Bỏ lọt tội phạm, phó CA huyện Vũ Thư trả giá thế nào?

Phó Trưởng Công an huyện Vũ Thư Vũ Đức Tuấn (SN 1985) vừa bị Cơ quan điều tra VKSND tối cao đã khởi tố bị can, bắt tạm giam về tội "Không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội". Phó Viện trưởng VKSND huyện Vũ Thư Phạm Thị Thu Hiền và kiểm sát viên Nguyễn Hoàng Hà bị khởi tố, bắt tạm giam cùng tội danh trên.

Trước đó, đầu tháng 11/2020, Phó Công an xã Song An Nguyễn Bằng Giang và Hoàng Hồng Hạnh, Đội trưởng Đội Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp, Công an huyện Vũ Thư đã bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Làm sai lệch hồ sơ vụ án, vụ việc".

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, luật sư Hoàng Tùng, Trưởng Văn phòng Luật sư Trung Hòa cho biết, Phó Trưởng Công an huyện Vũ Thư Vũ Đức Tuấn cùng hai bị can trên bị khởi tố về tội "Không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội" theo khoản 2, Điều 369, BLHS năm 2015. Theo quy định, các bị can trên có thể chịu mức phạt tù từ 2 đến 7 năm. Đồng thời, bị áp dụng hình thức xử lý kỷ luật đối với cán bộ công chức.

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, hành vi không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội là hành vi xâm phạm hoạt động tư pháp của những người tiến hành tố tụng. Đây là những những hành vi nguy hiểm cho xã hội, làm ảnh hưởng đến sự nghiêm minh của pháp luật, giảm sát uy tín của các cơ quan tiến hành tố tụng, thậm chí có thể tiếp tay cho tội phạm. Do đó, việc phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật của các bị can trên là cần thiết.

Luật sư Cường cho biết, thời gian qua, các cơ quan truyền thông phản ánh băng nhóm Đường ‘nhuệ” gây bức xúc dư luận. Kết quả điều tra cho thấy, các đối tượng đã gây ra nhiều vụ việc đánh người, thậm chí đánh người ngay tại trụ sở công an phương nhưng không bị xử lý kịp thời khiến các đối tượng càng hung hăng, thách thức pháp luật trong thời gian dài. Khi đó, dư luận nghi ngờ có sự bảo kê, tiếp tay, chống chống lưng cho băng nhóm này thực hiện các hành vi phạm tội. Đáng chú ý, khi các cơ quan chức năng tích cực vào cuộc đã khởi tố nhiều vụ án hình sự, xử lý nhiều cá nhân có liên quan, có cả những người có chức vụ quyền hạn, giữ chức vụ cao trong cơ quan tiến hành tố tụng ở địa phương.

Việc bắt giữ các cán bộ điều tra, cán bộ Viện kiểm sát cho thấy quyết tâm làm trong sạch lực lượng này, việc đấu tranh với tội phạm không có vùng cấm, không có ngoại lệ.

Đến nay, Cơ quan điều tra VKSND tối cao đã khởi tố các bị can tội "Làm sai lệch hồ sơ vụ án, vụ việc" và tội "Không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội". Hai tội danh này có liên quan đến hành vi cố ý gây thương tích của con nuôi Đường "Nhuệ".

Theo quy định, khi khởi tố vụ án, quá trình xác minh tin báo phải đảm bảo tính khách quan, cán bộ được phân công giải quyết tin báo tố giác tội phạm có trách nhiệm phải thu thập đầy đủ các tài liệu, chứng cứ để chứng minh tội phạm, làm rõ bản chất sự việc, căn cứ vào quy định của pháp luật để quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án hình sự. Cơ quan tiến hành tố tụng không được phép làm oan sai người vô tội nhưng cũng không được phép bỏ lọt tội phạm.

