh doanh cho điều chỉnh giá bán theo hướng tăng vì cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) mới đối với xe nhập khẩu có hiệu lực từ ngày 1-1-2016.

Hầu hết các hãng xe sang đã bắt đầu áp giá bán mới theo hướng tăng theo cách tính về thuế TTĐB nhập khẩu. Ngay cả Mercedes- Benz Việt Nam (MBV) – hãng xe sang duy nhất có nhà máy lắp ráp ở thị trường trong nước, cũng đã nhanh chóng điều chỉnh giá bán mới vì có nhiều dòng xe dưới thương hiệu này được nhập khẩu nguyên chiếc hoàn toàn. Giá bán các dòng xe Mercedes-Benz được một số nhà phân phối cập nhật trong ngày đầu năm 2016 có những mức tăng khác nhau, thấp nhất là 20-30 triệu đồng; trung bình là 150-250 triệu đồng/chiếc. Mức tăng cao nhất rơi vào các mẫu xe nhập khẩu như AMG GL63 4Matic tăng giá đến 1,28 tỉ đồng (giá mới 8,389 tỉ đồng; giá cũ 7,109 tỉ đồng).

Euro Auto – nhà nhập khẩu chính thức xe BMW ở thị trường trong nước, dự báo cách tính thuế TTĐB mới sẽ đẩy giá bán tăng trung bình từ 10-15% so với cách tính cũ. Tuy nhiên nhà nhập khẩu này cho biết đang cân nhắc về giá bán.

Một số nhà nhập khẩu xe sang khác như Lexus cũng cho biết đã áp giá bán mới cho khách kể từ ngày 1-1 nhưng chưa công bố mức giá tăng cụ thể. Do quy định cách tính thuế TTĐB mới đối với xe nhập khẩu có hiệu lực đúng vào ngày nghỉ lễ chào mừng năm mới 2016 và tiếp đó là rơi vào những ngày nghỉ cuối tuần nên hầu hết các hãng xe đều chưa công bố giá bán mới mà cho biết sẽ có thể công bố vào tuần tới.

Với các loại xe nhập khẩu mang thương hiệu phổ thông như Hyundai, Kia, mức tăng giá sẽ không nhiều. Nhà lắp ráp và nhập khẩu xe du lịch Hyundai là Hyundai Thành Công cho rằng khả năng cách tính thuế TTĐB mới sẽ đẩy giá xe tăng chỉ ở mức khoảng 5% so với cách tính cũ. Tuy nhiên, Hyundai Thành Công cho biết hãng chưa áp cách tính mới mà đang xem xét đối thủ của mình để đi đến quyết định. Hiện tại giá xe du lịch Hyundai đang được bán theo giá năm ngoái, chấp nhận giảm lợi nhuận, hỗ trợ khách hàng.

Tương tự, đại diện Công ty cổ phần ôtô Trường Hải (Thaco), nhà lắp ráp và nhập khẩu độc quyền một số thương hiệu xe du lịch thương hiệu Mazda (Nhật), Kia (Hàn Quốc) và Peugeot (Pháp) hiện vẫn chưa áp cách tính thuế TTĐB mới và đang bán theo giá cũ. Tuy nhiên, theo tính toán của doanh nghiệp này nếu áp theo cách tính thuế mới thì khả năng giá xe chỉ bị nâng lên từ 2-5% so với giá hiện tại của hãng đang bán.