Tại Hội nghị đoàn kết với Việt Nam tổ chức tại Habana ngày 2/2/1966, Chủ tịch Fidel Castro đã phát biểu một câu mà sau đó đã trở thành biểu tượng của tình đoàn kết của nhân dân Cuba với nhân dân Việt Nam: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.Nhân dân Cuba đã giúp Việt Nam ở giai đoạn khó khăn nhất của cuộc thống nhất đất nước. Một trong những sự giúp đỡ quý báu đó là súng máy phòng không 23mm nhằm chống lại cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc bằng không quân của Mỹ.Đặc biệt ở chiến trường miền Nam, súng máy phòng không 23mm đã góp phần rất đáng kể cùng các đơn vị bộ binh, đập tan nhiều cuộc hành quân càn quét góp phần đánh bại nhiều chiến dịch lớn của quân địch.Ở miền Nam Việt Nam, chiến thuật “trực thăng vận” của quân đội Mỹ đã gây ra nhiều thiệt hại cho quân và dân ta. Nhiều chính giới quốc tế đã từng đánh giá: “Chiến thuật trực thăng vận của Bộ trưởng Quốc phòng Mc Namara là “Một phát kiến vĩ đại của Thế kỷ 20”.Những đàn trực thăng chở cả một tiểu đoàn, thậm chí trung đoàn, lập tức đổ bộ vào bên sườn hoặc phía sau đội hình của đối phương, trong khoảnh khắc đã làm thay đổi cục diện của cuộc chiến.Trong nhiều trận càn quét, hàng trăm máy bay trực thăng giăng kín bầu trời, lùng sục trên từng ngọn cây, bụi cỏ, sẵn sàng nhả đạn băm nát cả một vạt rừng. Tuy quân đội ta được trang bị các loại súng phòng không 12,7mm, 14,5mm nhưng vẫn gặp khó khăn để khắc chế được đám giặc trời này.Tuy nhiên, đến khi xuất hiện pháo cao xạ 2 nòng 23mm (Liên Xô sản xuất) do Chủ tịch Fidel và nhân dân Cuba gửi tặng chiến trường Việt Nam, tình hình có nhiều thay đổi. Hiệu quả của loại súng máy phòng không 23mm giúp cho quân ta vô cùng to lớn. Ngày những trận đầu tham gia chiến đấu, pháo 23 mm được gọi là “sát thủ với trực thăng”.Từ khi pháo phòng không 23mm xuất hiện trên chiến trường, đã làm cho kẻ thù thất kinh bạt vía. Mỗi lần ra trận, hàng loạt màn đạn của súng 23mm quét sạch từng mảng, từng tốp máy bay khiến chúng không kịp trở tay, nhiều chiếc bị cháy, bị rơi, nhiều chiếc quay đầu tháo chạy.Trong các cuộc càn quét, quân địch đã quen với sự hỗ trợ của pháo và trực thăng trên đầu. Giờ đây, trực thăng không dám bén mảng tới gần khiến cho quân địch dưới mặt đất không dám hung hãn, lùng sục như trước nữa.Tại chiến trường Khe Sanh năm 1968, lần đầu tiên quân giải phóng sử dụng súng máy 23mm, máy bay trực thăng HU-1A đã bị “rụng như sung”, góp phần bao vây, cô lập quân Mỹ tại Khe Sanh và đánh sập hệ thống phòng ngự của kẻ địch.Hiệu quả của pháo phòng không 23mm rõ nhất trong chiến dịch Đường 9 Nam Lào hay Lam Sơn 719, nhằm phá vỡ hệ thống hậu cần của ta, cắt đứt đường mòn Hồ Chí Minh, đây cũng là cuộc thử nghiệm về khả năng chiến đấu của quân đội ngụy Sài Gòn trước khi Mỹ rút quân khỏi miền Nam. Không quân và pháo binh Mỹ chi viện đắc lực cho cuộc hành quân càn quét này.Theo đánh giá của giới quân sự trong và ngoài nước, chiến dịch này đánh dấu sự thay đổi và trưởng thành mạnh mẽ của quân đội nhân dân Việt Nam. Sự hiệp đồng tác chiến của hỏa lực phòng không khiến cho sự yểm trợ của không quân chiến thuật và tăng viện bằng không quân của Mỹ bị thất bại và chịu nhiều thiệt hại.Trong chiến dịch này, hỏa lực từ súng máy cao xạ 23mm của ta đã lập công