Vụ AIC-Nguyễn Thị Thanh Nhàn: Nguyễn Đăng Thuyết làm chủ bao nhiêu công ty?

Ngày 21/12, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm Nguyễn Thị Thanh Nhàn – Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Công ty Cổ phần Tiến bộ - AIC và 35 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, Công ty AIC và các đơn vị có liên quan.

Diễn biến đáng chú ý tại tòa, thông qua luật sư, bị cáo Nguyễn Đăng Thuyết – cựu Tổng giám đốc Công ty Thành An Hà Nội (một trong 8 bị cáo đã xuất cảnh, hiện bỏ trốn) có đơn gửi đến HĐXX xin được xét xử vắng mặt.

Theo đơn, Nguyễn Đăng Thuyết xuất cảnh sang Mỹ từ tháng 4/2021 để giám hộ cho hai con đang theo học tại Mỹ, trước khi vụ án bị truy tố. Bị cáo Thuyết đã gửi đơn tới HĐXX xác định tôn trọng toàn bộ nội dung kết luận điều tra và nội dung cáo trạng truy tố và xin được xét xử vắng mặt và xin chấp hành mọi phán quyết của Tòa. Bị cáo mong HĐXX có một phán quyết công tâm, khách quan, thấu tình, đạt lý. HĐXX chấp nhận và cho phép bị cáo thuộc diện xét xử vắng mặt, chứ không phải là trốn truy nã.

Theo kết luận điều tra, Công ty TNHH Thành An Hà Nội được thành lập ngày 19/6/2001. Thời điểm thành lập và thời điểm tham gia đấu thầu tại dự án Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai, ông Nguyễn Đăng Thuyết làm Tổng giám đốc và là người đại diện. Từ tháng 8/2021 đến nay, chức vụ Tổng giám đốc do bà Ngô Thị Quỳnh Hoa đảm nhiệm đồng thời làm đại diện pháp luật. Công ty này có vốn điều lệ 400 tỷ đồng, kinh doanh trong lĩnh vực buôn bán thiết bị, dụng cụ y tế; buôn bán tư liệu sản xuất, tư liệu tiêu dùng; buôn bán thiết bị điện tử, tin học; buôn bán hóa chất...

Cơ quan điều tra xác định, bị can Nguyễn Đăng Thuyết đã câu kết với Công ty AIC để làm nhà thầu “quân xanh” tại 4 gói thầu; đứng tên thay Công ty AIC để trúng gói thầu số 71, 74, mục đích để được bán hàng vào dự án, hưởng lợi số tiền hơn 1,9 tỷ đồng, giúp sức cho Nguyễn Thị Thanh Nhàn hưởng lợi bất chính, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 42 tỷ đồng.

Cơ quan điều tra cho rằng, hành vi của Nguyễn Đăng Thuyết phạm tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” theo khoản 3, điều 222, Bộ Luật Hình sự năm 2015.

Không chỉ dính dáng đến AIC, Công ty TNHH Thành An Hà Nội từng dính nhiều lùm xùm trong các gói thầu mà công ty này tham gia tại nhiều tỉnh, thành trên cả nước.

Công ty TNHH Thành An Hà Nội ở thời điểm thành lập năm 2001 chỉ có vốn điều lệ 10 tỷ đồng, khi đó ông Nguyễn Đăng Thuyết nắm 60% và là Tổng Giám đốc của doanh nghiệp. Đến tháng 1/2020, Công ty Thành An Hà Nội tăng vốn điều lệ lên 400 tỷ đồng, ông Thuyết nắm tới 99,875% và là người đại diện pháp luật. Tuy nhiên năm 2021, ông Thuyết thoái hết vốn khỏi Thành An, chuyển giao chức vụ Tổng Giám đốc cho bà Ngô Thị Quỳnh Hoa.

Đáng chú ý, thời điểm trước năm 2020 cũng là thời điểm Công ty Thành An Hà Nội liên tục tham gia đấu thầu và trúng thầu các gói thầu y tế cho các cơ sở khám chữa bệnh trên cả nước. Giai đoạn 2016 – 2019, giá trị trúng thầu của doanh nghiệp này tăng theo cấp số nhân.

