 |
| Hương Giang mời công an đến làm việc với antifan. (Ảnh: Facebook Hương Giang) |
Ít ngày qua, cư dân mạng được dịp xôn xao về việc một hội nhóm anti bôi xấu diễn viên, ca sĩ, hoa hậu Hương Giang được lập ra thu hút hơn 100.000 người trên Facebook. Sự việc được đẩy lên cao trào khi Hương Giang mời công an đến tận nhà người này để làm việc, buộc nhóm anti trên Facebook bị đưa về trạng thái lưu trữ (archived) .
Tạm chưa bàn đến cách xử lý của người trong cuộc, thực tế Hương Giang không phải nạn nhân đầu tiên và có lẽ cũng không phải cuối cùng của việc bị bôi xấu, công kích trên mạng xã hội nói chung. Tuy nhiên, tình trạng này chỉ nở rộ khi mạng xã hội Facebook cho ra đời tính năng hội nhóm (group) giúp việc tập hợp những người có cùng quan điểm yêu ghét trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
Những ngôi sao đầu tiên 'vinh dự' có hội nhóm antifan ở Việt Nam phải kể đến ca sĩ Bảo Thy và Sơn Tùng M-TP. Thậm chí, một kênh YouTube bôi xấu Sơn Tùng M-TP ra đời từ 6 năm trước có tới 165.000 subscribers và đến giờ vẫn có người xem.
Đó là câu chuyện trước khi có Facebook và hội nhóm ra đời. Với cơ chế lập nhóm dễ dàng mà không bắt buộc điều kiện gì, thời đại group mọc lên nhan nhản kéo theo nhiều hội nhóm xấu độc ở Việt Nam.
Tiêu biểu trong số này phải kể đến hội anti nhà văn Gào (tên thật Vũ Phương Thanh) với hơn 140.000 thành viên, anti hoa hậu Phạm Hương (50.000 thành viên), anti ca sĩ Chi Pu (15.000 thành viên), anti cặp đôi Quang Hải Huỳnh Anh (14.000 thành viên)...
Đặc biệt, có hẳn một hội nhóm chuyên bóc phốt người nổi tiếng trên Facebook với hơn 280.000 thành viên. Dù nhiều lần bị truy quét, hội nhóm Phu*** vẫn là thiên đường để các thành viên mặc sức bôi xấu người nổi tiếng mà không hề kiểm chứng. Trong khi đó, Facebook cũng không có cách gì để kiểm soát những nội dung như vậy.
Do dựa phần lớn vào AI, công cụ của Facebook không quét được các group nói xấu nếu hội nhóm đó sử dụng từ lóng hoặc viết tắt như ‘HHHG’ (hoa hậu Hương Giang), ‘chị X’ (nhà văn Gào), ‘anh tôi’ (MC Phan Anh)... Và thực tế, nếu áp dụng quét từ lóng kiểu này, hội nhóm Facebook sẽ chẳng còn lại gì.
 |
| Thực tế hội nhóm anti người nổi tiếng đã tồn tại từ lâu trên Facebook |
Vì thế, Hương Giang hay bất cứ ai bị bôi xấu trên Facebook khó lòng yêu cầu mạng xã hội này giải quyết triệt để. Thay vào đó, những cách xử lý thường được áp dụng là nhờ sự can thiệp của cơ quan chức năng trên cơ sở Luật An ninh mạng đã có hiệu lực từ ngày 01/01/2019.
Tuy nhiên, việc xử lý antifan là không hề dễ dàng, như chuyên gia Nguyễn Ngọc Long (Blackmoon) lên tiếng cảnh báo “điều đó không khiến những người đang anti sẽ quay lại yêu thương và ủng hộ cô [Hương Giang]. Họ [các antifan] chỉ chuyển từ thấy ghét, không ưa qua thành căm thù và tức giận. Và hệ quả của điều đó là gì? Họ sẽ ‘cẩn thận’ hơn và bài bản hơn trong việc anti và tấn công cô trên nhiều mặt trận”.