Liệu ông Duterte có thể xóa sổ nhóm khủng bố Abu Sayyaf?

Việc các tay súng Abu Sayyaf chặt đầu con tin người Canada Robert Hall hôm 14/6 đã giáng một đòn nặng vào chiến dịch quân sự tiêu tốn 93 tiệu USD của Mỹ nhằm xóa bỏ nhóm khủng bố thề trung thành với al-Qaeda- và Nhà nước Hồi giáo ở khu vực bất ổn miền nam Philippines.

Thông qua chiến dịch “Tự do Bền vững”, 1.300 binh sĩ Mỹ đã hiện diện ở Philippines. Trong số những nhiệm vụ chính của đội quân này có việc tham gia cuộc tập trận chung thường niên Balikatan (Vai kề vai), cung cấp thiết bị,trao đổi thông tin và nghiệp vụ để chấm dứt nạn khủng bố ở miền nam Philippines.

Thế nhưng 14 năm qua, nhóm khủng bố Abu Sayyaf có khoảng 400 thành viên đã trở nên hung hăng và bạo lực hơn, với những vụ bắt cóc và giết chết con tin chủ yếu là khách du lịch nước ngoài.

Trong vụ việc mới nhất, nhóm khủng bố Abu Sayyaf đã đòi một khoản tiền chuộc 6,5 triệu USD cho việc trả tự do cho con tin người Canada Robert Hall. Do chính phủ Canada kiên quyết không cho trả tiền chuộc, nhóm khủng bố này đã chặt đầu con tin Robert Hall, một giám đốc điều hành khai thác mỏ ở Canada.

Trước đó, vào ngày 25, nhóm khủng bố Abu Sayyaf đã chặt đầu con tin Canada John Ridsdel, sau khi người thân của ông không trả khoản tiền chuộc 6,5 triệu USD trước thời hạn chót.

Không những thế, nhóm khủng bố Abu Sayyaf còn chế nhạo Tổng thống đắc cử Rodrigo Duterte trong một tuyên bố đưa ra sau khi hành quyết con tin Robert Hall.

Thủ lĩnh Abu Raami của nhóm khủng bố Abu Sayyaf nói: "Ông ta (Duterte) đã hứa rằng Thủ tướng Canada sẽ nhận được các con tin còn sống và những gì đã xảy ra với con tin Ridsdel sẽ không được lặp lại. Vì vậy, chúng ta hãy xem ông ta (Duterte) có cảm thấy xấu hổ”.

Hôm 15/6, Tổng thống Philippines Benigno Aquino đã bay đến Jolo (Sulu) để có được thông tin ban đầu về tình hình bắt cóc con tin ở đây. Ông Aquino đang xem xét việc áp đặt thiết quân luật ở Sulu.

Sau khi thất bại trong việc ngăn chặn khủng bố ở miền nam Philippines, Mỹ đang xem xét việc tăng cường hợp tác quốc phòng với Philippines.

Ngày 28/4/2014, Tòa án tối cao Philippines phán quyết rằng Hiệp định tăng cường hợp tác quốc phòng (EDCA) là hợp pháp.

Chuyên viên phân tích Briccio Cesar Domondon cho rằng EDCA là một công cụ trấn áp nhóm khủng bố Abu Sayyaf, một nhóm đã thề trung thành với cái gọi là Nhà nước Hồi giáo.

Nghị sĩ Rodolfo Biazon, một vị tướng quân đội nghỉ hưu, nói rằng EDCA sẽ giải quyết vấn nạn khủng bố toàn cầu và các hành động gây hấn ngày càng tăng của Trung Quốc ở Biển Tây Philippines (Biển Đông).

Trong khi đó, các thành viên trong ê-kíp của Tổng thống đắc cử Rorigo Duterte nói rằng ông này có khả năng giải quyết tận gốc vấn nạn khủng bố đang đe dọa miền nam Philippines.

Ông Jesus Dureza, người sẽ trở thành trưởng đoàn đàm phán chính phủ, cho biết các tay súng Abu Sayyaf và Chiến binh Tự do Hồi giáo Bangsamoro sẽ phải đối mặt với sự trừng phạt đích đáng của luật chống khủng bố về những hành vi phạm tội của chúng.

Ông Hermogenes Esperon, dự kiến sẽ được bổ nhiệm là Cố vấn An ninh Quốc gia của Tổng thống Philippines, nói với Reuters rằng Tổng thống Duterte sẽ có hành động chiến lược chống lại tình trạng vô luật pháp ở miền nam Philippines. Ông nói: "Chúng tôi không thể cho phép tình trạng (vô luật pháp) này tiếp tục ... Tình trạng này cần được chấm dứt vĩnh viễn”.

Tư lệnh Cảnh sát Quốc gia Philippines tương lai, ông Robert Dela Rosa ám chỉ khả năng thiết quân luật, nếu điều đó có thể giúp chấm dứt vấn nạn khủng bố ở miền nam nước này.

Ernie Abella, người sẽ đảm nhận chức phát ngôn viên của tổng thống Philippines, cho biết Tổng thống đắc cử Duterte là một "nhà tư tưởng chiến lược" có thể ngăn chặn các vụ bắt cóc và giết người của nhóm khủng bố Abu Sayyaf.

Ông Salvador Panelo, luật sư riêng của Tổng thống đắc cử Rodrigo Duterte, cho biết: "Ông ấy đã giải quyết thành công các vấn đề khác tương tự. Tôi không thấy bất kỳ vấn đề nào đối với ông trong việc giải quyết tình trạng khủng bố ở miền nam Philippines”.