Đội ngũ trí thức là lực lượng quan trọng thúc đẩy sự phát triển của xã hội

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định như vậy tại lễ kỷ niệm 60 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp mặt đội ngũ trí thức và 40 năm Ngày thành lập Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam), được tổ chức sáng 24/3.

Theo Tổng Bí thư, đội ngũ trí thức luôn là lực lượng quan trọng thúc đẩy sự phát triển của xã hội. Liên hiệp Hội Việt Nam cần chủ động tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, làm tốt hơn nữa công tác vận động trí thức trong tình hình mới, thể hiện rõ vai trò của mình trong việc vận động, tập hợp, đoàn kết và phát huy tối đa tiềm năng, sức sáng tạo của đội ngũ trí thức.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tin tưởng rằng, trải qua 40 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành, Liên Hiệp hội Việt Nam sẽ hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước giao, đóng góp nhiều hơn nữa với chất lượng và hiệu quả cao hơn nữa cho công cuộc xây dựng và bảo vệ, phát triển đất nước; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân thực hiện thắng lợi mọi chủ trương, đường lối của Đảng, xứng đáng với niềm tự hào và sự tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Liên hiệp Hội Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội. Với đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ (KH&CN) đông đảo, giàu lòng yêu nước, tâm huyết với sự nghiệp phát triển kinh tế xã, Liên hiệp Hội Việt Nam đã, đang và sẽ đóng góp vai trò quan trọng trong xây dựng chính sách, pháp luật và tham gia quản lý Nhà nước về KH&CN.

Qua 40 hình thành và phát triển, Liên hiệp Hội Việt Nam không ngừng phát huy vai trò của đội ngũ trí thức KH&CN trong tham gia xây dựng, củng cố phát triển tổ chức của Liên hiệp Hội Việt Nam thành tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, góp phần phát triển bền vững xã hội, tạo dựng được môi trường tốt để đoàn kết đội ngũ trí thức KH&CN, thực hiện và tham mưu cho Đảng, Nhà nước những vấn đề quan trọng về đường lối, chủ trương chính sách, xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.

Theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Liên hiệp Hội Việt Nam đã chủ động đề xuất, tham mưu Đảng và Nhà nước nhiều vấn đề lớn về KH&CN, giáo dục và đào tạo, chính sách đối với trí thức; đề xuất, cử đại diện làm thành viên của một số Ban chỉ đạo, Hội đồng tư vấn, Ủy ban quốc gia để tham gia thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng theo sự phân công của Đảng, Quốc hội và Chính phủ.

Liên hiệp Hội Việt Nam ký kết nhiều thỏa thuận hợp tác với các bộ, ban, ngành, địa phương; coi trọng việc phối hợp công tác với cơ quan của Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương để thực hiện những nhiệm vụ củng cố, phát triển tổ chức, tư vấn, phản biện và giám định xã hội, nghiên cứu và ứng dụng thành tựu KH&CN vào sản xuất và đời sống, truyền thông và phổ biến kiến thức, vận động trí thức KH&CN trong nước, trí thức người Việt Nam ở nước ngoài tham gia xây dựng, phát triển đất nước, góp phần xây dựng hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh; tiến cử nhà khoa học uy tín tham gia ứng cử và phần lớn đã trúng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp, qua đó tham gia quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước...

Hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội là thế mạnh đặc biệt của đội ngũ trí thức hoạt động trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam. Đó là một trong những nhiệm vụ quan trọng được Đảng, Nhà nước giao cho Liên hiệp Hội Việt Nam.

Những năm qua, Liên hiệp Hội Việt Nam không ngừng nỗ lực tạo môi trường để trí thức tham gia tư vấn, phản biện các vấn đề quan trọng liên quan đường lối, chủ trương, chính sách phát triển đất nước theo Quyết định số 14/2014/QĐ-TTg ngày 14/02/2014 của Thủ tướng.

Bên cạnh đó, Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên thường xuyên tổ chức đóng góp ý kiến có chất lượng vào nhiều dự thảo văn kiện của Đảng, dự án luật quan trọng của Nhà nước, hàng trăm chương trình, dự án, quy hoạch kinh tế xã hội của quốc gia, ngành, địa phương, đặc biệt là vấn đề nóng được xã hội quan tâm.

