Họ Lệnh “phá” chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Tập Cận Bình?

Cựu Chánh văn phòng Trung ương ĐCS Trung Quốc, cựu Phó chủ tịch Hội nghị Chính trị Hiệp thương (Chính Hiệp) Lệnh Kế Hoạch bị khai trừ đảng hồi tháng trước vì nhận của hối lộ, lạm dụng quyền lực và thu thập bất hợp pháp các "tài liệu cơ mật” của đảng và nhà nước.

Trong khi đó, em trai út của Lệnh Kế Hoạch là Lệnh Hoàn Thành được cho là vẫn còn lẩn trốn ở Mỹ và có thể dùng những “tài liệu cơ mật” để đe dọa các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Có tin nói, Lệnh Hoàn Thành đang xin tị nạn chính trị ở Mỹ và có nguy cơ phá chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Tập Cận Bình.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Ernest ngày 3/8 cho biết Bắc Kinh không yêu cầu dẫn độ Lệnh Hoàn Thành về Trung Quốc. Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner từ chối trả lời trực tiếp về vấn đề này, chỉ lưu ý rằng Washington và Bắc Kinh vẫn nhóm họp định kỳ về những nỗ lực chung để dẫn độ các “quan tham” Trung Quốc về nước. Ông Toner nói thêm rằng phía Trung Quốc có nghĩa vụ cung cấp bằng chứng rõ ràng, quan trọng và đáng tin cậy để phía Mỹ có thể bắt đầu một cuộc điều tra , dẫn độ hoặc kết án các nghi can một cách hợp pháp.

Duowei News cho biết trên thực tế, các cuộc đàm phán về Lệnh Hoàn Thành đã kéo dài nhiều tháng qua, song song với các cuộc thảo luận Trung Quốc-Mỹ  chuẩn bị cho chuyến thăm Washington vào tháng 9/2015 của Chủ tịch Tập Cận Bình. Việc Ủy viên Thường vụ Bộ chính trị Vương Kỳ Sơn – Chủ nhiệm  Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương, cơ quan chống tham nhũng hàng đầu của Trung Quốc - hủy chuyến đi Mỹ dự kiến hồi đầu năm nay cho thấy các cuộc đàm phán về dẫn độ Lệnh Hoàn Thành không mấy “thuận buồm xuôi gió”.

Mặc dù giữa Mỹ và Trung Quốc không có hiệp định dẫn độ, vẫn còn có nhiều cách khác để Washington chuyển giao Lệnh Hoàn Thành cho chính quyền Trung Quốc. Một phương pháp mà Bắc Kinh vẫn có thể tiến hành là gửi cho Bộ Ngoại giao Mỹ một yêu cầu dẫn độ. Sau đó, Bộ Ngoại giao Mỹ  sẽ làm việc với Bộ Tư pháp để xem xét liệu yêu cầu của phía Trung Quốc có đáp ứng tiêu chuẩn Mỹ hay không. Sau đó. vụ việc  sẽ được chuyển đến một tòa án Mỹ để quyết định xem việc dẫn độ Lệnh Hoàn Thành có hợp pháp hay không. Thậm chí, ngay cả khi tòa án phán quyết dẫn độ là hợp pháp, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry vẫn là người có tiếng nói cuối cùng.

Một cách khác là thông qua hệ thống nhập cư của Mỹ và trong trường hợp này, Bộ An ninh Nội địa sẽ đóng một vai trò quan trọng. Bộ trưởng An ninh Nội địa  Jeh Johnson đã đến thăm Bắc Kinh hồi tháng 4/2015 và đạt được một thỏa thuận giúp Trung Quốc “hồi hương” những người xin tị nạn ở Mỹ, với điều kiện họ đã vi phạm hoặc bị nghi ngờ vi phạm luật pháp Hoa Kỳ. Cho đến nay, không có gì cho thấy Lệnh Hoàn Thành bị rơi vào trường hợp này.

Việc Nhà Trắng nói rằng không nhận được yêu cầu dẫn độ Lệnh Hoàn Thành từ phía Bắc Kinh cho thấy chính quyền Obama không muốn gây sự chú ý đến trường hợp này, mặc dù nó có thể mang lại cho phía Mỹ một vị thế mặc cả mạnh hơn. Điều này cũng cho thấy Washington đang cố tình gây khó khăn cho Bắc Kinh, sau khi chính quyền Obama tháng trước tố cáo rằng tin tặc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về việc ăn cắp dữ liệu cá nhân của ít nhất 4 triệu nhân viên liên bang Mỹ, đương chức cũng như đã về hưu.

Trong những năm gần đây, chính quyền Obama đã phải xử lý một số sự cố phiền hà liên quan đến mội tình Trung Quốc. Hồi tháng 2/2012, cựu giám đốc Công an Trùng Khánh Vương Lập Quân đã chạy vào Lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô,  với các bằng chứng về những hành động xấu xa  của “thủ trưởng cũ” là Ủy viên Bộ chính trị, Bí thư thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai. Sau đó, Vương Lập Quân bị Trung Quốc kết án 15 năm tù giam, còn cựu Bí thư thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai bị khai trừ đảng và bị kết án tù chung thân vì tội tham nhũng.

Duowei News cho rằng nếu vụ Lệnh Hoàn Thành  không được giải quyết nhanh chóng,  nó có thể  tác động tiêu cực không chỉ đối với công tác chuẩn bị cho chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Tập Cận Bình vào tháng 9/2015, mà còn tác động đến bầu không khí  và kết quả của cuộc hội đàm Obama-Tập Cận Bình.