Lần đầu tiên, các nhà khoa học khai quật được bộ xương hóa thạch của 1 con khủng long có sừng tên là Centrosaurus ở vùng đất xấu trong công viên khủng long thuộc tỉnh Alberta - Canada vào năm 1989, họ đã phát hiện ra xương chân của nó bị dị tật nặng.
Tại thời điểm đó, các nhà khoa học đã khẳng định rằng con vật đáng thương này chỉ bị gãy chân.
Tuy nhiên, qua nhiều cuộc kiểm tra gần đây, các nhà nghiên cứu cho biết đó là biểu hiện của bệnh xương khớp, một loại ung thư xương ác tính sau khi quét CT ở độ phân giải cao và nhìn vào các phần mỏng của nó dưới kính hiển vi.
 |
| Sự so sánh giữa xương ống chân ung thư (trái) và xương ống chân bình thường (phải). |
Đây là phát hiện đầu tiên về căn bệnh của loài Centrosaurus - sống cách đây 76 triệu năm.
Được biết mảng ung thư trong xương của con vật này đã di căn, rất có thể đó chính là nguyên nhân chính khiến con vật này chết trước khi biến đổi khí hậu.
"Con Centrosaurus đặc biệt này có sức khỏe yếu vì bị ung thư hoành hành trước khi chết. Phát hiện đáng chú ý này cho thấy dù một số loài khủng long có vẻ to lớn hay mạnh mẽ đến đâu, chúng vẫn bị ảnh hưởng bởi nhiều căn bệnh tương tự mà chúng ta thường thấy ở người và các động vật khác hiện nay, bao gồm cả ung thư" - Tiến sĩ nghiên cứu Evans cho biết.
Centrosaurus là một con khủng long có 4 chân, loài vật này có chiều dài 6m, sở hữu 1 chiếc sừng dài trên mũi, 1 chiếc diềm xương trên cổ cùng 2 chiếc sừng nhỏ hơn.
Khủng long có vẻ như là những con thú trong thần thoại nhưng ngay cả khi đang sống, chúng cũng phải chịu đựng những vết thương và bệnh tật khủng khiếp.
Hầu hết các khối u xảy ra trong các mô mềm không dễ dàng hóa thạch nên các nhà khoa học có thể tìm thấy bằng chứng ít ỏi về ung thư.
"Phát hiện này cho biết nhiều vấn đề sinh học của bệnh ung thư. Nó không phải là một cái gì đó mới lạ mà có lẽ đã xảy ra từ thời xa xưa và là một biến chứng dự kiến ở tất cả các loài động vật", Tiến sĩ Mark Crowther - giáo sư y học, bệnh lý và y học phân tử tại đại học McMaster ở Ontario.
Thông thường, u xương ác tính xảy ra ở xương phát triển nhanh và thường được tìm thấy ở trẻ em và thanh niên. Có lẽ khủng long cũng có nguy cơ vì thực tế là chúng đã tăng trưởng với tốc độ nhanh vượt bậc.
Bệnh ung thư của Centrosaurus có thể đã làm giảm khả năng vận động để biến nó thành mục tiêu của những kẻ săn mồi lớn hơn như khủng long Gorgosaurus và Daspletosaurus.