Mỹ có thể khởi tố nếu biết diễn viên 13 tuổi đóng cảnh nóng 'Vợ ba'

Trong khi bộ phim Vợ ba bị ngưng chiếu ở Việt Nam, nhà sản xuất bị xử phạt thì các phòng vé ở 28 quốc gia và vùng lãnh thổ, những nơi thường lên án mạnh mẽ nạn ấu dâm vẫn lên kế hoạch mở suất chiếu.

Riêng ở Mỹ, một số rạp đang rục rịch gỡ quảng cáo, hủy suất chiếu khi hay tin nhà sản xuất phim và đạo diễn Vợ ba dùng trẻ 13 tuổi đóng cảnh nhạy cảm.

Dùng trẻ em biểu diễn tình dục là phạm pháp ở Mỹ

Trao đổi với Zing.vn, luật sư Trương Hứa (ở bang California, làm việc cho một công ty luật chuyên hỗ trợ pháp lý cho người Việt) cho biết ở Mỹ, luật pháp của liên bang và tất cả các tiểu bang đều xem các hành vi để trẻ em đóng cảnh tình dục hay mô phỏng là vi phạm pháp luật hình sự.

Quy định độ tuổi trẻ em đối với các hành vi phạm tội này là dưới 18 tuổi, được chia ra thành hai nhóm: Trẻ em vị thành niên từ đủ 14 đến dưới 18 tuổi và trẻ em dưới 14 tuổi. Việc phân chia nhóm tuổi nhằm quy định mức hình phạt khác nhau đối với mỗi hành vi vi phạm.

Tùy theo từng tiểu bang mà mức hình phạt có thể khác nhau đối với một hành vi. Ở một số tiểu bang, hành vi này có thể bị phạt tới 20 năm tù giam.

Với tiểu bang California, hành vi sử dụng trẻ em "biểu diễn tình dục" là tội phạm hình sự và được quy định tại Chương 311 Bộ luật Hình sự.

Theo đó, người nào có các hành vi sản xuất, sở hữu, sao chép, in ấn, trao đổi, mua bán các ấn phẩm có trẻ em tham gia vào các cảnh "nóng" sẽ chịu hình phạt 1 năm tù cùng với mức tiền phạt 2.000 USD nếu là tội ít nghiêm trọng. Trường hợp phạm tội nghiêm trọng thì hình phạt có thể lên tới 8 năm tù cộng với phạt tiền 100.000 USD.

Những hành vi được xem là nghiêm trọng bao gồm: Vi phạm có mục đích thương mại, người vi phạm cố tình để cho người khác biết nạn nhân dưới 18 tuổi.

"Nếu căn cứ vào các quy định của luật hình sự ở Mỹ thì bộ phim Vợ ba đã có dấu hiệu cấu thành hành vi sử dụng trẻ em biểu diễn tình dục để 'truyền bá khiêu dâm trẻ em' ở mức độ nghiêm trọng. Những người có thể chịu trách nhiệm hình sự bao gồm nhà sản xuất, đạo diễn, những cá nhân tổ chức đã đưa bộ phim trình chiếu trước công chúng", luật sư Hứa nhận định.

Bên cạnh đó, người giám hộ của trẻ em cũng sẽ chịu trách nhiệm hình sự. Bởi vì việc đồng ý để cho trẻ em tham gia đóng phim đã gián tiếp tham gia vào hành vi phạm tội. Mức hình phạt với người giám hộ cũng tương tự như người vi phạm chính, đồng thời sẽ áp dụng hình phạt bổ sung là tước quyền giám hộ vĩnh viễn.

Theo luật sư, cách thức các Tòa án Mỹ đánh giá mức độ của một hành vi có tính chất tình dục hay không là từ nhận thức của một người bình thường về hành vi đó.

Tuy nhiên, nếu người được sử dụng để thực hiện hành vi tình dục dưới 14 tuổi thì Tòa án Mỹ không cần phải xem xét qua việc dựa vào nhận thức nữa, mà có thể khẳng định hình ảnh đó là vi phạm pháp luật.

Tuy nhiên, cá nhân, tổ chức sản xuất, lưu hành và phân phối sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với nội dung của ấn phẩm. Bởi vậy, đối với những bộ phim từ nước ngoài như Vợ ba, khi có khán giả hoặc ai đó phát hiện và làm đơn khiếu nại gửi đến cơ quan có thẩm quyền của Mỹ, lúc đó chính quyền sẽ vào cuộc xử lý.

