Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị phường Chánh Hiệp (Chủ đầu tư, trực thuộc UBND phường Chánh Hiệp, TP HCM) hiện đang trong quá trình xét thầu Gói thầu "Thi công xây dựng" (Mã thông báo mời thầu IB2500447113). Gói thầu thuộc dự án Xây dựng hệ thống thoát nước đường tổ 49, khu 2, phường Tương Bình Hiệp (thuộc địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương trước đây).

Theo biên bản mở thầu được công bố, tại thời điểm đóng thầu (16 giờ 15 phút ngày 29/10/2025), chỉ có duy nhất 01 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu với mức giá gần như bằng với giá dự toán.

Nghi vấn về hiệu quả kinh tế khi giá dự thầu sát giá dự toán

Gói thầu "Thi công xây dựng" (Mã KHLCNT: PL2500238815) được phê duyệt theo Quyết định số 06/QĐ-KTHTĐT (ký ngày 26/09/2025) với hình thức đấu thầu rộng rãi qua mạng, sử dụng nguồn vốn ngân sách thành phố.

Biên bản mở thầu (hoàn thành lúc 16 giờ 35 phút ngày 29/10/2025) ghi nhận giá dự toán của gói thầu là 3.539.577.368 đồng.

Nhà thầu duy nhất tham gia là Công ty TNHH Tư vấn Kỹ thuật Xây dựng Đại Hưng (Mã định danh: vn3702440624), với giá dự thầu đề xuất là 3.538.489.600 đồng.

Đối chiếu giá dự thầu của Công ty TNHH Tư vấn Kỹ thuật Xây dựng Đại Hưng với giá dự toán của gói thầu, mức chênh lệch giảm (nếu nhà thầu này được lựa chọn trúng thầu) chỉ là 1.087.768 đồng. Điều này đồng nghĩa với tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước dự kiến đạt 0,03%.

Mặc dù pháp luật về đấu thầu không quy định số lượng tối thiểu nhà thầu phải tham dự để một cuộc thầu diễn ra (miễn là có nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu trước thời điểm đóng thầu), việc một gói thầu xây lắp trị giá hơn 3,5 tỷ đồng được tổ chức đấu thầu rộng rãi nhưng chỉ thu hút được 01 đơn vị tham gia, cùng với mức giá đề xuất gần như "bằng" giá dự toán, khiến dư luận đặt câu hỏi về tính cạnh tranh thực chất và mục tiêu hiệu quả kinh tế.

Nhà thầu duy nhất và "truyền thống" tiết kiệm thấp

Theo tìm hiểu, Công ty TNHH Tư vấn Kỹ thuật Xây dựng Đại Hưng (MSDN: 3702440624) có người đại diện pháp luật là ông Phạm Văn Dũng. Sau quá trình sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính từ ngày 01/7/2025, địa chỉ trụ sở mới của doanh nghiệp này được ghi nhận tại Thành phố Hồ Chí Minh (địa chỉ cũ tại phường Chánh Nghĩa, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương).

Dữ liệu về hoạt động đấu thầu của Công ty TNHH Tư vấn Kỹ thuật Xây dựng Đại Hưng trong giai đoạn 2024-2025 cho thấy một bức tranh đáng chú ý. Doanh nghiệp này đã tham gia 35 gói thầu và được ghi nhận trúng 32 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu lên đến 91,43%. Tổng giá trị của 32 gói thầu đã trúng là 10.395.787.051 đồng.

Đáng quan tâm, phân tích sâu về 32 gói thầu mà Công ty TNHH Tư vấn Kỹ thuật Xây dựng Đại Hưng đã trúng, tỷ lệ tiết kiệm trung bình chung cho ngân sách nhà nước chỉ đạt mức 0,35%.

Việc một nhà thầu có lịch sử trúng thầu với tỷ lệ tiết kiệm trung bình rất thấp (0,35%) nay lại tiếp tục là nhà thầu duy nhất tham dự một gói thầu khác với mức tiết kiệm dự kiến còn thấp hơn (0,03%) đặt ra nghi vấn về việc tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn vốn đầu tư công.

