Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, Công ty TNHH Thiết bị Trường học Tân Văn (Mã số thuế: 0302854294), có địa chỉ tại B18/19A Đường Bình Hưng, Xã Bình Hưng, TP HCM, là một cái tên không còn xa lạ trong giới đấu thầu thiết bị giáo dục tại khu vực phía Nam. Theo tài liệu thu thập được, doanh nghiệp này do ông Nguyễn Anh Hào làm đại diện pháp luật, đã hoạt động hơn 20 năm và duy trì một phong độ trúng thầu đáng nể.

Tần suất trúng thầu dày đặc qua hình thức chỉ định thầu

Dữ liệu từ Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia cho thấy, chỉ tính riêng trong năm 2025, nhà thầu Tân Văn đã tham gia 15 gói thầu và ghi nhận kết quả trúng 8 gói. Đáng chú ý, phần lớn các gói thầu giá trị mà doanh nghiệp này giành được thông qua hình thức chỉ định thầu rút gọn.

Tại dự án Nâng cấp Trường mầm non 16 tháng 4, Gói thầu số 19 về cung cấp và lắp đặt thiết bị có giá trị hơn 1,5 tỷ đồng đã được phê duyệt cho Công ty Thiết bị Trường học Tân Văn theo Quyết định số 60/QĐ-BQL ngày 06/10/2025 do ông Phạm Huy Hoàng, Giám đốc Ban Quản lý dự án phường Phan Rang ký. Điều khiến dư luận quan tâm là trước đó, vào tháng 12/2024, gói thầu này từng được phê duyệt hình thức "Đấu thầu rộng rãi trong nước qua mạng". Tuy nhiên, đến ngày 15/9/2025, chủ đầu tư đã ban hành Quyết định số 20/QĐ-BQL điều chỉnh sang hình thức "Chỉ định thầu rút gọn" với lý do thay đổi chủ đầu tư theo phân cấp chính quyền địa phương và áp dụng các quy định chuyển tiếp của Luật Đấu thầu số 90/2025/QH15.

Không dừng lại ở đó, vào tháng 2/2025, nhà thầu này cũng được chỉ định thầu rút gọn tại Gói thầu số 11 dự án Xây dựng mới phòng học Trường THCS Võ Thị Sáu với giá trúng 751.763.000 đồng và Gói thầu số 10 dự án Nhà điều hành Nhà máy xử lý nước thải thành phố với giá 452.585.000 đồng. Điểm chung của các gói thầu này là đều được mời thầu bởi Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, đơn vị mà nhà thầu Tân Văn đã trúng 14/19 gói thầu từng tham gia.

Năng lực thực thi và dấu hỏi về tính cạnh tranh

Tại tỉnh Tây Ninh, vào những ngày cuối năm 2025, Công ty Thiết bị Trường học Tân Văn tiếp tục được "chọn mặt gửi vàng" cho gói thầu mua sắm thiết bị thực hành tại Trường THPT Nguyễn Đình Chiểu. Theo Quyết định số 137/QĐ-THPT ngày 22/12/2025, doanh nghiệp trúng thầu với giá 179.622.000 đồng thông qua chỉ định thầu.

Việc một doanh nghiệp liên tục được lựa chọn qua hình thức chỉ định thầu tại nhiều địa phương khác nhau trong cùng một thời điểm đặt ra vấn đề về khả năng phân bổ nguồn lực. Với đội ngũ nhân sự ghi nhận trên hệ thống là 21 người, việc triển khai đồng thời các gói thầu lắp đặt thiết bị từ Khánh Hòa đến Tây Ninh đòi hỏi một quy trình quản trị chuyên nghiệp để đảm bảo chất lượng hàng hóa đúng theo hồ sơ thiết kế được duyệt.

Phân tích dữ liệu lịch sử đấu thầu, tỷ lệ tiết kiệm của nhà thầu này thường không cao. Tại gói thầu Trường THCS Võ Thị Sáu, tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 6,88%, trong khi tại gói thầu Trường mầm non 16 tháng 4, con số này chỉ xấp xỉ 4,87%. Đối với các gói thầu chỉ định thầu rút gọn, giá trúng thầu thường sát với giá dự toán, điều này đặt ra yêu cầu cao về trách nhiệm giải trình của chủ đầu tư trong việc tối ưu hóa ngân sách nhà nước.

Góc nhìn pháp lý từ các chuyên gia

Trao đổi về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP HCM) cho biết: "Luật Đấu thầu 2023 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã mở rộng một số trường hợp được áp dụng chỉ định thầu nhằm đẩy nhanh tiến độ đầu tư công. Tuy nhiên, việc lạm dụng hình thức này hoặc điều chỉnh từ đấu thầu rộng rãi sang chỉ định thầu cần phải dựa trên các căn cứ kỹ thuật và pháp lý hết sức chặt chẽ. Cơ quan chức năng cần giám sát liệu các lý do như 'thay đổi chủ đầu tư' có thực sự dẫn đến yêu cầu phải chỉ định thầu để đảm bảo tính liên tục hay không".

Đồng quan điểm, Chuyên gia Đỗ Phạm Giang nhận định: "Tính cạnh tranh là linh hồn của hoạt động đấu thầu. Khi một nhà thầu trở thành 'gương mặt quen thuộc' trúng thầu dày đặc tại một đơn vị qua chỉ định thầu, dư luận đặt nghi vấn về tính công bằng. Hiệu quả kinh tế không chỉ đo bằng tỷ lệ tiết kiệm trên giấy tờ mà còn ở chất lượng thiết bị sau 75 ngày thực hiện hợp đồng như tại dự án Trường mầm non 16 tháng 4".

Trong bối cảnh Việt Nam thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã (như việc thành lập phường Phan Rang từ ngày 01/7/2025), việc minh bạch hóa các hoạt động đầu tư công tại các đơn vị mới thành lập là yếu tố then chốt để củng cố niềm tin của người dân vào công tác quản lý tại địa phương.