Đáng chú ý, Liên hiệp Hội Việt Nam tham gia tích cực nghiên cứu khoa học, ứng dụng và chuyển giao công nghệ; tham gia bảo vệ môi trường, năng lượng sạch, ứng phó biến đổi khí hậu, bảo tồn và khai thác tài nguyên nước, tài nguyên biển, bảo tồn đa dạng sinh học. Đặc biệt, tổ chức các hoạt động tôn vinh trí thức, khuyến khích và thúc đẩy phong trào sáng tạo KH&CN Việt Nam, cũng như tích cực tham gia ngoại giao nhân dân và hợp tác quốc tế.

Sự phát triển mạnh mẽ của KH&CN trên thế giới như hiện nay chưa từng có trong lịch sử, đã đưa loài người được sống trong xã hội thông minh, đầy ắp thông tin, dữ liệu lớn. Nền kinh tế tri thức và sự biến chuyển trong các chuỗi giá trị toàn cầu đang tạo ra thời cơ mới cho Việt Nam hội nhập sâu và hiệu quả hơn vào kinh tế thế giới, đặc biệt khi cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang phát triển mạnh mẽ. Do đó, Liên hiệp Hội Việt Nam xác định cần phải thay đổi tư duy phát triển, cách nhìn đột phá.

Trước hết, đổi mới tư duy và phương thức quản lý phải dựa trên nền tảng công nghệ cao, có hệ thống tri thức, lý luận mới và tinh thần sáng tạo. Đó là tư duy tích hợp, liên ngành, gắn với sản phẩm thông minh, trí tuệ nhân tạo, Internet kết nối vạn vật... Đó là sự tích hợp, hội tụ của công nghệ và sự tương tác của chúng trên các lĩnh vực vật lý, số hóa và sinh học; đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng nhân tài.

Cần sớm thống nhất nhận thức đúng về thời cơ và thách thức đối với đất nước khi thế giới đang chuyển mạnh sang thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Cần hình thành các chính sách KH&CN, cũng như GD&ĐT phù hợp xu hướng mới. Nắm bắt cơ hội tốt về hợp tác quốc tế và thị trường để tiếp cận và tiếp nhận các công nghệ cao, hiện đại từ nước ngoài như về thị trường, niềm tin và tình cảm mà bạn bè quốc tế đang dành cho chúng ta, cơ hội nhờ “lợi thế người đi sau”, cơ hội Việt Nam có đội ngũ lao động trẻ đông đảo, ham học hỏi, tiếp thu nhanh công nghệ mới, có khát vọng với một Việt Nam thịnh vượng...

Từ đây, Liên hiệp Hội Việt Nam chắc chắn sẽ là hạt nhân tập hợp, giữ vai trò nòng cốt đoàn kết và vận động trí thức KH&CN, phát huy tốt vai trò của đội ngũ trí thức KH&CN; hướng tới lực lượng trí thức trong doanh nghiệp và trí thức người Việt Nam ở nước ngoài để có sáng kiến, sáng tạo và thiết thực trong tư vấn, phản biện, giám định xã hội; đề xuất, tham mưu cho Đảng và Nhà nước những vấn đề quan trọng về đường lối, chủ trương, chính sách phát triển và bảo đảm quốc phòng, an ninh đất nước.

Phát huy vai trò thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Liên hiệp Hội Việt Nam chú trọng công tác tập hợp, đoàn kết đội ngũ trí thức KH&CN; tích cực hưởng ứng, chỉ đạo các hội thành viên, các tổ chức KH&CN trực thuộc và đội ngũ trí thức KH&CN trong và ngoài nước tham gia những cuộc vận động, phong trào thi đua do Chính phủ và Mặt trận Tổ quốc phát động; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Liên hiệp Hội Việt Nam cũng lựa chọn và tiến cử những trí thức KH&CN, nhà khoa học có uy tín tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp để phát huy vai trò tài năng và bản lĩnh của đội ngũ trí thức, là người đại biểu của Nhân dân, đóng góp ý kiến và tham gia quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.