Cá kèo có tên gọi khác là cá bống kèo thuộc loại cá nước ngọt thường tập trung tại các cửa sông, sống theo đàn chủ yếu ở lớp đáy bùn, là loài sinh sản nhanh. Cá kèo được phân thành hai loại chính: Cá kèo vảy to và cá kèo vảy nhỏ. Trong đó cá kèo vảy nhỏ có sản lượng lớn và giá trị kinh tế cao hơn cá kèo vảy to.
Cá kèo được biết đến là loại cá có màu ửng vàng, thân hình trụ dài, dẹp dần về phía đuôi. Hai vây lưng của cá rời nhau, hai vây bụng dính nhau. Cá thuộc loại ăn tạp, ruột ngắn, nguồn thức ăn chủ yếu là những nhuyễn thể như tôm nhỏ, giun, phiêu sinh vật,...

Cá kèo là đặc sản cho thu hoạch cao
Cá kèo là đặc sản ở miền Tây Nam Bộ, có hàm lượng ít chất béo và giàu protein. Chúng được chế biến thành nhiều món ngon như lẩu, nướng muối ớt, chiên hoặc kho. Cá kèo là một loài đặc sản hấp dẫn, trở thành món ăn nhất định phải thưởng thức khi có cơ hội tới miền Nam.
Đối với nhà nông, con cá kèo là một trong những sản phẩm mang lại giá trị kinh tế rất cao, chi phí đầu tư không nhiều và có thể nuôi theo mô hình quảng canh kết hợp với các loại thủy sản khác. Nhận thấy lợi nhuận hấp dẫn, nông dân các địa phương đang áp dụng nuôi cá kèo ngay tại ao nhà, bước đầu mang lại kết quả đáng phấn khởi.
Gia đình anh Lê Văn Hiếu (Cà Mau) là một người nông dân chân chính, nhiều năm tìm hướng đi mới trong chăn nuôi tại địa phương. Nhận thấy những năm gần đây, giá cá kèo khá ổn định nên anh học hỏi nuôi theo hướng công nghiệp. Gia đình anh nuôi 2 ao, với mức giá cá kèo tăng lên hơn 200.000 đồng/kg, giúp gia đình có lợi nhuận tốt ngay từ vụ nuôi đầu tiên.

Ao nuôi cá kèo nhà anh Hiếu đang thu hoạch
Anh Hiếu cho biết, trong 2 ao nuôi, anh thả 200.000 con giống. Thấy bạn bè, anh em nuôi cũng hiệu quả nên học hỏi, người ta làm chỉ mình rồi làm theo. Anh nuôi hơn 6 tháng, thu cũng được 40 con/kg. Với 2 ao nuôi cá kèo, thu hoạch 1 vụ anh cũng được trên 2 tấn cá, cho doanh thu đạt gần 400 triệu đồng/năm. Sau khi trừ mọi chi phí, anh Hiếu bỏ túi trên 200 triệu đồng, tùy vụ.
Cũng tại Cà Mau, ông Nguyễn Thanh Gương đã thành công với mô hình nuôi cá kèo thương phẩm năng suất cao. Ông Gương cho biết, cá kèo loại 40 con/kg được thương lái thu mua tại ao là 125.000 đồng/kg, còn bán lẻ tại chợ truyền thống hiện khoảng 150.000 đồng/kg.

Cá kèo nuôi không tốn tiền lại cho thu hoạch năng suất cao
Gia đình ông Gương thu hoạch ao nuôi cá kèo diện tích 1.200 m2 được gần 1,5 tấn/vụ. Trừ hết các khoản chi phí, ông bỏ túi trên gần 200 triệu đồng. Ngoài cá kèo, ông Gương còn nuôi kết hợp tôm ở ruộng lúa cho năng suất cao, đạt doanh thu nửa tỷ đồng/năm.
Nhận thấy việc thả nuôi tôm càng xanh, cá kèo kết hợp đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, ông Gương cùng với các hộ nông dân đã cùng nhau tìm tỏi, học hỏi và phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo với doanh thu hàng trăm triệu đồng/năm.
Anh Lộ Vũ Phong (Bình Phước) từng có thời gian vất vả làm nông nghiệp nhưng không mấy hiệu quả. Sau một thời gian "suy đi tính lại" gia đình anh có 50 công đất sản xuất nông nghiệp, nên anh đã liều mình sử dụng 10 công để làm ao ương thủy sản và ao trữ nước, còn lại áp dụng mô hình lúa - cá kèo - tôm - cua.

Anh Phong đang cho cá kèo ăn tại ao nuôi
Vào năm 2021, anh Phong bắt đầu khởi nghiệp thả nuôi vụ đầu tiên khoảng 35.000 con cá kèo giống trong 10 công đất ruộng. Chỉ sau đó một thời gian ngắn, anh Phong thu hoạch và bán được 35 triệu đồng.
Nhận thấy mô hình chăn nuôi này có thu nhập tốt, anh Phong tiếp tục đầu tư vụ thứ 2. Ở lần rút vốn làm giàu này anh đã rút kinh nghiệm và thả nuôi 100.000 con cá kèo giống trong 40 công đất lúa, không ngờ khi tất tay lại có doanh thu ấn tượng 160 triệu đồng.
Nhờ chăm chỉ và chịu khó, gia đình anh Phong nhẹ nhàng thu nhập từ 400 - 500 triệu đồng/năm từ mô hình nuôi cá kèo trong ruộng lúa.
Có kinh nghiệm nuôi cá kèo hơn chục năm nay, ông Nguyễn Ðăng Khoa (Cà Mau) đã hiểu rõ đặc tính của loài cá này, ông Khoa xoay vòng giữa nuôi tôm và nuôi cá kèo theo thời vụ và thời giá. Tận dụng những lúc hầm tôm bỏ trống vì giá thấp, ông Khoa mạnh dạn thả nuôi cá kèo, với 5 hầm, mỗi hầm hơn 1.000 m2 cộng với 1 hầm lắng để thay nước.

Ông Khoa đã có kinh nghiệm nuôi cá kèo làm giàu 10 năm
Từ kinh nghiệm thực tiễn, cộng với quyết tâm làm giàu, sau thời gian thả nuôi hơn 4 tháng mỗi vụ, cá kích cỡ 38 con/kg, ông Khoa thu hoạch 1 hầm được 1,7 tấn, giá 145 ngàn đồng/kg, trừ chi phí còn lãi hơn 200 triệu đồng/vụ.
Cái khó khi nuôi cá kèo là nguồn cá giống, hiện tại, ông Khoa phải đi mua cá giống tại nơi cung cấp giống tốt. Người dân địa phương tại nơi ông Khoa sinh sống đã giúp nhau phát triển kinh tế, giảm nghèo, làm giàu với mô hình thiết thực, phong phú bằng cách nuôi cá kèo thương phẩm cho năng suất cao.