Các ngày lễ, tết đều được xem là khoảng thời gian của hạnh phúc và niềm vui. Tuy nhiên, đối với một số người, các ngày lễ lại khiến họ buồn bã, cô đơn, căng thẳng và trầm cảm.
Hiệp hội tâm lý Mỹ từng tiến hành một cuộc thăm dò ý kiến và rút ra kết luận, những dịp lễ hội, nghỉ làm gây stress cho mọi người nhiều hơn hẳn so với những buổi đi làm bình thường.
 |
| Ảnh minh họa. |
Nguyên nhân gây căng thẳng mùa lễ hội
Trời tối nhanh, thiếu sáng ảnh hưởng tới cơ thể
Các dịp lễ, tết rơi vào thời điểm tiết trời lạnh giá, ngày ngắn đêm dài. Những yếu tố này đã đủ làm rối loạn một số hormone trong cơ thể, gây ra trầm cảm theo mùa.
Đặc biệt, những môi trường tối nhưng có lượng lớn ánh sáng nhân tạo và màu sắc rực rỡ từ các loại đèn trang trí lễ tết có thể gây căng thẳng nếu tiếp xúc quá nhiều. Nguyên nhân bởi nó tạo ra sự tương phản cực độ khiến thị lực khó điều tiết tạo cảm giác rối loạn trong não.
Căng thẳng vì vấn đề tài chính
Mùa lễ hội là thời điểm nhiều người phải chi nhiều tiền hơn: tiền quà cáp cho gia đình, bạn bè và đối tác công việc, tiền sửa chữa, trang trí nhà cửa hay làm đẹp cho bản thân. Những khoản chi này khiến nhiều người đau đầu nhất là trong bối cảnh kinh tế suy thoái.
 |
| Ảnh minh họa. |
Quá nhiều cuộc liên hoan, tụ tập
Dù là mùa Giáng sinh ở phương Tây, hay mùa tết ở Việt Nam đều có chung đặc điểm là những cuộc tụ họp với người thân, bạn bè từ lớn đến nhỏ và thường xuyên. Vì vậy đôi khi việc “ăn chơi” cũng trở thành cơn “ác mộng” với nhiều người.
Một số người có thể thấy mình không có các mối quan hệ thân thiết và cuối cùng bị cô lập, ngắt kết nối với những thành viên khác. Số khác lại mệt mỏi khi bị “chất vấn” về công việc, tình duyên hoặc bị so sánh với các anh chị em khác trong nhà,... khiến họ khó chịu, không muốn tiếp xúc.
“Hậu quả” của căng thẳng mùa lễ hội
Nhiều người cho rằng việc mệt mỏi hay chán nản khi lễ tết chỉ là cảm giác thoáng qua trong năm nhưng tình trạng này nghiêm trọng hơn so với dự đoán. Theo các chuyên gia, cảm thấy buồn bã trong mùa đông và những tháng nghỉ lễ cũng có thể là dấu hiệu của chứng rối loạn cảm xúc theo mùa (Seasonal Affective Disorder - SAD). Nó bao gồm các giai đoạn trầm cảm vào cuối mùa thu và đầu mùa đông. Người đó có thể cảm thấy chán nản và vô vọng, hoặc họ khó tập trung, khó ngủ hoặc không có động lực.
 |
|
Ảnh minh họa.
|
Bí quyết “sống sót” qua mùa lễ hội
Nói không với những cuộc tụ tập không cần thiết
Theo Arash Javanbakht, phó giáo sư Tâm thần học tại Đại học Bang Wayne, hãy đặt ranh giới giữa việc tham dự sự kiện và tài chính của mình. Điều đó có nghĩa mọi người có thể từ chối tham gia một số hoạt động.
Đứng trước một lời mời tụ họp, hãy tự hỏi mình có thực sự cần tham gia hay không? Từ đó, có thể từ chối khéo và đề nghị “góp mặt” bằng cách gọi điện thoại. Ngoài ra, gửi quà là một cách hay để giữ mối quan hệ nhưng không nhất thiết phải có mặt.
Đặc biệt, nếu tài chính eo hẹp, mọi người chỉ nên gặp gỡ những người bạn thực sự thân thiết. Nếu buộc phải tham gia, hãy xác định những ai cần hạn chế tương tác để tránh những câu hỏi khiến bản thân không thoải mái.
Tiến sĩ Marc Kaplan, bác sĩ tâm thần tại Bệnh viện York ở Maine, khuyến nghị hãy dành thời gian để chuẩn bị tinh thần cho những cuộc gặp gỡ với gia đình và bạn bè.
"Hãy là chính mình để có khoảng thời gian vui vẻ. Hãy quyết định bạn sẽ ở đó bao lâu, tương tác với ai. Ngay cả với những người mà bạn muốn tránh, bạn có thể nghĩ đến kỷ niệm đáng yêu về người này, thay vì tập trung vào sự tiêu cực. Hãy nghĩ về ranh giới", bác sĩ cho biết.
 |
| Ảnh minh họa. |
Coi chừng ăn uống quá độ
Đòi hỏi phải ăn kiêng nghiêm ngặt trong mùa lễ hội là yêu cầu bất khả thi với rất nhiều người. Thay vào đó, khi nấu nướng hoặc trong một bữa tiệc, hãy lựa chọn món ít năng lượng hơn, ít bột đường hơn, ít dầu mỡ hơn so với món khác.
Ăn uống quá độ sẽ gây tình trạng mệt mỏi ngay sau đó và tạo ra "cảm giác tội lỗi" với nhiều người đang cố ăn kiêng. Tất cả đều làm tình trạng căng thẳng mùa lễ hội tăng thêm.
Vận động giúp tinh thần sảng khoái
Cũng giống như việc ăn kiêng, đòi hỏi bản thân phải duy trì thói quen tập thể dục đều đặn trong những ngày lịch sinh hoạt bị đảo lộn không phải là dễ. Tuy nhiên, đừng để bản thân trì trệ quá mức.
Duy trì thói quen vận động giúp tinh thần sảng khoái, minh mẫn. Với những người không thể đến phòng tập, hãy tranh thủ thời gian đi bộ cùng các vận động dễ thực hiện tại nhà.-