Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Minh Anh, Trưởng khoa Ngoại thần kinh, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, những người bị đột quỵ trong lúc tập thể dục thể thao thường có sẵn yếu tố nguy cơ dẫn đến nhồi máu não hoặc vỡ mạch máu não. Bản thân họ cũng không kiểm soát được mức độ tập luyện, dẫn đến quá sức.
Đột quỵ có nhiều yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì, tăng mỡ máu, hút thuốc, lối sống ít vận động, không lành mạnh, làm việc căng thẳng...
Những năm gần đây, ghi nhận nhiều bệnh nhân dưới 45 tuổi bị đột quỵ, thậm chí chỉ hơn 20 tuổi. Bệnh nhân thường có yếu tố di truyền, bất thường về mạch máu hay tình trạng đông máu. Từ đó, tăng nguy cơ vỡ hoặc tắc mạch máu.
Đột quỵ khi tập thể thao có thể gặp ở người mang sẵn yếu tố nguy cơ.
Trong khi vận động, tập thể dục, chơi thể thao, nhịp tim và huyết áp sẽ thay đổi, khó kiểm soát, nhanh hơn hẳn so với bình thường. Một số người gặp cơn thiếu máu não thoáng qua, bị yếu tay chân vài phút sau đó hồi phục. Đây là dấu hiệu cảnh báo sớm. Tuy nhiên vì cơ thể hồi phục ngay nên người ta chủ quan không đến bệnh viện kiểm tra.
Những dấu hiệu đột quỵ sớm có thể là đột nhiên đau đầu, đi lại khó khăn, loạng choạng, hoa mắt, chóng mặt, tối sầm, tê một bên cơ thể… Ngoài ra, đã có trường hợp đột quỵ khi tập thể thao ở mức nguy kịch tính mạng.
Bác sĩ Nguyễn Minh Anh cho hay, tập thể dục cường độ cao không tốt bằng tập luyện cường độ trung bình hoặc thấp nhưng duy trì đều đặn, tăng dẻo dai và phòng ngừa được một số bệnh tật.
Bên cạnh đó, nhiều người hồi phục sau đột quỵ thường ít tuân thủ chặt chẽ lời khuyên của bác sĩ. Một thời gian sau điều trị, họ thường tự ý ngưng thuốc hoặc mua thuốc theo kinh nghiệm của người thân, người quen; bỏ qua lịch tái khám. Điều này rất nguy hiểm.
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Bá Thắng, Trưởng khoa Thần kinh, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM cho biết, người đã từng bị đột quỵ đối mặt với nguy cơ tái phát cao, lần sau thường nặng nề hơn bởi cơ thể đã phải gánh chịu tổn thương từ trước.
Do đó, người bệnh cần tái khám theo lịch, điều chỉnh lối sống, điều trị các bệnh nền (đái tháo đường, tăng huyết áp, béo phì..)
Thể thao giúp rèn luyện sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật nhưng phải phù hợp với từng cá nhân.
Các bác sĩ khẳng định, thể dục thể thao là biện pháp nâng cao thể lực, phòng ngừa nhiều bệnh tật. Tuy nhiên, thể trạng của mỗi người khác nhau nên cần phải biết tình trạng sức khỏe, yếu tố nguy cơ, bệnh lý nền… để áp dụng bài tập phù hợp.
Những người mắc bệnh quan đến tim mạch, huyết áp, hen suyễn, bệnh mạn tính về hô hấp, người lớn tuổi… cần chú ý không gắng sức khi tập luyện. Nếu có điều kiện, nên có huấn luyện viên riêng hoặc bác sĩ tư vấn, bác sỹ y học thể thao…
Đột quỵ có thể xảy ra với bất kỳ ai. Nhiều người trẻ vẫn cho rằng đây là bệnh người già nên chủ quan, không khám sức khỏe định kỳ. Theo các bác sĩ, ngoài tập luyện thể thao, người trẻ cũng cần tầm soát yếu tố nguy cơ, điều trị sớm (nếu có) để phòng ngừa đột quỵ.
Bác sĩ Nguyễn Bá Thắng khuyến cáo, tùy theo đặc điểm cá nhân của mỗi người mà áp dụng các biện pháp phòng ngừa như sau:
- Nếu bị tăng huyết áp: khám điều trị để kiểm soát tốt huyết áp.
- Khám tim mạch để biết có bị rung nhĩ hay các loại bệnh tim khác hay không. Nếu có vấn đề tim mạch phải khám điều trị ngay và thường xuyên
- Nếu hút thuốc lá, hãy bỏ ngay.
- Không sử dụng rượu bia và chất kích thích.
- Nếu có uống rượu bia, chỉ tối đa 1 ly rượu nhỏ hoặc 1 lon bia mỗi ngày.
- Nếu tăng cholesterol: tập luyện, tiết chế ăn uống và uống thuốc theo toa.
- Nếu đái tháo đường: khám và làm theo hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát đường huyết thật tốt.
- Chăm vận động, tránh ngồi một chỗ nhiều, nên tập thể dục đều đặn.
- Chế độ ăn ít muối (tránh ăn mặn), ít mỡ béo...
Phú Sĩ
Bí quyết đơn giản giảm nguy cơ đột quỵHút bụi, lau nhà, dắt thú cưng đi dạo hoặc chơi trò bắt bóng có thể là những hoạt động giúp tránh đột quỵ.