Nhà đấu giá nghệ thuật Chọn chuẩn bị tổ chức cuộc đấu giá dành cho 12 tác phẩm của 2 bộ tứ trụ hội họa Việt Nam Trí – Lân – Vân – Cẩn (Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Tường Lân, Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn) và Nghiêm - Liêm -Sáng - Phái (Nguyễn Tư Nghiêm, Dương Bích Liên, Nguyễn Sáng, Bùi Xuân Phái).
Sẽ không có gì đáng nói nếu như bức tranh “Phố cũ” của họa sĩ Bùi Xuân Phái được nhiều ý kiến bình luận cho rằng có nhiều khả năng đây là tranh chép, phỏng theo bức tranh bản gốc của tác giả.
 |
| Bức tranh "Phố cũ" được treo tại triển lãm của Nhà đấu giá nghệ thuật Chọn, được chờ để đấu giá với mức giá khởi điểm là 8.000 USD. |
Bức tranh đề tên Phố cũ, được cho là của danh họa Bùi Xuân Phái, có kích thước 50 x 40 cm, chất liệu sơn dầu. Tranh có giá bán khởi điểm từ 8.000 USD.
Đây không phải là lần đầu tiên tranh “Phố cũ” được đưa ra đấu giá. Trước đó, bức tranh “Phố cũ” từng được bán tại hai nhà đấu giá tranh quốc tế.
Lần này nữa là lần thứ 3 “Phố cũ” được đưa ra đấu giá. Vậy thực chất, bản gốc của “Phố cũ” là bức tranh nào và hiện tại đang nằm ở đâu? Đó là câu hỏi nhiều người quan tâm và được đặt ra trước thềm cuộc đấu giá diễn ra vào lúc 18h, ngày 30/7 tới đây tại Nhà đấu nghệ thuật Chọn (17/Trần Quốc Toản, Hà Nội).
Trao đổi với VOV.VN, con trai cố họa sĩ Bùi Xuân Phái, họa sĩ Bùi Thanh Phương cho hay: “Với những người am hiểu hội hoạ và thuộc phong cách của từng hoạ sĩ thì khi đứng trước một bức hoạ, chỉ cần nửa giây thôi là nhận biết được ngay đó là thật hay giả. Nói về bức "Phố cũ" xuất hiện vào phiên đấu giá tại Hà Nội, có thể khẳng định đó là bức tranh chép lại tranh của họa sĩ Bùi Xuân Phái”.
Họa sĩ Bùi Thanh Phương còn cho rằng, bức tranh chép lại có nét vẽ vụng về, cẩu thả.
“Bức tranh “Phố cũ” gắn liền với một câu chuyện xúc động về mối quan hệ thân thiết giữa họa sĩ Bùi Xuân Phái và đạo diễn Trần Thịnh. Bố tôi vẽ nó để tặng người bạn của mình. Tôi còn nhớ có bức ảnh đạo diễn Trần Thịnh cầm bức tranh này với niềm tự hào, hạnh phúc khi được họa sĩ Bùi Xuân Phái tặng tranh. Sau này, gia đình đạo diễn Trần Thịnh qua Pháp sinh sống, có thể họ mang theo bức tranh này. Hiện nay, đạo diễn Trần Thịnh đã mất đi thì có thể là vợ ông (hiện vẫn đang sống) là người nắm giữ bức tranh ấy. Con trai của đạo diễn Trần Thịnh là nhà sưu tập tranh Trần Hậu Tuấn cũng là người nắm giữ nhiều bức tranh của họa sĩ Bùi Xuân Phái”, họa sĩ Bùi Thanh Phương chia sẻ.
 |
| Một bức tranh "Phố cũ" từng được đấu giá trước đó. Ảnh: BTC cung cấp |
Trong khi đó, đại diện Nhà đấu giá nghệ thuật Chọn, ông Trần Quốc Hùng lại khẳng định, đây là bản gốc bức tranh Phố cũ của họa sĩ Bùi Xuân Phái.