Cụ thể, giai đoạn trước 2016, tổng giá trị các gói hợp đồng cung cấp thiết bị y tế của Thành An chỉ quanh mức 5 tỷ đồng. Nhưng con số này nhanh chóng nhảy lên 112 tỷ đồng năm 2017, và tăng gấp đôi lên 2013 tỷ đồng năm 2018. Đến năm 2019, tổng giá trị các gói hợp đồng của Thành An Hà Nội đã đạt 376 tỷ đồng, năm 2020 là gần 800 tỷ.

Dữ liệu ghi nhận đến tháng 7/2021, Thành An đã tham gia 147 gói thầu, trúng thầu 137 gói. Tổng giá trị trúng thầu là hơn 934 tỷ, trong đó có gần 14 tỷ là các gói chỉ định thầu, hơn 52 tỷ là các gói thầu có kết quả lựa chọn nhà thầu nhưng không có thông báo mời thầu. Các tỉnh thành Thành An Hà Nội đã tham gia thầu: Hà Nội, Ninh Bình, Bắc Ninh, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, TP.HCM, Lâm Đồng, Đồng Tháp, Trà Vinh, Cà Mau.

Tuy nhiên, thời gian qua, báo chí cũng phanh phui nhiều nghi vấn liên quan Công ty TNHH Thành An Hà Nội khi liên tiếp trúng thầu cung cấp thiết bị vật tư y tế cho nhiều bệnh viện trên cả nước với “hệ sinh thái” công ty cậu - cháu.

Theo đó, tháng 9/2020, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh mời gói thầu “Mua sắm vật tư phẫu thuật cột sống lưng, thắt lưng” với giá gói thầu là 8.535.000.000 đồng. Kết quả mở thầu chỉ có 2 đơn vị tham gia là Công ty TNHH Thành An - Hà Nội (Công ty Thành An Hà Nội) và Công ty TNHH Thiết bị Y tế Danh (Công ty TBYT Danh). Trong đó, Công ty Thành An Hà Nội dự thầu với giá 8.390.700.000 đồng, Công ty TBYT Danh dự thầu với giá 8.474.607.000 đồng.

Tại phần đánh giá tư cách hợp lệ, năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật, Công ty Thành An Hà Nội đạt cả 3 tiêu chí về tính hợp lệ; năng lực, kinh nghiệm; kỹ thuật; Ngược lại Công ty TBYT Danh không được đánh giá ở cả 3 tiêu chí nêu trên. Kết quả Thành An Hà Nội được mời vào thương thảo hợp đồng. Và Công ty Thành An Hà Nội trúng thầu do bỏ thầu với giá thấp hơn Công ty TBYT Danh.

Cũng tại Bắc Ninh, khi Trung tâm Y tế huyện Quế Võ (tỉnh Bắc Ninh) mở gói thầu số 1 “Hệ thống phẫu thuật nội soi” thuộc dự án “Mua sắm trang thiết bị y tế từ nguồn dự toán đã giao cho đơn vị năm 2019”. Giá gói thầu là 3.500.000.000 đồng. Gói thầu này chỉ có Công ty Thành An Hà Nội và Công ty TBYT Danh tham gia. Hai nhà thầu này đều được đánh giá đạt ở tất cả các tiêu chí nhưng Công ty TBYT Danh trượt thầu do bỏ giá dự thầu cao hơn Công ty Thành An Hà Nội (3.500.000.000 đồng so với 3.650.000.000 đồng). Tại gói thầu này, Công ty Thành An Hà Nội bỏ giá thầu bằng đúng giá mời thầu.

Đầu năm 2020, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An mở gói thầu số 1 “Mua sắm 12 máy thở và 12 Monitor 5 thông số tại Bệnh viện HNĐK Nghệ An”. Giá gói thầu là 9.780.000.000 đồng. Gói thầu này, cũng chỉ có Công ty Thành An Hà Nội và Công ty TBYT Danh tham gia thầu. Kết quả, Công ty TBYT Danh bỏ giá 9.762.000.000 đồng, trong khi Công ty Thành An Hà Nội chỉ bỏ giá 9.750.000.000 đồng. Kết quả, Công ty Thành An Hà Nội trúng thầu ở gói này với 3 tiêu chí tư cách hợp lệ, năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật. Công ty TBYT Danh không đạt tại tiêu chí năng lực, kinh nghiệm và không xét ở tiêu chí kỹ thuật nên bị loại.

