Cho đến năm 1914, tàu ngầm vẫn còn là một ý tưởng trong tiểu thuyết (cuốn tiểu thuyết viễn tưởng “Hai vạn dặm dưới đáy biển” nổi tiếng của Jules Verne về thuyền trưởng Nemo và con tàu Nautilus mới chỉ được xuất bản lần đầu năm 1870). Nhiều quốc gia đã không tận dụng được tàu ngầm cho đến đầu thế kỷ 20, với nước Đức, cụ thể là cho đến năm 1906. Nhưng ngay sau đó, tàu ngầm đã nhanh chóng khẳng định được giá trị của mình trong tác chiến trên biển. Chiến tranh thế giới 1 bùng nổ, và các tàu ngầm mang ngư lôi đã thay đổi bộ mặt của các lực lượng hải quân mãi mãi.
|
Tàu ngầm U-21 đánh chìm chiếc tàu Mỹ Linda Blanche - tranh vẽ của Willy Stower. |
U-21 là một chiếc tàu ngầm U-boat thuộc lớp U-19 của Hải quân Hoàng gia Đức, gia nhập biên chế tháng 10/1913. Cùng lớp tàu với U-21 còn có ba tàu ngầm khác nữa. Con tàu được đưa đến căn cứ hải quân Heligoland dưới sự chỉ huy của Thuyền trưởng Otto Hersing. Lúc bấy giờ, tiềm năng của tàu ngầm còn rất mơ hồ, không ai biết rằng con tàu bé nhỏ với thủy thủ đoàn 29 người sẽ làm nên lịch sử trong năm tiếp theo sau đó.
Ngày 1/8/1914, nước Đức tuyên chiến với Nga, chiếc U-21 cùng các tàu chị em của nó trong lớp U-19 đã được tung vào trận chiến. Gần như ngay lập tức, U-21 được lệnh cơ động ra eo biển Dover để đánh chặn các tàu chiến Anh Quốc. Hai chuyến tuần tra đầu tiên của thuyền trưởng Hersing không thành công, nhưng chuyến thứ ba đã đạt được kết quả.
|
Các tàu ngầm U của Đức ở quân cảng Kiel năm 1914. Tàu ngầm U-21 ở hàng đầu, phía xa, bên phải. Nguồn ảnh: Washington history |
Đối tượng của U-21 là HMS Pathfinder - tàu tuần dương trinh sát của hải quân Anh, đóng căn cứ tại nhà máy đóng tàu hải quân Rosyth ở vùng vịnh Forth, thuộc biên chế hải đoàn tàu khu trục số 8. Trong khu vực trách nhiệm của hải đoàn đã có nhiều dấu hiệu cho thấy sự hoạt động của các tàu ngầm U-boat. Vì lẽ đó, chiếc Pathfinder được giao nhiệm vụ bảo vệ các tàu buôn và tàu quân sự quan trọng thường xuyên qua lại cảng Rosyth.
|
Chiếc HMS Patrol, một chiếc cùng lớp với HMS Pathfinder. Nguồn ảnh: Washington history |
Ngày 5/9/1914, chiếc U-21 đang nổi trên mặt biển để sạc pin bằng máy phát điện diesel thì thủy thủ đoàn của con tàu phát hiện một cột khói nơi đường chân trời. Chiếc tàu ngầm ngay lập tức lặn xuống và quan sát bằng kính tiềm vọng để chuẩn bị tấn công. Tuy nhiên, ngay lúc đó chiếc tuần dương hạm lại thay đổi lộ trình, quay đầu đi theo một đường zigzag. Con tàu quay đầu về phía cảng Rosyth, đơn giản vì họ đã hoàn thành nhiệm vụ tuần tra trong ngày.
Là một tàu ngầm nhỏ với tốc độ chỉ 9,5 hải lý mỗi giờ khi lặn, U-21 không thể theo kịp con mồi của mình - một chiếc tàu tuần dương với tốc độ 25 hải lý mỗi giờ. Thuyền trưởng Hersing quyết định kiên nhẫn mai phục. Con tàu nổi lên mặt nước, sạc pin và sẵn sàng tiếp đón chiếc tàu tuần dương quay trở lại.
Với tâm thế như vậy, U-21 và thủy thủ đoàn của nó đã hoàn toàn sẵn sàng cho một cuộc phục kích. Trước giờ nổ súng, họ có thể thư giãn một chút. Nhưng không ai trong số họ lúc đó có thể biết rằng: Mình đang mở ra cánh cửa của một thời đại mới trong tác chiến hải quân.
