Được biết, chất làm ngọt nhân tạo (artificial sugar) là các sản phẩm có thể dễ dàng tìm thấy ở các siêu thị với tên thương mại khác nhau như SugarTwin, Sweet’N Low, Equal, NutraSweet, Sunett, Sweet One, Splenda hoặc chúng được sử dụng trong các loại nước giải khát dành cho người ăn kiêng như Coke Light hoặc Pepsi Light... Ngay tên gọi cũng đã nói lên rằng loại đường này được sản xuất hoàn toàn nhân tạo và có độ ngọt hơn loại đường thông thường khá nhiều.
Chính vì vậy, chất làm ngọt nhân tạo thường được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày. Đặc biệt, loại chất ngọt nhân tạo mang tên aspartame thì có mặt trong nhiều loại bánh kẹo, nước ép trái cây, trong các sản phẩm dán nhãn “không đường” như kẹo cao su, nước ngọt không đường, nước ngọt cho người ăn kiêng... và ngay cả trong một số thuốc, sản phẩm bổ sung vitamin. Tuy nhiên con người cần dè chừng bởi những nguy hiểm đang ẩn chứa trong đó.
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Manitoba (Canada) đã tiến hành một thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên 1.003 người được theo dõi trong 6 tháng về ảnh hưởng của chất tạo ngọt đối với việc giảm cân. Kết quả cho thấy người tiêu thụ chất làm ngọt thì giảm cân không hiệu quả. Nghiên cứu sâu hơn cho thấy mối liên hệ giữa việc sử dụng chất làm ngọt nhân tạo và nguy cơ tăng cân béo phì, cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim và các vấn đề sức khỏe khác. Cụ thể:
Chất làm ngọt nhân tạo có thể gây ung thư
Theo những kết quả nghiên cứu trên chuột cho thấy, khả năng gây ung thư của các chất tạo ngọt nhân tạo gia tăng trong quá trình mang thai ở chuột. Cụ thể, một nghiên cứu tại Đan Mạch trên 59.334 phụ nữ được tiến hành từ năm 1996 - 2002. Kết quả nghiên cứu này đã phát hiện ra nguy cơ sinh non đối với những người sử dụng hàng ngày thức uống có bổ sung chất ngọt nhân tạo. Do đó các nhà khoa học đã có khuyến cáo phụ nữ mang thai và trẻ em nên tránh sử dụng các chất tạo ngọt nhân tạo hoặc nếu có sử dụng thì nên ở mức độ vừa phải.
Chất làm ngọt nhân tạo có thể gây bệnh tiểu đường
Nghiên cứu về vấn đề này, hai nhà khoa học đến từ Đại học York, Canada cho biết chất tạo ngọt nhân tạo (aspartame và saccharin) có thể làm thay đổi hệ sinh vật đường ruột và tạo ra tình trạng không dung nạp glucose. Điều này khiến mức đường trong máu tăng cao hơn bình thường. Người sử dụng có nguy cơ mắc tiền tiểu đường cho đến tiểu đường thực sự.
Chất làm ngọt nhân tạo có thể gây béo phì
Giáo sư Herbert Herzog tại Viện nghiên cứu y khoa Garvan đã cùng các cộng sự làm 1 nghiên cứu về chất làm ngọt. Họ theo dõi chế độ ăn của ruồi giấm. Sau khi cho ăn đường hóa học trong 5 ngày, ruồi giấm tiêu thụ nhiều hơn 30% calo hơn so với khi chúng ăn thức ăn ngọt tự nhiên.
Các nhà nghiên cứu cho biết họ phát hiện ra một bản đồ thần kinh giải thích mức tiêu thụ calo thêm. Theo đó, mạng lưới thần kinh này phản ứng với các chất làm ngọt nhân tạo bằng cách “nói” với động vật (và bao gồm con người) rằng chúng đang không tiêu thụ đủ năng lượng. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng bên trong các trung tâm phần thưởng của não, cảm giác ngọt tích hợp với mức năng lượng. Khi vị ngọt và năng lượng mất cân bằng, não gửi tín hiệu đến cơ thể phải tiêu thụ nhiều calo hơn.
Chất làm ngọt nhân tạo làm hại tế bào não
Một kết quả nghiên cứu khác cho thấy, aspartame là chất ngọt hóa học được sử dụng nhiều trong sản xuất sô-đa và các loại thực phẩm có hàm lượng calo thấp nhưng theo nghiên cứu lại thấy nó là thủ phạm gây đau đầu, khó chịu sau khi ăn, thậm chí còn gây hại cho tế bào não. Cũng qua nghiên cứu mỗi ngày uống 2 lon sô-đa có thể làm tăng nguy cơ béo bụng tới 50%, tăng đường huyết và khi được cơ thể tiêu hóa sẽ tạo ra chất formadehyde làm gia tăng nguy cơ ung thư cho con người.