Đáng chú ý, lãnh đạo của 2 Công ty này có mối quan hệ họ hàng giữa cá nhân những người đại diện pháp luật, thành viên góp vốn. Công ty Thành An Hà Nội do Nguyễn Đăng Thuyết là người đại diện theo pháp luật. Trong khi đó, theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của Công ty TBYT Danh (thay đổi lần 3, ngày 13/6/2014), người đại diện theo pháp luật là Nguyễn Quý Khái. Ông Nguyễn Đăng Thuyết và Nguyễn Quý Khái có quan hệ cậu cháu ruột (ông Nguyễn Quý Khái là con của chị gái ruột ông Nguyễn Đăng Thuyết).

Lùm xùm khác liên quan Công ty Thành An Hà Nội, cuối năm 2019, Sở Y tế tỉnh Vĩnh Long công khai thông tin trên phương tiện truyền thông đại chúng về việc mở thầu lựa chọn nhà thầu mua thuốc, vật tư y tế, vắc xin và sinh phẩm cho các cơ sở y tế trong tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2020-2021. Khi đó, có khoảng hơn 60 đơn vị được mời dự, đăng ký tham gia đấu thầu và một số doanh nghiệp đã phát hiện nhiều điều bất thường trong hồ sơ mời thầu.

Điển hình là tại gói thầu số 5, ở nhóm 6.8.2, vật tư y tế dùng cho phẫu thuật thay khớp nhân tạo và kết hợp xương (đấu thầu trọn gói), hồ sơ của Sở Y tế Vĩnh Long lại chỉ định thầu dùng sản phẩm hãng Sign, Zimmer - Biomet mà không mời sản phẩm có tính năng tương đương của các hãng khác.Thậm chí hồ sơ còn nêu rõ các sản phẩm của hãng Sign là đinh SIGN nội tủy đk 8, 9, 10 x 280 -> 400 mm S338, mã số HSMT - VT20.338, mã số VTYT/TT04 - N07.06.040 và Vít SIGN đk 4.5 x 25 -> 75 mm STT 368, mã số HSMT - VT20.368, mã số VTYT/TT04 - N07.06.040. Trong khi ở nhóm 6.8.1 cũng có sản phẩm đinh nội tủy, nhưng gói thầu chỉ dùng tên chung là “Đinh nội tủy xương chày 8mm các loại”.

Điều khiến các doanh nghiệp dự thầu thấy khó hiểu và bức xúc nhất là các điều kiện mà Sở Y tế Vĩnh Long đưa vào hồ sơ mời thầu gây khó khăn cho các doanh nghiệp tham gia khi chỉ định rõ việc dùng sản phẩm của hãng Zimmer- Biomet model có tên M/L Taper Hip Prosthesis đối với hạng mục đấu thầu cấu hình sản phẩm khớp.

Trước điều lạ lùng này của hồ sơ đấu thầu, một doanh nghiệp đã làm công văn gửi lãnh đạo Sở Y tế Vĩnh Long và các cơ quan chức năng đề nghị làm rõ việc thiếu minh bạch trong hồ sơ thầu khi với các sản phẩm của hãng Sign, Zimmer - Biomet tại Việt Nam chỉ có 1 công ty duy nhất chuyên cung cấp là Cty TNHH Thành An - Hà Nội (có trụ sở tại ngõ 170 đường La Thành, Đống Đa, Hà Nội).

Việc bên mời thầu đưa ra yêu cầu gộp hai nhóm phẫu thuật thay khớp nhân tạo và kết hợp xương thành nhóm 6.8.2, bắt buộc doanh nghiệp phải đấu thầu trọn gói và chỉ định theo sản phẩm của hãng Sign, Zimmer - Biomet, không mời thầu sản phẩm có tính năng tương đương vi phạm quy định của khoản 6, Điều 89 Luật Đấu thầu 2013. Với quy định này chỉ duy nhất Công ty Thành An Hà Nội là có lợi thế khi là nhà phân phối sản phẩm đinh Sign và sản phẩm của hãng Zimmer - Biomet ở Việt Nam.