Một gói thầu mua sắm công có giá trị gần 2 tỷ đồng tại Trường Cao đẳng Y tế Đồng Tháp, dù được tổ chức theo hình thức đấu thầu rộng rãi qua mạng, nhưng cuối cùng chỉ ghi nhận sự tham gia của duy nhất một nhà thầu và sau đó được phê duyệt trúng thầu. Câu chuyện này không mới trong hoạt động đấu thầu, nhưng nó một lần nữa dấy lên những câu hỏi về việc làm sao để tối ưu hóa tính cạnh tranh, minh bạch và hiệu quả kinh tế - những mục tiêu cốt lõi mà Luật Đấu thầu hướng tới.

Khi cuộc đấu rộng rãi chỉ có một nhà thầu

Ngày 11/08/2025, ông Nguyễn Tấn Hưng, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Đồng Tháp, đã ký Quyết định số 365/QĐ-CĐYT phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 06: Mua sắm Thiết bị điện tử. Gói thầu này thuộc dự án "Ngành, nghề trọng điểm giai đoạn 2021-2025" của Trường, một dự án quan trọng nhằm nâng cao chất lượng đào tạo.

Theo Quyết định số 391/QĐ-UBND-HC do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Huỳnh Minh Tuấn ký ngày 19/04/2025 phê duyệt điều chỉnh kế hoạch lựa chọn nhà thầu, Gói thầu số 06 có giá là 1.899.850.000 đồng. Giá dự toán được duyệt sau đó là 1.865.307.000 đồng.

Đơn vị trúng thầu là Công ty Cổ phần Công nghệ Thiên Trúc (MST: 1401569469; địa chỉ tại Số 09, đường Hoà Đông, Phường Cao Lãnh, Đồng Tháp) do ông Đỗ Thanh Tùng làm Tổng giám đốc. Giá trúng thầu của doanh nghiệp này là 1.821.000.000 đồng, thực hiện hợp đồng trọn gói trong 120 ngày.

Điều đáng nói nhất trong quá trình này là, dù được công bố mời thầu rộng rãi trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia với mã TBMT IB2500307971-00, nhưng đến thời điểm đóng thầu, chỉ duy nhất Công ty CP Công nghệ Thiên Trúc nộp hồ sơ dự thầu.

Quá trình lựa chọn nhà thầu được thực hiện với sự tham gia của các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp. Đơn vị tư vấn lập hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu là Công ty TNHH Tư vấn và Thẩm định Công nghệ Quốc gia. Đơn vị thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu là Công ty Cổ phần ASIATECH Việt Nam. Theo báo cáo đánh giá, hồ sơ của Thiên Trúc đáp ứng đầy đủ các yêu cầu và được đề nghị trúng thầu.

Tỷ lệ tiết kiệm và hiệu quả kinh tế

Với giá trúng thầu là 1.821.000.000 Vđồng, so với giá dự toán (1.865.307.000 đồng), gói thầu đạt được mức tiết kiệm 44.307.000 đồng, tương đương tỷ lệ 2,37%. Nếu so với giá gói thầu ban đầu trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu, con số tiết kiệm là 78.850.000 đồng, tương đương 4,15%.

Mức tiết kiệm này, dù tồn tại, nhưng được xem là khá khiêm tốn. Thực tế cho thấy, ở những gói thầu có tính cạnh tranh cao với nhiều nhà thầu tham gia, áp lực giảm giá sẽ lớn hơn nhiều, và tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước có thể đạt mức cao hơn đáng kể.

Góc nhìn pháp lý và chuyên gia

Dưới góc độ pháp lý, việc chỉ có một nhà thầu tham gia và trúng thầu không nhất thiết là vi phạm quy định. Luật sư Nguyễn Thị Hương, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết: "Luật Đấu thầu 2023 không quy định số lượng tối thiểu nhà thầu phải tham gia để một cuộc thầu được coi là hợp lệ. Miễn là bên mời thầu đã thực hiện đúng quy trình đăng tải thông tin mời thầu rộng rãi, công khai. Tuy nhiên, mục tiêu cao nhất của luật là tạo ra sự cạnh tranh để lựa chọn được nhà thầu tốt nhất với giá hợp lý nhất. Một cuộc thầu chỉ có một người tham gia rõ ràng đã không đạt được mục tiêu về cạnh tranh. Điều này có thể dẫn đến rủi ro nhà nước phải mua sắm hàng hóa, dịch vụ với chi phí chưa phải là tối ưu."

Trong khi đó, chuyên gia đấu thầu Phạm Giang lại nhìn nhận vấn đề từ khía cạnh thực tiễn của việc lập hồ sơ mời thầu. Ông phân tích: "Việc gói thầu không thu hút được nhiều nhà thầu có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Có thể do tính chất đặc thù của hàng hóa, hoặc do thị trường không có nhiều nhà cung cấp đủ năng lực. Tuy nhiên, cũng không thể loại trừ khả năng hồ sơ mời thầu có những tiêu chí kỹ thuật, hoặc yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm được xây dựng quá sát với một nhà thầu cụ thể nào đó, vô hình trung gây khó khăn cho các đối thủ khác. Đây là điều cần các cơ quan quản lý và chủ đầu tư rà soát kỹ lưỡng để đảm bảo môi trường cạnh tranh lành mạnh."

Năng lực nhà thầu và yếu tố "sân nhà"

Công ty CP Công nghệ Thiên Trúc là một doanh nghiệp được xếp hạng "nhỏ" có trụ sở tại Đồng Tháp. Theo dữ liệu, công ty này có lịch sử tham gia đấu thầu rất tích cực với 353 gói thầu đã tham gia và trúng 102 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu gần 29%. Điều này cho thấy Thiên Trúc là một nhà thầu có nhiều kinh nghiệm trên thương trường.

Việc một doanh nghiệp "sân nhà" trúng thầu tại địa phương là chuyện bình thường. Tuy nhiên, khi kết hợp với bối cảnh chỉ có một nhà thầu duy nhất tham gia, nó gợi lên suy ngẫm về lợi thế thông tin và sự am hiểu địa bàn, vốn có thể tạo ra khoảng cách với các nhà thầu từ những địa phương khác.

Tóm lại, quá trình lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 06 tại Trường Cao đẳng Y tế Đồng Tháp có thể đã tuân thủ đúng các bước theo quy định. Thế nhưng, kết quả cuối cùng - một cuộc đấu chỉ có một "vận động viên" và một tỷ lệ tiết kiệm khiêm tốn - cho thấy mục tiêu về hiệu quả kinh tế và cạnh tranh vẫn còn là một bài toán cần được các chủ đầu tư và đơn vị liên quan suy ngẫm để tìm ra lời giải tốt hơn trong tương lai.