Mồ côi cha khi mới 2 tháng tuổi, mẹ bỏ đi bước nữa khi mới chập chững biết đi. Cuộc sống vất vả, bế tắc nhưng nhờ gắn bó với giống gà Mông xương đen bản địa, chàng trai dân tộc Nùng Trương Văn Quynh (SN 1988) vượt khó ngoạn mục trở thành tỷ phú trẻ tuổi nhất nhì xã Nghĩa Thuận, huyện Quản Bạ (Hà Giang).
Anh Quynh là người tiên phong và thành công trong việc nuôi giống gà đen bản địa thành hàng hóa ở Quản Bạ, Hà Giang.
“Còn da lông mọc, còn chồi nảy cây”
 |
| Anh Trương Văn Quynh là người tiên phong và thành công trong việc nuôi gà đen bản địa thành hàng hóa ở Quản Bạ, Hà Giang. Ảnh: T.H |
Những ngày này trên cao nguyên đá trời rét cắt da cắt thịt, nhưng mới sáng sớm, chàng nông dân dáng người nhỏ bé Trương Văn Quynh đã tất bật bán cám và tư vấn kỹ thuật nuôi lợn, gà cho bà con trong vùng. Nở nụ cười đón khách, anh Quynh tươi cười nói: “Mình vất vả, lăn lội từ bé, thấu hiểu khó khăn khổ cực nên giúp được gì cho bà con thì làm thôi”.
"Tôi rất phấn khởi khi đặc sản gà đen bản địa được bình chọn là 1 trong 157 sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu 2016. Đây là dịp để tôi quảng bá, giới thiệu đặc sản gà đen của cao nguyên đá Hà Giang đến nhiều người hơn nữa”.
Anh Trương Văn Quynh
Mồ côi cha khi mới 2 tháng tuổi, mẹ bỏ đi bước nữa khi anh Quynh mới chập chững biết đi. Từ đó, anh Quynh sống với bà nội. Hai bà cháu một già một thơ dại rau cháo lần hồi nuôi nhau, khốn khó vô cùng.
“Bà nội mình bị mù một mắt nhưng rất thương và cố gắng nuôi mình. Hai bà cháu chăm chỉ lên nương tỉa ngô, lúa nhưng vẫn thiếu đói triền miền. Nhớ năm 2000, lúa được mùa thu hoạch được 11 bao thóc. Bội thu nhưng 2 bà cháu chưa kịp vui mừng thì 26 tháng Chạp năm ấy, nhà bị hỏa hoạn cháy sạch cả thóc lúa. Cũng may trời thương, hai bà cháu chạy thoát thân và kịp thả được con trâu và con lợn. “Còn da lông mọc, còn chồi nảy cây” - anh Quynh thổ lộ.
Cuộc sống vô cùng khổ sở, thiếu thốn, nhưng ở chàng trai người Nùng mồ côi Trương Văn Quynh luôn có sự lạc quan và nghị lực vượt khó vươn lên. Quynh rất thông minh, sáng dạ và ham học. Hàng ngày cứ một buổi đi học, buổi còn lại Quynh đi làm thuê. “Ngày bé đi chăn trâu, kiếm măng bán lấy tiền. Lớn thêm chút nữa, mình xin đi đào đường thuê với tiền công lao động là 6.000 đồng/buổi. Những năm 1999 - 2000, số tiền ấy cũng có giá. Đến năm lớp 9, thương hoàn cảnh Quynh khó khăn, cô giáo dạy Quynh đã nhận anh làm con nuôi” - anh Quynh nhớ lại.
Khác với chúng bạn đi học biết con chữ rồi sớm ở nghỉ ở nhà, sáng lên nương ngô, chăn dê, đi kiếm củi, tối về quây quần bên bát rượu ngô, rồi lấy vợ, sinh con, gắn cuộc đời mình với cao nguyên đá, Quynh rất thích đi học. Học hết cấp 2, cấp 3 rồi năm 2008, Quynh thi đỗ vào Trường Cao đẳng Nghề điện ở Hà Nội. Song song với học nghề điện, Quynh còn học thêm trung cấp chăn nuôi thú y.
“Mình rất đam mê chăn nuôi. Tuổi thơ của mình gắn bó với đàn gà, con lợn, con trâu. Nhờ nuôi chúng mà mình có tiền ăn học. Tuy nhiên ở xã mình, trình độ bà con còn lạc hậu nên không chú trọng đến kỹ thuật chăn nuôi. Bên cạnh đó, mỗi khi con trâu, con lợn, đàn gà ốm muốn tìm bác sĩ thú y cũng rất khó. Thấy bà con cực quá, thương mình, thương bà con, mình đi học thêm chăn nuôi thú y. Không ngờ nghề tay trái lại mang đến thu nhập chính cho gia đình” - anh Quynh tâm sự.
Kiên trì, đam mê, cố gắng sẽ thành công
Vừa qua, mô hình nuôi gà Mông đen vùng cao của anh Trương Văn Quynh, dân tộc Nùng đến từ Quản Bạ, Hà Giang được vinh dự chọn là 1 trong 157 sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu 2016 do T.Ư Hội Nông dân Việt Nam bình chọn và tổ chức. Tâm sự với chúng tôi, anh Quynh cho biết, gà Mông đen vùng cao là đặc sản của vùng cao nguyên đá Hà Giang. Tuy nhiên, các hộ dân ở đây chỉ nuôi rải rác vài con để phục vụ nhu cầu của gia đình.
