Phát biểu trước phiên điều trần của Thượng viện Mỹ ngày 17/9, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ, Đô đốc Harry Harris, đã bày tỏ quan ngại trước việc Trung Quốc xây dựng đường băng thứ ba trên các “đảo nhân tạo” mà Bắc Kinh bồi đắp trái phép ở Biển Đông.
Đô đốc Harris khẳng định việc Trung Quốc xây dựng những đường băng trái phép gây “quan ngại lớn về quân sự”. Ông cũng đề nghị Lầu Năm Góc tiến hành các cuộc tập trận ở Biển Đông để tăng cường tự do hàng hải và hàng không.
 |
| Các tàu nạo vét của Trung Quốc xuất hiện quanh Đá Vành Khăn ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam ngày 21/5/2015. Ảnh Reuters. |
Cũng trong ngày 17/9, các Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mỹ đề nghị Lầu Năm Góc đưa các tàu hải quân vào cái gọi là “vùng lãnh hải” quanh các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đang xây dựng trái phép nhằm khẳng định chủ quyền lãnh thổ vô lý trên Biển Đông.
Thượng nghị sĩ John McCain - Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện - nói Mỹ cần tiến vào cái gọi là “vùng lãnh hải” đó để khẳng định rằng Washington không công nhận "tuyên bố chủ quyền vô lý" của Trung Quốc đối với những "đảo nhân tạo" ở quần đảo Trường Sa.
Washington đã nhiều lần phản đối việc Trung Quốc hút cát đắp đảo trái phép ở quần đảo Trường Sa và lo ngại khả năng Trung Quốc thiết lập một Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông.
Việc đưa các tàu hải quân vào cái gọi là “vùng lãnh hải” quanh các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đang xây dựng trái phép sẽ là dấu hiệu cho thấy Mỹ không công nhận các "đảo nhân tạo" này thuộc lãnh thổ của Trung Quốc.
Ngày 18/9, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Bắc kinh “vô cùng lo ngại” về những phát biểu của Đô đốc Harris.
“Chúng tôi đề nghị nước liên quan (Mỹ) nói và hành động một cách thận trọng, nghiêm túc tôn trọng lợi ích an ninh và chủ quyền của Trung Quốc, không nên có bất kỳ hành vi nguy hiểm và khiêu khích nào”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi phát biểu trong cuộc họp báo.
Các vấn đề liên quan đến chủ quyền lãnh thổ và an ninh mạng có thể sẽ được đưa ra thảo luận trong chuyến thăm Washington tuần tới của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.