Pathfinder là một tàu chiến tương đối hiện đại, nhưng được thiết kế theo ý tưởng cũ về một hạm đội bề mặt mạnh mẽ và dường như là bất khả chiến bại. Những con tàu như vậy đóng vai trò tuần tra bảo vệ các tuyến đường biển quan trọng.
Mặc dù chỉ lớn gấp khoảng hai lần về kích thước, nhưng Pathfinder có số lượng thủy thủ đoàn đông gấp gần mười lần so với chiếc U-21. Thiết kế của con tàu không đề cao sự ẩn mình, mà chú trọng vào tốc độ và trang bị khí tài.
Trong khi đó, các tàu ngầm U-boat được thiết kế với quan điểm và cách tiếp cận khác. Các tàu ngầm đều chật hẹp, chậm chạp và chỉ có trang bị nhẹ với sáu ngư lôi và một khẩu pháo trên boong. Dù vậy, chiếc U-21 đã cho cả thế giới thấy về một lực lượng mới của hải quân.
Đến khoảng 15 giờ chiều, chiếc U-21 đã phát hiện thấy con mồi của mình quay trở lại từ phía chân trời xa. Thuyền trưởng Hersing ngay lập tức cho tàu ngầm lặn xuống, cơ động đến vị trí tấn công. Đến 15 giờ 43 phút, ông ra lệnh đưa một ngư lôi kiểu G lên ống lôi phía trước của U-21, con tàu tăng tốc đến mục tiêu ở cự li 1.800m.
Trong thời kỳ này, các tàu ngầm Đức sẽ sử dụng ngư lôi C-45-91 để tấn công những mục tiêu ít quan trọng; trong khi ngư lôi kiểu G đắt đỏ hơn sẽ chỉ dung tấn công các mục tiêu giá trị cao.
|
Một ngư lôi kiểu C-45-91. Nguồn ảnh: Washington history |
Trên tàu Pathfinder, thủy thủ đoàn đã không nghi ngờ bất cứ điều gì cho đến khi đã quá muộn. Đột nhiên một người kêu lên: “Ngư lôi”!
Thuyền trưởng tàu Pathfinder ngay lập tức cơ động né tránh, bẻ lái đổi hướng và đảo chiều động cơ mạn phải, cố gắng né tránh cái chết đang tăng tốc lao về phía họ. Tuy nhiên, tất cả đã quá muộn. Con tàu bị trúng ngư lôi ngay ở khu vực đài chỉ huy, chính xác là nơi mà thuyền trưởng Hersing đã kỳ vọng.
Ngay sau khi bị ngư lôi đánh trúng, con tàu tiếp tục hứng chịu một vụ nổ nữa từ đạn dược trên tàu. Thuốc súng không khói dùng cho đạn pháo trên tàu đã bắt lửa và gây ra phản ứng dây chuyền. Tất cả đạn pháo và thuốc súng bùng nổ, phá hủy nửa phía trước của con tàu và đẩy mũi tàu chìm vào long biển một góc gần 45 độ.
|
Tranh vẽ chiếc HMS Pathfinder bị đánh chìm. Nguồn ảnh: Washington history |
Thủy thủ đoàn cố gắng trong tuyệt vọng để dập tắt đám cháy, nhưng không kết quả. Thậm chí họ còn không kịp hạ xuồng cứu hộ. Nhiều người nhảy xuống biển, trong khi những người khác hét lên trong đau đớn do bỏng và chấn thương. Nước tràn vào qua mũi tàu và nhấn chìm con tàu xuống biển.
Từ cách đó 1.800m, một kính tiềm vọng lặng lẽ quan sát những mảnh vỡ và máu loang trên biển của con tàu chiến xấu số, sau đó từ từ di chuyển đi.
Việc HMS Pathfinder bị đánh chìm đã chứng minh tàu ngầm là một vũ khí hữu hiệu trong hải chiến. Hải quân Anh lúc đầu không thể tin rằng một hạm tàu nổi lớn như vậy có thể bị đánh chìm bằng một quả ngư lôi từ tàu ngầm.
Tuy nhiên, sự thật thì vẫn là sự thật: Cả hai phía Anh và Đức đều khẳng định U-21 đã đánh chìm HMS Pathfinder. Đó là chiếc tàu ngầm đầu tiên phóng ngư lôi diệt mục tiêu trong lịch sử. Trong số thủy thủ đoàn 268 người, chỉ có 18 người sống sót.
Trận đánh của tàu ngầm U-21 cho thấy đặc trưng của cách đánh bằng tàu ngầm: Bí mật mai phục, kiên nhẫn chờ đợi và ra đòn lạnh lùng ở cự li gần để kết liễu đối thủ. Một huyền thoại về tàu ngầm hải quân Đức, và một thời đại mới của chiến tranh trên biển đã bắt đầu như thế …