Theo cáo buộc, thời điểm cuối năm 2020, ông Nguyễn Huy Minh (Giám đốc Công ty Ánh Dương) mua điện thoại, máy tính bảng các loại từ các đầu mối bán lẻ, không có hóa đơn chứng từ để xuất khẩu. Do đó, ông Minh đã liên hệ tìm mua hóa đơn chứng từ để hợp thức hồ sơ hoàn thuế cho doanh nghiệp.

Thông qua quan hệ với ông Nguyễn Bá Đông (cựu cán bộ Cục Thuế Nga Sơn, Thanh Hóa) và Vũ Văn Khánh (cựu cán bộ Phòng An ninh Kinh tế, Công an tỉnh Thanh Hóa), ông Minh nhờ hai người này tìm đầu mối cung cấp hóa đơn cho Công ty Ánh Dương.

Sau đó ông Đông đã nhờ Vũ Văn Liêu (SN 1977, ở Thanh Hóa) tìm mua hóa đơn cho Công ty Ánh Dương. Về phần mình, Liêu liên hệ với đối tượng tên Ngọc ở TPHCM (không rõ lai lịch) để hỏi mua hóa đơn. Ngọc và Liêu thỏa thuận chi phí mua hóa đơn là 2,3% trên tổng tiền hàng trước thuế ghi trên hóa đơn.

Việc chuyển khoản hợp thức hóa đơn sẽ do công ty sử dụng hóa đơn (Công ty Ánh Dương) thực hiện. Liêu và Khánh đã trao đổi thống nhất như sau: Thu phí mua hóa đơn từ giám đốc Công ty Ánh Dương 6% trên tổng tiền hàng trước thuế ghi trên hóa đơn. Sau khi trừ 2,3 % trả cho Ngọc, số tiền còn lại là 3,7%, Liêu và Khánh sẽ chia nhau. Theo đó, Liêu hưởng 0,5% còn Khánh và Đông hưởng 3,2%.

Sau khi các bên thống nhất với nhau như trên, ông Nguyễn Huy Minh chỉ đạo kế toán trưởng Công ty Ánh Dương liên hệ với Liêu cung cấp số liệu để Liêu xuất hóa đơn chứng từ của Công ty An Nhiên cho Công ty Ánh Dương.

Cáo trạng xác định, từ quý 1/2021 đến quý 3/2021, ông Minh đã dùng hóa đơn GTGT của Công ty An Nhiên để kê khai hoàn thuế xuất khẩu cho Công ty Ánh Dương với tổng cộng 11 hóa đơn GTGT, tương tứng với 1.324 chiếc điện thoại xuất khẩu theo các tờ khai, với tổng số tiền hàng chưa thuế là hơn 10 tỷ đồng, thuế VAT là hơn 1 tỷ đồng.

Ngoài ra, đại gia Nguyễn Huy Minh còn bị cáo buộc lừa đảo chiếm đoạt hơn 23,5 triệu đồng tiền hoàn thuế tại Chi cục Thuế quận Đống Đa, Hà Nội (cũ).

Tại phiên tòa sơ thẩm hồi cuối tháng 9, TAND TP Hà Nội đã tuyên phạt ông Nguyễn Huy Minh mức án 4 năm tù về tội Trốn thuế, 1 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trong khi đó, Vũ Văn Liêu nhận án 2 năm 6 tháng tù; Nguyễn Bá Đông lĩnh 2 năm tù cùng về tội Mua bán trái phép hóa đơn. Riêng cựu cán bộ công an Vũ Văn Khánh bị tuyên 18 tháng tù treo về cùng tội Mua bán trái phép hóa đơn.

Đại gia 2 lần bị xét xử vắng mặt

Một đại gia khác từng bị cáo buộc làm giàu nhờ mua bán hóa đơn trái phép phải kể đến là ông Nguyễn Đăng Thuyết (cựu TGĐ Công ty TNHH Thành An Hà Nội). Hồi tháng tháng 3, đại gia này bị tuyên vắng mặt với mức án 16 năm tù. Liên quan đến vụ AIC, hồi tháng 1/2023, ông Thuyết cũng bị đưa ra xét xử vắng mặt và phải nhận mức án 30 tháng tù về tội Vi phạm các quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Đại gia này chỉ đạo nhân viên lập 2 hệ thống sổ kế toán tại cả 3 công ty, chỉ đạo việc mua hóa đơn khống để hạch toán tăng giá vốn, tăng chi phí, nhằm che giấu lợi nhuận thực tế, giảm số thuế phải nộp, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 743 tỷ đồng.

Có 32 người là giám đốc, chủ cửa hàng, đại diện theo pháp luật các công ty/hộ kinh doanh cá thể đã tiếp tay cho ông Thuyết. Họ dù không có hoạt động kinh doanh với Công ty Thành An, Công ty Danh, Công ty Tràng Thi nhưng vẫn ký hợp đồng để bán hóa đơn khống cho nhóm công ty này nhằm mục đích thu lợi bất chính.

Trong một diễn biến khác, mở rộng điều tra chuyên án đường dây mua bán hoá đơn hơn 4.400 tỷ đồng, hồi tháng 3, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TPHCM đã khởi tố 10 giám đốc, nhân viên công ty.

Kết quả điều tra ban đầu cho thấy, bị can Đặng Ngọc Mỹ Trang và đồng phạm đã thành lập, sử dụng 41 "công ty ma", bán trái phép hơn 35.000 hóa đơn GTGT cho gần 6.500 doanh nghiệp, đơn vị trên 52 tỉnh/thành với tổng giá trị hơn 4.400 tỷ đồng. Qua đó, các đối tượng thu lợi bất chính hơn 60 tỷ đồng.