Ông Hùng cho rằng khâu thẩm định của nhà đấu giá Việt đã thực hiện rất kỹ lưỡng đối với tác phẩm "Phố cũ". Các chuyên gia thẩm định của nhà đấu giá này dựa trên hai yếu tố để có thể tự tin đưa tranh ra đấu giá: nguồn gốc tranh và các yếu tố vật lý, thẩm mỹ của tranh.
Thứ nhất về mặt nhân thân và nguồn gốc, bức tranh được sư thầy Thích Minh Thịnh, một người hoàn toàn được tin tưởng gửi tới đấu giá.
Sư thầy Thích Minh Thịnh chia sẻ, ông được một người phụ nữ tên Như, từng là “chị nuôi” ở Bộ Công an tặng lại cho bức tranh này cách đây 20 năm. Theo ông, cô Như là người có mối quan hệ thân thiết với một số họa sĩ nổi tiếng ở Hà Nội. Căn nhà của cô tại số 19 phố Phan Bội Châu, Hà Nội còn lưu giữ nhiều bức tranh khác nữa. Trước khi mất, cô Như dặn sư thầy Thích Minh Thịnh rằng khi có việc cần đến tiền để làm một công việc từ thiện thì hãy bán bức tranh đi.
Thầy Thích Minh Thịnh cho rằng, trước đây ông không quá quan tâm đến bức tranh và úp trên mặt tủ một thời gian dài. Ai đến lại mang xuống ngắm nghía, cầm nắm. Cộng với khoảng thời gian dài. Đó là lý do vì sao bức tranh bị trầy xước và cũ đi khá nhiều.
Tuy nhiên, theo ông Quốc Hùng, về mặt kỹ thuật, bút pháp của bức "Phố cũ" hoàn toàn trùng hợp với phong cách của Bùi Xuân Phái. Theo ông Quốc Hùng, độ cũ của tranh, chất liệu toan và độ cũ của từng chiếc đinh vít trên tranh có niên đại khớp với giai đoạn mà Bùi Xuân Phái vẽ theo phong cách này.
“Với kinh nghiệm, tay nghề, mắt nhìn tranh của các chuyên gia thẩm định, chúng tôi đang rất tin tưởng vào độ xác thực của bức tranh này” - ông Quốc Hùng nói.
Ông Hùng cũng cho hay, ông không muốn những lùm xùm tranh giả - tranh thật làm ảnh hưởng đến phiên đấu giá sắp tới. “Thực tế, trước khi tổ chức cuộc đấu giá này, chúng tôi đã mời họa sĩ Thanh Phương đến tham dự và làm thành viên trong hội đồng thẩm định. Tuy nhiên, anh Phương đã từ chối lời đề nghị này”, ông Hùng nói.
Có hai bức tranh giống 99% bức tranh “Phố cũ” từng được hai nhà đấu giá quốc tế đưa ra. Vào phiên đấu giá ngày 22/10/2006 của nhà Sotheby’s Singapore, một bức tranh "Phố cũ" có giá 11.443 USD (khoảng 257 triệu đồng). Phiên đấu giá ngày 25/5/2014, nhà đấu giá Christie’s Hong Kong bán bức tranh "Phố cũ" với giá 12.804 USD (khoảng 287 triệu đồng)
Đến phiên đấu giá của Nhà đấu giá nghệ thuật Chọn là lần thứ 3 xuất hiện bức tranh "Phố cũ". Thời gian triển lãm trước phiên đấu diễn ra từ 10h tới 18h từ ngày 21/7/2017 đến 29/7/2017. Thời gian đấu giá diễn ra vào 18h chủ nhật ngày 30/7/2017. Nếu đây được xác định là bản gốc của bức tranh "Phố cũ" – tác giả Bùi Xuân Phái thì có nghĩa rằng hai bức tranh "Phố cũ" ở hai phiên đấu giá trước đó là giả.