Năm 2012 tốt nghiệp Trường Cao đẳng Nghề điện, chật vật mãi nhưng Quynh vẫn không xin được việc. Trong thời gian ở nhà, Quynh nhận thấy nhu cầu mua thức ăn chăn nuôi gia súc, gia cầm của bà con rất lớn. “Thấy mọi người mua cám, thức ăn cho gà, lợn… phải xuống tận thành phố Hà Giang cách hơn 40km, tôi nghĩ sao mình không làm công việc này nhỉ? Thế là từ đó, tập tành kinh doanh thức ăn chăn nuôi” - anh Quynh bộc bạch.
Lúc đầu có ít vốn Quynh chỉ cất dăm ba bao cám về bán. Vốn được học nghề thú y nên mua cám của Quynh bà con không chỉ đỡ công đi lại, giá bán phải chăng mà còn được tư vấn tận tình kỹ thuật chăm sóc, phòng chữa bệnh cho đàn lợn, đàn gà sao cho lớn nhanh, khỏe mạnh. Được sự tín nhiệm của bà con dần dà, Quynh mở rộng mặt bằng kinh doanh ở thị trấn Tam Sơn (huyện Quản Bạ).
Trò chuyện với Trương Văn Quynh chúng tôi thấy ở anh sự nhiệt huyết, đam mê với chăn nuôi, và nhạy bén với thị trường. Làm kinh doanh thức ăn chăn nuôi gia súc, tìm hiểu thị trường Quynh thấy con lợn đen, con gà đen bản địa của bà con ở vùng cao nguyên đá này rất có giá, ăn thịt thơm ngon mà không ai để ý. Thế là năm 2013, sẵn diện tích đất của gia đình 1,2ha, Quynh đầu tư trồng 600 cây hồng, nuôi lợn đen và gà Mông đen bản địa.
Khi gom được hơn chục con gà bố mẹ Mông đen bản địa, Quynh hồ hởi ngày đêm chăm sóc đàn gà. Mặc dù được học về thú y, biết cách làm chuồng trại và chăm sóc đàn gà nhưng anh vẫn vấp phải khó khăn. Giống gà địa phương rất khó nhân giống bởi điều kiện môi trường sống ở cao nguyên đá nên gà đẻ thưa, khó ấp trứng thành con.
Theo anh Quynh, mỗi lứa, gà mẹ chỉ đẻ từ 10 – 12 quả trứng. Đẻ được quả trứng nào, anh Quynh gom cất cẩn thận rồi cho ấp. Khi gà con mới nở, để tránh tổn thất anh Quynh nuôi úm gà. Anh Quynh cho biết, giai đoạn này, sức đề kháng của gà còn yếu nên dễ mắc dịch bệnh.
“Quynh có công, gà chẳng phụ”, đến nay đàn gà bố mẹ phát triển lên hơn 150 gà mái và hơn 30 gà trống Mông đen bản địa. Theo anh Quynh, giống gà Mông đen bản địa có sức đề kháng, chịu nóng, chịu lạnh rất tốt. Do nuôi bán chăn thả nên thời gian chăn nuôi kéo dài, bình quân từ 6,5 – 7 tháng mới xuất chuồng một lứa. Gà Mông đen bản địa trưởng thành có tầm vóc trung bình, gà trống từ 2 - 2,5kg/con, gà mái trung bình từ 1,6 – 2 kg/con. Gà đen có mào cờ đứng, màu đen hoặc màu xanh tím, da có màu đen nhạt, thịt đen, xương đen và phủ tạng đen. “Hiện nay, gà Mông đen bản địa được ưa chuộng và mua với giá cao khoảng 120.000 – 140.000 đồng/kg. Đặc biệt gần đến Tết Nguyên đán giá gà Mông đen còn cao hơn nữa” - anh Quynh phấn khởi nói.
Hiện mỗi năm anh Quynh nuôi khoảng 2.000 gà Mông đen thương phẩm. Do chủ động được con giống; chi phí thức ăn mua cám, ngô, lúa thấp nên bình quân cứ mỗi lứa nuôi 500 con gà Mông đen anh Quynh xuất bán 1 tấn gà thương phẩm thu về hơn 100 triệu đồng, trừ chi phí còn thu lãi hơn 50 triệu đồng/lứa nuôi.
Ngoài nuôi gà Mông đen, anh Quynh còn có thu nhập không nhỏ từ chăn nuôi 10 lợn nái đen, 50 lợn thịt đen thương phẩm, 8 lợn nái siêu nạc và 40 lợn siêu nạc thương phẩm và kinh doanh thức ăn chăn nuôi. Mới đây, Quynh còn tậu được xe hơi bạc tỷ. Không chỉ làm giàu cho gia đình, Quynh còn giúp hộ hội viên nghèo bằng việc đầu tư thức ăn chăn nuôi trả chậm, chia sẻ kinh nghiệm làm ăn... Từ năm 2013 đến nay, anh Quynh đã giúp hàng chục hộ ND thoát nghèo bền vững.