Ám ảnh máy cày Trung Quốc
"Đó là một cỗ máy thiêu đốt quá nhiều nhiên liệu, nặng nề, không an toàn và gây nguy hiểm cho người dân mỗi khi cày, bừa, trong khi hiệu suất công việc lại không cao...", anh Bùi Sĩ Tới chia sẻ như vậy khi nói về mục đích tự chế máy cày.
Ý tưởng tự chế chiếc máy cày gọn, nhẹ cho đồng bào vùng cao canh tác trên những thửa ruộng bậc thang được hình thành vào tháng 3/2012 trong một lần anh ra sườn đồi xem bà con trong xã cày, cấy. Lúc đó, 6 thanh niên lực lưỡng của thôn Trung Tâm vật vã khiêng chiếc máy cày Trung Quốc nặng chịch di chuyển qua những thửa ruộng bậc thang dốc đứng, không những thế, khi cày, bừa nhiều người còn bị răng bừa, cày cắm vào chân gây thương tích... Những hình ảnh đó cứ ẩn hiện trong đầu người nông dân miền sơn cước và ý định làm một chiếc máy cày mới bắt đầu hình thành.
 |
| Động cơ máy cày được làm từ xe máy. |
"Chính thằng cu em của tôi cũng là "nạn nhân" của máy cày Trung Quốc, vì phải ghì cỗ máy quá nặng nên loạng quạng thế nào răng bừa đâm phập vào chân, thế là vụ mùa năm 2012 nó phải bỏ đồng ruộng, đấy chỉ là những tai nạn nhỏ, nhưng người đàn ông là trụ cột trong gia đình, bị đau chân không làm được gì, mùa màng bỏ hoang thì chết đói, đó là cái mà ai cũng có thể nhìn thấy", anh Tới cho biết.
Những hình ảnh nặng nề, cực nhọc của bà con nơi non cao đã ám ảnh anh Tới. Anh cho rằng, muốn có cuộc "cách mạng" trong nông nghiệp ở vùng cao thì trước tiên phải làm được chiếc máy cày, bừa nhẹ nhàng, chỉ cần một người cũng có thể di chuyển nhanh qua những sườn đồi, lên xuống các thửa ruộng bậc thang, ngoài ra, máy cày còn phải lăn bánh bon bon trên đường nhựa... Tất cả những kỳ vọng trên khiến anh nhiều đêm mất ngủ, cứ chắp tay sau lưng, đôi môi mím chặt lượn lờ hết vào nhà lại ra đồng... trong đầu chỉ đau đáu về một chiếc máy cày như mong ước.
Dùng động cơ xe máy cũ làm "trái tim"
Sau nhiều đêm thức trắng, anh Tới nghĩ ra cách, dùng động cơ xe máy cũ làm "trái tim" cho chiếc máy cày tương lai. Từ đây, anh bắt đầu hình dung ra cấu trúc chiếc máy cày, sau đó tiến hành gò, hàn phần khung máy bằng những ống thép chất lượng cao, phần động cơ xe máy sẽ được gắn chặt trên khung cơ sở này bằng những ốc vít. Tiếp đến, anh độ cần số bằng một sợi dây thép nối đến tay cầm để người dùng dễ sang - về số như xe máy, phần tay ga cũng được chuyển sang dạng tay phanh (như phanh xe máy) người dùng chỉ cần dùng một ngón tay giữa cũng có thể kéo ga, giúp máy cày tiến về phía trước...
Chỉ sau vài tuần lễ, chiếc máy cày đầu tiên của anh Tới đã có thể chạy băng băng trên những thửa ruộng bậc thang, lên - xuống núi một cách dễ dàng. Tuy nhiên, theo anh tới thì chiếc đầu tiên chạy nhanh quá khiến nhiều người hụt hơi, không theo kịp máy. Ngay sau đó, anh đem máy cày về thay bộ nhông xích mới dày và to hơn nhằm hãm tốc độ máy. Chỉ sau một lần chỉnh sửa, chiếc máy cày của anh đã chạy như ý, với một bình xăng có thể cày hết cả thửa ruộng lớn chứ không tốn dầu, mỡ như là máy cày Trung Quốc, độ an toàn cao, trong khi trọng lượng máy cày chỉ khoảng 80kg - nhẹ gần gấp đôi so với máy cày Trung Quốc.
 |
| Anh Tới tất bật với công việc "độ" máy cày. |
Ai cũng có thể sửa chữa máy cày
Trong ngôi nhà kiêm xưởng sản xuất rộng thênh thang nằm ven Quốc lộ 32, anh Tới cùng 8 công nhân ra sức hoàn thành những chiếc lồng sắt, hàn, tiện khung máy để kịp bàn giao cho khách... Nhìn khuôn mặt, trên người ai cũng lấm lem dầu, mỡ, bận rộn với công việc khiến nhiều người khâm phục tinh thần làm việc của nhóm thanh niên nơi cùng trời cuối đất.
Anh Tới nheo nheo đôi mắt, tay độ lọc gió máy cày, trong khi miệng luôn tươi cười và chia sẻ cùng chúng tôi về công việc. Anh bảo: "Một đặc điểm rất hay của chiếc máy cày này đó chính là việc sửa chữa, bảo hành rất dễ dàng. Vì máy cày dùng động cơ xe máy, nếu có hỏng hóc thứ gì chỉ cần đem ra hiệu sửa chữa xe máy là được, một số bộ phận như lồng đất, lưỡi cày, bừa nếu hỏng thì chỉ cần gọi điện, tôi sẽ gửi đến tận nơi, nếu không thì người dân có thể tự hàn được. Qua hai năm sản xuất máy cày, tôi để ý thấy bà con toàn tự sửa chữa, ví như thay bugi, nhông xích, lọc dầu, lọc gió...".
 |
| Một góc xưởng sản xuất máy cày của gia đình anh Tới. |
Vì sự tiện lợi từ khâu hoạt động đến sửa chữa, bảo hành nên chiếc máy cày tự chế của anh Tới được rất nhiều người ưa chuộng. Tôi có mặt tại cửa hàng của gia đình anh Tới khi có 6 - 7 người từ khắp nơi trong tỉnh Yên Bái và Hòa Bình tìm về mua hàng. Thế nhưng, trong nhà anh chỉ còn 4 chiếc bán cho những người đến trước, những người đến sau phải để lại địa chỉ, khi nào hoàn thành sản phẩm anh sẽ gửi máy đến tận nhà khách hàng.
Anh Tới cho biết: "Hiện xưởng sản xuất của gia đình tôi có 8 người làm, nhưng không đủ sức đáp ứng nhu cầu thị trường. Chính tôi cũng không ngờ chiếc máy cày này lại bán chạy đến thế, có những hôm bà con đến đặt hàng đông quá tôi đành phải "khất" họ để làm từ từ bởi năng lực sản xuất mỗi ngày chỉ làm được một chiếc, mà nhu cầu thị trường có thể lên đến 4 - 5 chiếc một ngày, sắp tới tôi sẽ thuê thêm công nhân, mở rộng thêm nhà xưởng để tăng cường năng lực sản xuất đáp ứng nhu cầu thị trường. Sản phẩm này của gia đình tôi hiện đã được bán đi các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Hòa Bình, Sơn La và một số vùng lân cận...".