Ngày 1/1/2014, Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa (Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng) đã công bố kết quả kiểm tra thông tin búp bê đầu quả có nguồn gốc từ Trung Quốc có nhiễm chất độc nguy hiểm đến sức khoẻ. Theo đó, kết quả kiểm tra phát hiện loại búp bê đầu quả này có chứa chất độc phthalate gây ung thư, gây hại cho phát triển trí não ở trẻ em và vô sinh ở nam giới.
Ông Trần Quốc Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa cho biết, hai mẫu búp bê đầu quả được mua ngẫu nhiên trên thị trường Hà Nội được Trung tâm kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 1 (Quatest1) kiểm định cho kết quả hàm lượng phthalate vượt mức cho phép được quy định trong bộ tiêu chuẩn REACH regulation (EC) No.1907/2006. Theo ông Tuấn, hai mẫu búp bê được kiểm định chất lượng đều có xuất xứ từ Trung Quốc.
 |
| Búp bê đầu quả chứa chất gây vô sinh cho trẻ |
Cũng liên quan đến vấn đề này, ông Trần Văn Vinh, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng cho biết: “Tổng cục đã chỉ đạo Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa gửi công văn cho các chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng địa phương phối hợp các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra các cơ sở kinh doanh đồ chơi trẻ em. Nếu phát hiện, Thanh tra Bộ KH-CN và Quản lý thị trường sẽ xử phạt, tịch thu và tiêu hủy theo quy định”.
Ông Vinh cũng khuyến cáo các bậc phụ huynh khi mua đồ chơi cho trẻ em nên lưu ý nguồn gốc, nhãn mác xuất xứ. Đặc biệt, tránh ham rẻ mua những sản phẩm được nhập lậu từ Trung Quốc.
Nói về sự nguy hiểm của chất phthalate, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện công nghệ sinh học và thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết: “Phthalate không phải là một chất mà là một nhóm chất, được dùng làm phụ gia tăng độ linh hoạt cả nhựa ( làm dẻo) được sử dụng rất rộng rãi ở nhiều sản phẩm và vật dụng khác nhau như: đồ nhựa gia dụng, đồ chơi bằng nhựa, kể cả là các loại mỹ phẩm, thuốc trừ sâu cũng có nhóm chất này”.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh khẳng định: “Đây là một nhóm chất rất không tốt cho sức khỏe khi tiếp xúc, nhất là với trẻ nhỏ khi các cơ quan của trẻ chưa phát triển hoàn thiện”.
Nếu chất phthalates theo đường tiêu hóa vào cơ thể sẽ làm rối loạn hoạt động của các tuyến nội tiết. Bé gái bị nhiễm phthalates sẽ dậy thì sớm trước tuổi. Chất DEHP (Diethylhexyl phthalate) có khả năng làm suy giảm sự phát triển của bộ phận sinh dục nam, khiến cho cơ quan sinh sản của nam giới bị teo lại. Những phụ nữ bị nhiễm phthalates trong máu cao, nếu sinh con trai, em bé sẽ bị bất thường ở cơ quan sinh dục. (Ví dụ: tinh hoàn và bộ phận sinh dục nhỏ, khoảng cách giữa cơ quan sinh dục và hậu môn ngắn hơn bình thường...). DEHP còn gây ra những ngộ độc cấp tính có thể gây tử vong. Chất Di ethylhexyl phthalate là một chất gây ung thư.
Liên quan đến việc thu hổi búp bê đầu quả, trước đó, tại Anh, Hội đồng Tiêu chuẩn Thương mại thành phố Medway, đã tịch thu loại đồ chơi này tại một quầy hàng bán quà Giáng sinh. Loại đồ chơi này cũng đã từng bị cấm bán trên toàn Châu Âu vì chứa hàm lượng phthalate vượt mức cho phép, gây nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng của trẻ em.
Tại thị trường Việt Nam, hiện búp bê đầu quả vẫn được bán phổ biến tại các quầy hàng kinh doanh đồ chơi trẻ em. Tại Hà Nội, khảo sát của PV cho thấy loại búp bê này được bán nhiều trên phố Lương Văn Can, Hàng Cân. Tại Tp. Hồ Chí Minh cũng xuất hiện búp bê đầu quả tại những shop bán đồ lưu niệm. Bên cạnh đó, loại búp bê nguy hiểm này còn được giao bán phổ biến trên mạng internet thông qua các shop online.