Phân tích dữ liệu cũng cho thấy sự "quen mặt" của Công ty TNHH Tư vấn Kỹ thuật Xây dựng Đại Hưng tại các dự án trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một (cũ). Đáng chú ý, trong hồ sơ Gói thầu IB2500447113, đơn vị thẩm định E-HSMT (hồ sơ mời thầu qua mạng) là Công ty TNHH Hòa Phú Cửu Long (theo Báo cáo số 61/BCTĐ-HPCL ngày 15/10/2025). Dữ liệu lịch sử ghi nhận, trong năm 2025, Công ty TNHH Tư vấn Kỹ thuật Xây dựng Đại Hưng đã từng tham dự và trượt 02 gói thầu tại chính Công ty TNHH Hòa Phú Cửu Long.

Việc nhà thầu duy nhất tham dự lại có mối liên hệ lịch sử (dù là trúng hay trượt) với đơn vị tư vấn thẩm định hồ sơ mời thầu, và có lịch sử trúng thầu dày đặc tại địa phương, càng làm dấy lên những băn khoăn về tính khách quan, minh bạch trong toàn bộ quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu.

Đấu thầu và trách nhiệm giải trình theo quy định

Bối cảnh pháp lý của hoạt động đấu thầu đã có nhiều thay đổi quan trọng. Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các luật sửa đổi, bổ sung (Luật số 57/2024/QH15, Luật số 90/2025/QH15), cùng với Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC, đã liên tục siết chặt quy định nhằm hướng tới 05 mục tiêu cốt lõi: cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình.

Chia sẻ dưới góc độ chuyên môn, chuyên gia đấu thầu Đào Giang cho rằng, tinh thần của các văn bản pháp luật mới là tạo ra một môi trường đấu thầu cạnh tranh thực sự, nơi mà ngân sách nhà nước được tiết kiệm một cách tối đa trên cơ sở lựa chọn được nhà thầu có năng lực tốt nhất. "Một gói thầu đấu thầu rộng rãi chỉ có 01 nhà thầu tham dự, dù không vi phạm quy trình, nhưng rõ ràng chưa thể hiện được tính cạnh tranh cao. Khi đó, mục tiêu về hiệu quả kinh tế rất khó đạt được mức tối ưu. Điều này đòi hỏi chủ đầu tư phải rà soát lại quá trình lập, thẩm định và phát hành hồ sơ mời thầu để làm rõ lý do vì sao không thu hút thêm được nhà thầu khác", chuyên gia Đào Giang phân tích.

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Quốc Vũ (Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh) nhấn mạnh đến "trách nhiệm giải trình" của chủ đầu tư, bên mời thầu. "Theo quy định của Luật Đấu thầu và các hướng dẫn tại Thông tư 79/2025/TT-BTC, chủ đầu tư có trách nhiệm giải trình về các quyết định của mình trong quá trình lựa chọn nhà thầu. Trong trường hợp chỉ có 01 nhà thầu tham dự và có tỷ lệ tiết kiệm rất thấp, cơ quan quản lý nhà nước và dư luận có quyền đặt câu hỏi về tính hợp lý của giá dự toán, cũng như các yêu cầu trong hồ sơ mời thầu có khả năng làm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác hay không. Quy trình đánh giá E-HSDT (hồ sơ dự thầu qua mạng) lúc này càng phải được thực hiện nghiêm ngặt, minh bạch, đảm bảo nhà thầu duy nhất đáp ứng đầy đủ, thực chất các yêu cầu, tránh tình trạng 'vừa vặn' hồ sơ", Luật sư Vũ nêu quan điểm.

Gói thầu IB2500447113 hiện vẫn đang trong giai đoạn xét thầu. Dư luận mong đợi Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị phường Chánh Hiệp sẽ thực hiện công tác đánh giá hồ sơ dự thầu một cách khách quan, minh bạch, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Liệu kết quả cuối cùng của gói thầu này có đảm bảo được mục tiêu cao nhất là cạnh tranh, minh bạch và hiệu quả kinh tế, hay sẽ tiếp tục đi theo "truyền thống" tiết kiệm 0,03%?