Trước đó, nhiều đại biểu Quốc hội lo ngại việc sáp nhập huyện, xã, sở ngành nếu không giải quyết kịp thời sẽ ảnh hưởng đến tâm lý người dân, dễ tạo bức xúc và ảnh hưởng đến công tác nhân sự Đại hội Đảng sắp tới. Nhất là đến nay chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể của Chính phủ trong khi còn nhiều vấn đề nảy sinh như việc kiện toàn các tổ chức trong hệ thống chính trị. Nhất là vấn đề sắp xếp lại cán bộ trong đội ngũ công chức và cán bộ không chuyên trách của tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các hội đoàn thể, việc xử lý cán bộ dôi dư và chế độ chính sách đối với họ. Nếu không giải quyết kịp thời sẽ ảnh hưởng đến tâm lý người dân, dễ tạo bức xúc, thậm chí thành điểm nóng.
Chiều 30/5, tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Bộ Nội Vụ Lê Vĩnh Tân đã giải trình làm rõ các nội dung về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã.
 |
| Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân. |
Theo Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân, đến nay, cơ bản các văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đã đầy đủ.
Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết, mục tiêu đợt sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã lần này nhằm tổ chức hợp lý lại các đơn vị cho phù hợp với thực tiễn và xu thế phát triển của đất nước.
“Việc sắp xếp đơn vị hành chính và bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả để góp phần phát huy về mọi nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân, tinh giản biên chế và thực hiện các chính sách tiền lương mới vào năm 2021”, ông Lê Vĩnh Tân nói.
Bộ trưởng Nội vụ cho biết, quan điểm của việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã là phải bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ và thực hiện từng giai đoạn, mỗi giai đoạn cần có trọng tâm, trọng điểm, cách làm phù hợp, chặt chẽ, thận trọng, hiệu quả, những nơi thuận lợi làm trước, không phải sắp xếp bằng mọi giá các đơn vị hành chính mà không bảo đảm các yếu tố thuận lợi và gây xáo trộn lớn, làm mất ổn định chính trị - xã hội.
Trong giai đoạn 2019-2021, đặc biệt năm 2019 là năm vừa rà soát các quy định pháp luật có liên quan vừa thực hiện cơ bản việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã chưa đạt 50% cả 2 tiêu chí về quy mô dân số và diện tích tự nhiên, ngoài ra cũng khuyến khích các địa phương tiếp tục sắp xếp các đơn vị hành chính khác chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định.
Lộ trình sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thực hiện trong giai đoạn năm 2019 - 2021. Tuy nhiên, để sớm ổn định cho các đơn vị cấp huyện và cấp xã tổ chức Đại hội Đảng các cấp vào năm 2020, nhiệm kỳ 2020 - 2025 thì Chính phủ đã chỉ đạo cho Bộ Nội vụ và các bộ, ngành khẩn trương xây dựng kế hoạch để sắp xếp cơ bản sẽ hoàn thành trong năm 2019.
Đợt này, sắp xếp 16 đơn vị hành chính cấp huyện và 631 đơn vị hành chính cấp xã chưa đạt 50% cả 02 tiêu chí về diện tích tự nhiên và quy mô dân số. Qua xem xét phương án tổng thể chung của các địa phương đã gửi về Bộ Nội vụ cho thấy, các tỉnh đã ráo riết chỉ đạo khẩn trương lập đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã, trong đó ngoài việc sắp xếp trong đợt này, nhiều tỉnh khuyến khích việc sắp xếp thêm đơn vị ngoài quy định như tại Hòa Bình có 24 đơn vị hành chính cấp xã, Thanh Hóa, Hà Tĩnh có thêm 10 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện khuyến khích. Nhiều địa phương đã tiến hành sắp xếp 03 đơn vị hành chính cấp xã thành 1 đơn vị cấp xã như Hà Tĩnh, Thái Bình...
Sau khi sắp xếp, số đơn vị hành chính cấp xã, huyện đã giảm, như Cao Bằng giảm 3/13 đơn vị hành chính cấp huyện, giảm 4/199 đơn vị hành chính cấp xã; Hòa Bình giảm 1 đơn vị hành chính cấp huyện, 59 xã; Thanh Hóa giảm 76 xã...
Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho hay, để thực hiện tốt việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, Bộ Nội vụ đã thường xuyên phối hợp với các bộ ngành trung ương như Bộ Công an, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng và Tổng cục thống kê và các địa phương để rà soát xây dựng các phương án cụ thể nhằm giúp cho các địa phương tổ chức tốt đề án.
Đến nay, theo phản ánh của các địa phương, vấn đề khó khăn, vướng mắc nhất trong việc sắp xếp về tổ chức các đơn vị hành chính của cấp huyện, cấp xã là số lượng lớn cán bộ, công chức dôi dư, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý.
“Tại Nghị quyết số 653 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị quyết số 32 của Chính phủ cũng đã đề ra một số giải pháp để giải quyết về việc cán bộ, công chức, viên chức dôi dư sau khi sắp xếp. Tuy nhiên, những giải pháp này cũng chưa thực sự hấp dẫn để giải quyết chế độ. Do đó, thời gian tới, Bộ Nội vụ sẽ tham mưu và phối hợp với các cơ quan của Chính phủ để ban hành tốt một số chính sách giải quyết theo nhu cầu thực tiễn ở các đơn vị địa phương mà đã được sắp xếp”, ông Tân nói.
Về sắp xếp cơ quan chuyên môn của cấp tỉnh, huyện, theo Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân, thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 Khóa XII và Nghị quyết 56/2017/QH14 của Quốc hội, Kết luận 34 của Bộ Chính trị, Bộ Nội vụ đã tham mưu cho Chính phủ ban hành 02 Nghị định mới theo nguyên tắc Chính phủ chỉ quy định khung cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện, trong đó số lượng cơ quan chuyên môn sau khi sắp xếp không được nhiều hơn số lượng hiện có.
Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cũng cho biết, lần sáp nhập đơn vị hành chính này chia theo nhóm, số cơ quan thống nhất quản lý chung cho cả nước. Nhóm thứ 02 là nhóm tổ chức sắp xếp lại cho phù hợp. Nhóm thứ 03, thực hiện thí điểm theo tinh thần Nghị quyết 158 của Quốc hội và Kết luận 34 của Bộ Chính trị; nhóm thứ 04 là nhóm đặc thù.
Về vấn đề quy định khung biên chế tối thiểu và số lượng cấp phó tối đa để thành lập các tổ chức bên trong của các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện giao Hội đồng nhân dân của tỉnh quyết định.
“Đây là vấn đề mới và phức tạp trong việc tổ chức, sắp xếp lại cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và cấp huyện trong thời gian tới, được xã hội rất quan tâm. Do đó, lãnh đạo Chính phủ đã tổ chức rất nhiều cuộc họp tạo sự đồng thuận, thống nhất cao giữa các bộ, ngành trung ương và địa phương. Chính phủ sẽ thảo luận và cho ý kiến về việc sắp xếp các đơn vị cơ quan chuyên môn của cấp tỉnh và cấp huyện trong buổi họp Chính phủ thường kỳ tháng 5 diễn ra vào chiều ngày 31/5/2019 tới”, ông Tân nói.
Theo Bộ trưởng Nội vụ, đến nay, có 04 tỉnh là Bạc Liêu, Bắc Ninh, Hà Giang, Lào Cai giảm 5 cơ quan chuyên môn cấp tỉnh; 15 tỉnh thí điểm sắp xếp cơ quan chuyên môn cấp huyện, đã giảm 185 phòng chuyên môn.