Vừa qua, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM đã công bố kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Cung cấp hệ thống chụp X-Quang kỹ thuật số" trị giá gần 9 tỷ đồng. Công ty Cổ phần Thiết bị Y tế Thiên Phong đã vượt qua các đối thủ để trở thành đơn vị trúng thầu. Tuy nhiên, nhìn vào báo cáo đánh giá, dư luận không khỏi đặt câu hỏi về tính cạnh tranh khi chỉ duy nhất một nhà thầu được cho là đáp ứng yêu cầu.

Cuộc thầu chỉ một "ứng viên"

Ngày 01/10/2025, ông Trần Minh Trường, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, đã ký Quyết định số 2901/QĐ-BVĐHYD, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Cung cấp hệ thống chụp X-Quang kỹ thuật số".

Theo đó, đơn vị trúng thầu là Công ty Cổ phần Thiết bị Y tế Thiên Phong (MST: 0106099528, địa chỉ tại Hà Nội), với giá trúng thầu là 8.073.000.000 đồng, so với giá gói thầu là 8.970.000.000 đồng. Tỷ lệ tiết kiệm đạt 10%, một con số tương đối tích cực. Gói thầu sử dụng nguồn vốn từ Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp của bệnh viện.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý lại nằm ở quá trình xét thầu. Theo Báo cáo đánh giá E-HSDT số 02/BC-TCG, có 4 nhà thầu đã nộp hồ sơ, bao gồm: Công ty Cổ phần Đầu tư HDN, Công ty Cổ phần Thiết bị Y tế Thiên Phong, Công ty Cổ phần Trang thiết bị và Vật tư y tế Vĩnh An và Công ty TNHH Y tế Việt Tiến.

Mặc dù vậy, chỉ có 2 nhà thầu được đánh giá chi tiết là HDN và Thiên Phong. Báo cáo nêu rõ, Công ty Cổ phần Đầu tư HDN bị đánh giá "Không đạt" ở cả ba mục: tính hợp lệ, năng lực kinh nghiệm và kỹ thuật. Kết quả, chỉ còn lại duy nhất Công ty Cổ phần Thiết bị Y tế Thiên Phong được kết luận "Đạt" và được mời vào vòng đối chiếu tài liệu.

Việc các nhà thầu còn lại đều không vượt qua được vòng đánh giá sơ bộ đã khiến cuộc thầu trị giá gần 9 tỷ đồng này thiếu đi yếu tố cạnh tranh cần thiết, khi về cơ bản chỉ có một "ứng viên" đủ điều kiện đi đến cuối cùng.

Năng lực nhà thầu Thiên Phong và hành trình năm 2025

Công ty Cổ phần Thiết bị Y tế Thiên Phong được thành lập từ năm 2013, là một doanh nghiệp có lịch sử hoạt động hơn 10 năm trong ngành. Theo dữ liệu chúng tôi có được, chỉ tính riêng trong năm 2025, hoạt động đấu thầu của Thiên Phong diễn ra khá sôi nổi.

Doanh nghiệp này đã được công bố trúng nhiều gói thầu cung cấp vật tư, thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập trên cả nước. Có thể kể đến Gói thầu: gói MSTT 39/2025/BM2: Mua sắm Máy chụp X.quang vú 2D (có sinh tiết) trị giá 4.481.000.000 đồng; gói MSTT 36/2025/BM2: Mua sắm Hệ thống Xquang cố định chụp toàn trục trị giá 8.600.000.000 đồng tại Ban quản lý dự án chuyên ngành xây dựng công trình y tế (ngày trúng thầu 30/9/2025); gói "Sửa chữa và thay thế vật tư, linh kiện cho máy X- quang kỹ thuật số" trị giá 295.100.000 đồng tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh (trúng thầu ngày 30/05/2025); hay Gói thầu số 01 "Mua sắm vật tư y tế năm 2025" tại Trung tâm Y tế Thành phố Hà Tĩnh với giá trị 2.614.500.000 đồng (trúng thầu ngày 08/05/2025).

Bên cạnh những gói thầu đã trúng, Thiên Phong cũng đã "trượt" một số gói thầu khác, đơn cử như gói "Mua sắm Hệ thống CT Scanner 32 lát cắt/vòng quay" tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ (ngày 30/05/2025). Điều này cho thấy một bức tranh đa dạng trong hoạt động đấu thầu của doanh nghiệp, không phải lúc nào cũng "thuận buồm xuôi gió".

Việc trúng gói thầu cung cấp hệ thống X-Quang kỹ thuật số hiện đại cho một bệnh viện tuyến đầu như Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM có thể xem là một bước tiến quan trọng, khẳng định năng lực của Thiên Phong trong việc cung cấp các giải pháp thiết bị y tế công nghệ cao.

Nhìn từ quy định pháp luật: Cạnh tranh là yếu tố cốt lõi

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP, Thông tư 79/2025/TT-BTC đều nhấn mạnh các nguyên tắc cơ bản trong đấu thầu là cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Trao đổi với PV Báo Tri thức và uộc sống, Luật sư Nguyễn Thị Hương (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết: "Mục tiêu của luật là tạo ra một sân chơi bình đẳng, nơi các nhà thầu có đủ năng lực đều có cơ hội tham gia và chủ đầu tư có thể lựa chọn được phương án tốt nhất cả về chất lượng lẫn giá cả. Một gói thầu mà chỉ có một nhà thầu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, dù không vi phạm trực tiếp quy trình, cũng là điều đáng để các bên xem xét lại. Cần làm rõ liệu hồ sơ mời thầu có đưa ra các tiêu chí quá đặc thù, hoặc liệu năng lực chung của các nhà thầu trong lĩnh vực này có vấn đề hay không."

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ nhận định: "Hiệu quả kinh tế không chỉ nằm ở tỷ lệ tiết kiệm, mà còn ở chất lượng và sự bền vững của sản phẩm, dịch vụ. Để đạt được điều đó, cạnh tranh là yếu tố tiên quyết. Khi có nhiều nhà thầu đủ năng lực cùng cạnh tranh, chủ đầu tư sẽ có nhiều lựa chọn hơn, và giá cả cũng sẽ về mức hợp lý nhất. Việc nâng cao chất lượng của cả hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu là trách nhiệm chung của cả chủ đầu tư và các nhà thầu."

Câu chuyện tại gói thầu của Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM một lần nữa cho thấy, để thị trường đấu thầu trang thiết bị y tế thật sự minh bạch và hiệu quả, cần có sự nỗ lực và giám sát từ nhiều phía. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm ngân sách nhà nước, mà quan trọng hơn là đảm bảo người dân được tiếp cận với những dịch vụ y tế có chất lượng tốt nhất.