lớn. Theo tài liệu của phía Mỹ trong quyển sách “American military history”, chapter 11” đã nêu rõ đã có 168 trực thăng bị phá hủy, 618 chiếc bị bắn hỏng!Kết quả này góp phần to lớn vào chiến thắng của quân ta, đánh bại âm mưu và mục đích của địch, gây tổn thất nặng nề cho quân đội ngụy Sài Gòn. Từ đó cho tới khi kết thúc cuộc chiến tranh vào năm 1975, quân ngụy chẳng còn dám mở chiến dịch nào tương tự.Tuy nhiên, cho đến nay ít ai biết được rằng, loại vũ khí này do Liên Xô sản xuất để viện trợ cho Cuba. Cuba chưa sản xuất được vũ khí, phải nhận viện trợ từ Liên Xô và các nước XHCN để bảo vệ tổ quốc mình. Nhưng khi Việt Nam cần, Cuba sẵn sàng chia sẻ cho Việt Nam!Fidel Castro luôn quan tâm đến cuộc đấu tranh của nhân dân ta. Ông luôn tìm hiểu, nghiên cứu, sau này có lúc ông đã trực tiếp sang thăm Việt Nam, đến đất lửa Quảng Bình - Vĩnh Linh tìm hiểu, động viên quân và dân ta. Ông đã chia sẻ những vũ khí tốt nhất mà Cuba đang có với Việt Nam, dù cho Cuba đang phải ngày đêm đối phó với kẻ thù lớn mạnh sát bên mình.Khẩu súng máy cao xạ 23mm đã đi liền với cuộc chiến thống nhất đất nước của Việt Nam từ năm 1968 đến năm 1975. Nó đã là một minh chứng thể hiện rõ nhất tinh thần “Vì Việt Nam nhân dân Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình” mà Fidel đã tuyên bố trước toàn nhân loại yêu chuộng hòa bình trên thế giới. Nguồn ảnh: TL. Sức mạnh của pháo nòng đôi ZSU-23mm do Việt Nam tự nghiên cứu và cải tiến. Nguồn: QPVN.
Tại Hội nghị đoàn kết với Việt Nam tổ chức tại Habana ngày 2/2/1966, Chủ tịch Fidel Castro đã phát biểu một câu mà sau đó đã trở thành biểu tượng của tình đoàn kết của nhân dân Cuba với nhân dân Việt Nam: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.
Nhân dân Cuba đã giúp Việt Nam ở giai đoạn khó khăn nhất của cuộc thống nhất đất nước. Một trong những sự giúp đỡ quý báu đó là súng máy phòng không 23mm nhằm chống lại cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc bằng không quân của Mỹ.
Đặc biệt ở chiến trường miền Nam, súng máy phòng không 23mm đã góp phần rất đáng kể cùng các đơn vị bộ binh, đập tan nhiều cuộc hành quân càn quét góp phần đánh bại nhiều chiến dịch lớn của quân địch.
Ở miền Nam Việt Nam, chiến thuật “trực thăng vận” của quân đội Mỹ đã gây ra nhiều thiệt hại cho quân và dân ta. Nhiều chính giới quốc tế đã từng đánh giá: “Chiến thuật trực thăng vận của Bộ trưởng Quốc phòng Mc Namara là “Một phát kiến vĩ đại của Thế kỷ 20”.
Những đàn trực thăng chở cả một tiểu đoàn, thậm chí trung đoàn, lập tức đổ bộ vào bên sườn hoặc phía sau đội hình của đối phương, trong khoảnh khắc đã làm thay đổi cục diện của cuộc chiến.
Trong nhiều trận càn quét, hàng trăm máy bay trực thăng giăng kín bầu trời, lùng sục trên từng ngọn cây, bụi cỏ, sẵn sàng nhả đạn băm nát cả một vạt rừng. Tuy quân đội ta được trang bị các loại súng phòng không 12,7mm, 14,5mm nhưng vẫn gặp khó khăn để khắc chế được đám giặc trời này.
Tuy nhiên, đến khi xuất hiện pháo cao xạ 2 nòng 23mm (Liên Xô sản xuất) do Chủ tịch Fidel và nhân dân Cuba gửi tặng chiến trường Việt Nam, tình hình có nhiều thay đổi. Hiệu quả của loại súng máy phòng không 23mm giúp cho quân ta vô cùng to lớn. Ngày những trận đầu tham gia chiến đấu, pháo 23 mm được gọi là “sát thủ với trực thăng”.
