Những ngày này, làng Vĩnh Hòa hay còn gọi là làng “bánh chưng” trở nên tất bật, nhộn nhịp xe cộ chở bánh chưng, lá dong, lá chuối ngược xuôi khắp đường làng, ngõ xóm. Mùi thơm từ những nồi bánh chưng lan tỏa trong gió đông. Từ đầu giờ chiều, không ai bảo ai, các thành viên trong gia đình từ học sinh đến cụ già, thanh niên, phụ nữ đều xắn tay vào công việc.
Mỗi người một việc, làm theo kiểu dây chuyền, người đong gạo vào lá bánh, người gói các nếp cho vuông bánh, người buộc lạt… cho đến khi những cặp bánh chưng, bánh tét được chất đầy.
 |
| Huy động mọi thành viên trong gia đình cùng gói bánh. Ảnh: Phạm Hòa. |
Thoăn thoắt với đôi bàn tay khéo léo, bà Trần Thị Lan (47 tuổi) vừa làm vừa hướng dẫn 2 người con của mình “bí kíp” gói bánh vừa nhanh vừa đẹp mắt. Theo bà Lan, bánh chưng Vĩnh Hòa được gói bằng gạo nếp, thịt lợn tươi ngon ướp với mắm cốt truyền thống và hạt tiêu sọ, đậu xanh hạt to đều và bóng mẩy, bên ngoài được bao bọc bởi lớp lá dong, hoặc lá chuối xanh.
Những chiếc bánh đều được gói bằng đôi bàn tay thủ công mà không cần dùng khuôn nhưng luôn đẹp, vuông góc và đều nhau.
“Nếp được dùng là nếp lúa, phải sáng, mịn và do người dân tự trồng ra, nhân bánh phải cân bằng tỉ lệ giữa đậu xanh, thịt ba chỉ ướp với gia vị để không gây cảm giác ngán cho người ăn tạo nên đặc trưng riêng chỉ có ở làng bánh này”, bà Lan nói và cho biết bánh chưng Vĩnh Hòa còn được người dân đặc biệt chú ý trong khâu luộc bánh để giữ bánh được lâu hơn.
 |
| Tỉ mỉ từng chút để những chiếc bánh được vuông góc. Ảnh: Phạm Hòa. |
Là một trong những gia đình có truyền thống gói bánh chưng hơn 30 năm và có bí quyết riêng nên sản phẩm của gia đình bà Trần Thị Sâm (43 tuổi) luôn được khách hàng khắp nơi lựa chọn. Để phục vụ mùa Tết năm nay, cơ sở sản xuất bánh của bà Sâm phải thuê thêm 10 công nhân làm việc.
Theo bà Sâm, những ngày thường, gia đình chị gói 200-300 cặp, ngày tết lên tới 500-600 cặp. Thị trường tiêu thụ bánh của cơ sở bà Sâm chủ yếu các nhà hàng ở thị xã Cửa Lò và thành phố Vinh (Nghệ An).
“Nếu như trước đây bánh chưng, bánh tét giúp người dân trong làng thoát cảnh nghèo đói thì ngày nay, người dân trong làng làm bánh vào dịp tết không đơn thuần chỉ là việc mưu sinh mà là một nét truyền thống của ngày tết cổ truyền. Vì vậy, chúng tôi thường làm rất cẩn thận, chăm chút”, bà Sâm cho biết.
 |
| Những chiếc bánh chưng được sắp xếp ngay ngắn trước khi cho vào nồi luộc. Ảnh: Phạm Hòa. |
Người phụ nữ 43 tuổi này cũng cho biết một khi đã giữ được chữ tín với khách hàng thì khỏi phải lo đầu ra, khách xa, khách gần cứ thế yên tâm đến lấy. Ngoài một số đặt hàng Tết, nhiều người cũng đến Vĩnh Hòa lấy bánh về đi bán lẻ tại các chợ.
Dịp Tết, mỗi hộ làm bánh có thể kiếm được từ 20-25 triệu, những cơ sở làm với số lượng lớn có thể kiếm được 30-40 triệu đồng.
Ông Lưu Đức Bằng, trưởng thôn Vĩnh Hòa, cho biết nghề bánh ở Vĩnh Hòa được cha truyền con nối, tạo nên thương hiệu đặc trưng khắp toàn tỉnh. Năm 2005, Vĩnh Hòa được công nhận là làng nghề chế biến nông sản.
Hiện làng có 200/318 hộ làm bánh, bánh chưng đem lại nguồn thu nhập chính và giúp nhiều gia đình trong làng trở nên khá giả. Ngoài bánh chưng, sản phẩm làng nghề Vĩnh Hòa còn có bánh gai, bánh tét, bánh cuốn…