"Bộ phim này đã được công chiếu tại Mỹ, trong trường hợp cơ quan chức năng Mỹ biết thông tin diễn viên đóng cảnh nóng chỉ mới 13 tuổi thì họ có thể sẽ khởi tố hình sự những cá nhân, tổ chức liên quan", vị luật sư nói với Zing.vn.

Luật sư Hứa cho biết thêm hiện tổ chức Bảo vệ Quyền trẻ em ở tiểu bang California đang quan tâm vụ việc xoay quanh bộ phim Vợ ba và đã có khiếu nại đến các công ty đưa bộ phim ra trình chiếu. Đơn cử, một rạp phim tại miền Nam tiểu bang California đã ngừng chiếu phim này và rút quảng cáo ra khỏi website của họ, 2 rạp chiếu phim ở miền Bắc dự định chiếu bộ phim này cũng có hành động tương tự.

Việt Nam đã ký kết không để trẻ em đóng phim nhạy cảm

Vào năm 2000, Việt Nam đã ký Nghị định thư không bắt buộc, bổ sung Công ước về Quyền trẻ em, chống buôn bán trẻ em, mại dâm trẻ em và văn hóa khiêu dâm trẻ em.

Nghị định thư này được Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua và mở cho các nước ký, phê chuẩn, gia nhập theo Nghị quyết A/RES/54/263 (25/5/2000). Ngày 20/11/2001, Việt Nam chính thức tham gia Nghị định thư này.

Trong Nghị định thư có định nghĩa về "Văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em" là bất kỳ sự trình bày nào, bằng bất kỳ phương tiện gì để trẻ em tham gia vào các hoạt động tình dục một cách thực sự hoặc mô phỏng; hay bất cứ sự trình bày nào về các cơ quan sinh dục của trẻ em, mà chủ yếu là nhằm mục đích tình dục.

Tại Khoản 1 Điều 3 Nghị định thư quy định: Mỗi quốc gia thành viên phải coi những hành vi bóc lột trẻ em về tình dục; sản xuất, phân phối, phổ biến, nhập khẩu, xuất khẩu, buôn bán hay sở hữu văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em là tội phạm trong Luật Hình sự nước mình, cho dù các hành vi được thực hiện ở trong nước hay ở nước ngoài, mang tính chất cá nhân hay tổ chức.

Với những định nghĩa trên thì không cần thiết phải chiếu rõ cảnh quan hệ tình dục thì mới gọi là phim khiêu dâm trẻ em, mà bất cứ hành vi tình dục nào của trẻ em đều bị cấm.

Nghị định thư này không có điều khoản bảo lưu, tức không cho phép bất kỳ ngoại lệ nào kể cả vì mục đích nghệ thuật.

Trả lời Zing.vn, anh Đình Phước (thạc sĩ Luật Quốc tế ở New Zealand, đang nghiên cứu về phim khiêu dâm được tạo bởi máy tính - Deepfakes và quyền con người) cho biết Nghị định thư này có giá trị pháp lý ràng buộc tại Việt Nam. Tức là Việt Nam cần phải tuân theo điều khoản của Nghị định thư này.

Tuy nhiên, để truy cứu trách nhiệm hình sự một tội danh cụ thể thì bắt buộc phải nằm trong quy định của Bộ luật Hình sự. "Theo luật Hình sự, hành vi này có thể khép vào Điều 147: Sử dụng trẻ em dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm. Do đó, hướng dẫn áp dụng từ Nghị định thư là có cơ sở để xử lý", anh Phước nêu quan điểm.

Luật sư Trương Hứa cũng nhìn nhận Việt Nam đã ký kết Nghị định thư nêu trên; do đó, cả đoàn làm phim Vợ ba và cả đơn vị đưa bộ phim trình chiếu ra công chúng đều vi phạm quy định của Nghị định thư này.

"Từ câu chuyện Vợ ba, hy vọng nhà làm luật sớm ban hành các hướng dẫn và quy định pháp luật cụ thể để xử phạt nghiêm khắc những hành vi phạm tội trong lĩnh vực điện ảnh, nhất là những người lợi dụng trẻ em vào các mục đích gắn mác nghệ thuật", luật sư Hứa đề xuất.