Từ khi pháo phòng không 23mm xuất hiện trên chiến trường, đã làm cho kẻ thù thất kinh bạt vía. Mỗi lần ra trận, hàng loạt màn đạn của súng 23mm quét sạch từng mảng, từng tốp máy bay khiến chúng không kịp trở tay, nhiều chiếc bị cháy, bị rơi, nhiều chiếc quay đầu tháo chạy.
Trong các cuộc càn quét, quân địch đã quen với sự hỗ trợ của pháo và trực thăng trên đầu. Giờ đây, trực thăng không dám bén mảng tới gần khiến cho quân địch dưới mặt đất không dám hung hãn, lùng sục như trước nữa.
Tại chiến trường Khe Sanh năm 1968, lần đầu tiên quân giải phóng sử dụng súng máy 23mm, máy bay trực thăng HU-1A đã bị “rụng như sung”, góp phần bao vây, cô lập quân Mỹ tại Khe Sanh và đánh sập hệ thống phòng ngự của kẻ địch.
Hiệu quả của pháo phòng không 23mm rõ nhất trong chiến dịch Đường 9 Nam Lào hay Lam Sơn 719, nhằm phá vỡ hệ thống hậu cần của ta, cắt đứt đường mòn Hồ Chí Minh, đây cũng là cuộc thử nghiệm về khả năng chiến đấu của quân đội ngụy Sài Gòn trước khi Mỹ rút quân khỏi miền Nam. Không quân và pháo binh Mỹ chi viện đắc lực cho cuộc hành quân càn quét này.
Theo đánh giá của giới quân sự trong và ngoài nước, chiến dịch này đánh dấu sự thay đổi và trưởng thành mạnh mẽ của quân đội nhân dân Việt Nam. Sự hiệp đồng tác chiến của hỏa lực phòng không khiến cho sự yểm trợ của không quân chiến thuật và tăng viện bằng không quân của Mỹ bị thất bại và chịu nhiều thiệt hại.
Trong chiến dịch này, hỏa lực từ súng máy cao xạ 23mm của ta đã lập công lớn. Theo tài liệu của phía Mỹ trong quyển sách “American military history”, chapter 11” đã nêu rõ đã có 168 trực thăng bị phá hủy, 618 chiếc bị bắn hỏng!
Kết quả này góp phần to lớn vào chiến thắng của quân ta, đánh bại âm mưu và mục đích của địch, gây tổn thất nặng nề cho quân đội ngụy Sài Gòn. Từ đó cho tới khi kết thúc cuộc chiến tranh vào năm 1975, quân ngụy chẳng còn dám mở chiến dịch nào tương tự.
Tuy nhiên, cho đến nay ít ai biết được rằng, loại vũ khí này do Liên Xô sản xuất để viện trợ cho Cuba. Cuba chưa sản xuất được vũ khí, phải nhận viện trợ từ Liên Xô và các nước XHCN để bảo vệ tổ quốc mình. Nhưng khi Việt Nam cần, Cuba sẵn sàng chia sẻ cho Việt Nam!
Fidel Castro luôn quan tâm đến cuộc đấu tranh của nhân dân ta. Ông luôn tìm hiểu, nghiên cứu, sau này có lúc ông đã trực tiếp sang thăm Việt Nam, đến đất lửa Quảng Bình - Vĩnh Linh tìm hiểu, động viên quân và dân ta. Ông đã chia sẻ những vũ khí tốt nhất mà Cuba đang có với Việt Nam, dù cho Cuba đang phải ngày đêm đối phó với kẻ thù lớn mạnh sát bên mình.
Khẩu súng máy cao xạ 23mm đã đi liền với cuộc chiến thống nhất đất nước của Việt Nam từ năm 1968 đến năm 1975. Nó đã là một minh chứng thể hiện rõ nhất tinh thần “Vì Việt Nam nhân dân Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình” mà Fidel đã tuyên bố trước toàn nhân loại yêu chuộng hòa bình trên thế giới. Nguồn ảnh: TL.
Sức mạnh của pháo nòng đôi ZSU-23mm do Việt Nam tự nghiên cứu và cải tiến. Nguồn: QPVN.