“Đối với người có chức vụ quyền hạn trong việc khởi tố vụ án hình sự có kinh nghiệm, trình độ với những thông tin đã được làm rõ mà không khởi tố người có tội thì đó là hành vi bỏ lọt tội phạm và sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội theo điều 369 BLHS năm 2015. Đối với điều tra viên, kiểm sát viên… được giao nhiệm vụ xác minh tin báo hoặc điều tra vụ án hình sự mà cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ án như tiêu hủy chứng cứ, bỏ ra ngoài hồ sơ những chứng cứ buộc tội, bổ sung vào các hồ sơ các tài liệu chứng cứ giả mạo…làm thay đổi bản chất của vụ án sẽ bị truy cứu trách nhiệm về tội "Làm sai lệch hồ sơ vụ án, vụ việc” theo Điều 375, BLHS năm 2015”, luật sư Cường cho biết.

Luật sư Cường cho biết, trường hợp có căn cứ cho thấy hành vi không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội đối với nhóm Tiến ‘trắng”là bỏ lọt những tội phạm rất nghiêm trọng, người phạm tội trong trường hợp này sẽ phải đối mặt với khung hình phạt là phạt tù từ 2 năm đến 7 năm. Trường hợp không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với đối tượng sau đó đối tượng này tiếp tục thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, người phạm tội trong trường hợp này sẽ phải đối mặt với khung hình phạt cao nhất là phạt tù từ 7 năm đến 12 năm.

Luật sư Hoàng Tùng cho rằng, không phải ngẫu nhiên mà những kẻ phạm tội lại không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, các cán bộ điều tra, viện kiểm sát lại dễ dàng bỏ lọt những tội phạm có tính chất hung hăng, nguy hiểm cho xã hội như vậy. Đồng thời, đặt câu hỏi: Liệu phải chăng ở đây có một sự nhũng nhiễu nào đó không?. Từ đó, luật sư Tùng cho rằng, dư luận xã hội rất mong vụ việc sớm được điều tra rõ ràng, xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội danh, đặc biệt khi những người vi phạm có kiến thức, hiểu biết, đang đảm nhiệm các vị trí lãnh đạo, chỉ huy trong các cơ quan thực thi và bảo vệ pháp luật.

Luật sư Cường cho rằng, quá trình điều tra vụ án, cơ quan điều tra cũng sẽ làm rõ nguyên nhân, động cơ nào dẫn đến hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án, vụ việc, bỏ lọt tội phạm. Trong trường hợp có căn cứ cho thấy các đối tượng đã có tác động vật chất để mua chuộc những người tiến hành tố tụng thì cơ quan điều tra sẽ tiếp tục khởi tố vụ án hình sự về tội đưa hối lộ, nhận hối lộ để xử lý đối với các cán bộ bị tha hóa, biến chất. Có thể một bị can trong vụ án này sẽ bị xử lý về nhiều tội danh nếu mỗi hành vi vi phạm pháp luật có thể cấu thành những tội phạm độc lập.

“Việc khởi tố những cán bộ trên có thể gây chấn động đối với cơ quan tiến hành tố tụng ở địa phương nhưng là động thái cho thấy quyết tâm đấu tranh phòng chống tội phạm, quyết tâm làm trong sạch đội ngũ cán bộ. Những vụ án xâm phạm hoạt động tư pháp đang được điểu tra xảy ra tại Đồ Sơn (Hải Phòng), Tây Hồ (Hà Nội), Vũ Thư (Thái Bình) cho thấy quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc đấu tranh với các biểu hiện tiêu cực, tham nhũng, suy thoái về tư tưởng đạo đức lối sống, thiếu trách nhiệm của một bộ phận cán bộ đảng viên, người có chức vụ quyền hạn trong công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng hiện nay. Đồng thời, làm trong sạch bộ máy công quyền, giữ vững niềm tin của người dân đối với hệ thống chính quyền, làm trong sạch hoạt động của các cơ quan tư pháp”, luật sư Cường cho hay.