Đảo Pleasant ở Alaska là một nơi vô cùng lạnh giá, nó chỉ rộng hơn 30 km vuông và có người sinh sống. Nhưng nơi đây lại có một hệ sinh thái phong phú và rộng lớn đáng kể với các loài nai, rái cá, sóc đỏ và thậm chí cả gấu nâu.
Khi những con sói xâm chiếm hòn đảo vào năm 2013, chúng đã vô tình tạo ra môi trường quan sát sinh thái hoàn hảo cho các nhà khoa học.
Roffler Gretchen, một trong những tác giả của nghiên cứu cho biết: "Điều này mang đến cơ hội tuyệt vời để nghiên cứu động lực săn mồi của loài sói. Chúng tôi quan tâm đến việc quần thể sói mới định cư sẽ tác động như thế nào đến quần thể nai và dự đoán rằng bầy sói có thể ăn hết nai trên đảo, sau đó rời đến một khu vưc khác vì nó chỉ cách đất liền 1,5 km".
Phần đầu tiên của dự đoán đã trở thành sự thật. Đàn nai khoảng 120-200 con đã giảm mạnh. Nhưng thay vì di chuyển đến những đồng cỏ xanh hơn, những con sói vẫn ở trên hòn đảo này và chuyển hướng tìm kiếm sang những con mồi mà không ai có thể ngờ tới: Đó là rái cá biển.
Bản thân rái cá biển là loài săn mồi hàng đầu trong hệ sinh thái gần bờ, trong khi sói là loài săn mồi hàng đầu ở khu vực trên cạn tại hòn đảo này. Vì vậy, các nhà khoa học đã cảm thấy vô cùng ngạc nhiên vì hiện tượng này. Taal Levi, phó giáo sư tại bang Oregon, cho biết: "Thật ngạc nhiên khi một kẻ săn mồi hàng đầu đang ăn thịt một kẻ săn mồi hàng đầu khác".
Gretchen, Levi và các đồng nghiệp đã theo dõi một số con sói bằng vòng cổ GPS và phân tích chúng. Họ phát hiện ra rằng vào năm 2015, nai là thức ăn chính của sói, chiếm 75% khẩu phần ăn của chúng. Đến năm 2017, sói chuyển sang ăn thịt rái cá biển (chiếm 57% khẩu phần ăn của chúng), trong khi nai chỉ chiếm 7% khẩu phần ăn của chúng. Mô hình được duy trì đến năm 2020, khi nghiên cứu kết thúc.
Bản thân loài rái cá biển đã có một quá trình sinh sống rất khó khăn trong khu vực. Trong thế kỷ 19 và 20, rái cá biển trong khu vực đã bị săn bắt bởi những người buôn bán lông thú và về cơ bản chúng đã đứng trước bờ vực tuyệt chủng trong khu vực.
Nhưng chỉ trong những thập kỷ gần đây, nhờ sự bảo vệ hợp pháp dành cho rái cá biển, quần thể của chúng mới dần được khôi phục trở lại.
Tuy nhiên các nhà nghiên cứu không ngờ rằng sói - một loài sống trên cạn, lại trở nên thành thạo trong việc ăn thịt rái cá biển.
"Những con sói sẽ ăn xác rái cá nhưng chúng cũng chủ động săn đuổi rái cá biển khi loài này bơi đến gần bờ. Rái cá biển hiếm khi bị sói tấn công khi chúng đang bơi ngoài đại dương", Levi lưu ý.
Người ta thường nhìn thấy những con sói đang tuần tra trên bờ biển và các mỏm đá của đảo Pleasant. Dữ liệu GPS xác nhận rằng trong những năm gần đây, chúng dành nhiều thời gian để di chuyển ở vùng bãi triều, như thể đang tìm kiếm thứ gì đó - và thực tế đúng như vậy: Chúng đang tìm kiếm rái cá biển để phục kích.
Rái cá biển thường bám vào các mỏm đá để tiết kiệm năng lượng, Roffler nói. Nhưng điều này vô tình khiến chúng dễ bị săn hơn vì chúng khá chậm chạp và lúng túng khi ở trên cạn - và lúc này sói sẽ nhanh chóng chớp lấy cơ hội để biến rái cá biển thành con mồi.
Gretchen cho biết thêm: "Chúng tôi đã thu thập bằng chứng về việc sói giết rái cá biển bằng cách phục kích khi chúng di chuyển trên đất liền hoặc ở vùng nước nông".
Gretchen tiếp tục: "Bước ngoặt mới này đối với hệ sinh thái tạo nên một nghiên cứu điển hình rất thú vị".
"Trước đây đã có những nghiên cứu về tác động của các loài săn mồi biển với quần thể rái cá biển, nhưng cho đến nay có rất ít sự chú ý đến tác động của các loài săn mồi trên cạn đối với rái cá biển. Sự tương tác này tương đối ít xảy ra, nhưng đã có những tác động sâu sắc, ít nhất là trên đảo Pleasant".
Hiện tại, vẫn chưa rõ rái cá đang thích nghi với điều này như thế nào (hoặc liệu chúng có đang thích nghi hay không). Tác động lớn nhất có thể nhận thấy là sự thay đổi hành vi buộc rái cá biển phải dành nhiều thời gian hơn trên biển - tác động của việc này có thể gây căng thẳng về lâu dài.
Nhưng nhìn chung, các nhà nghiên cứu không mong đợi rằng loài sói sẽ có ảnh hưởng lớn đến quần thể rái cá biển. Phát hiện đáng ngạc nhiên này về chế độ ăn của loài sói chắc chắn cần nhiều nghiên cứu để hiểu rõ hơn về các tương tác trong hệ sinh thái này. Levi nói rằng họ đang nghiên cứu chính xác vấn đề đó.