Vĩnh Phúc: Thôn 2 nghĩa trang, người chết không chỗ chôn... Chính quyền nói gì?

Như báo Kiến Thức đã đưa tin: Người dân thôn Nam, xã Lũng Hòa, huyện Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc) đang cầu cứu về việc người chết không được hung táng dù thôn có tới 2 nghĩa trang. Theo người dân thôn Nam, họ bức xúc bởi 2 trường hợp gần đây nhất là ông Đường Văn Quê (mất ngày 28/4/2020) và cụ Nguyễn Viết Nhuần hay còn gọi là cụ Giáo (mất ngày 31/5/2020). Khi tiến hành đào huyệt tại nghĩa trang thôn là nghĩa trang Cây  Xy, cả dân thôn Trúc Lâm của thị trấn Thổ Tang ra ngăn cản.

Mặc dù có sự xuất hiện của lãnh đạo UBND huyện Vĩnh Tường, công an huyện Vĩnh Tường, cả cán bộ tỉnh Vĩnh Phúc nhưng sự việc vẫn không được giải quyết.

Vì sao người dân thôn Trúc Lâm nhất quyết ngăn chặn việc người dân xã khác hung táng dù trên đất của xã Lũng Hòa?

Trao đổi với PV, chị Nguyễn Thị Tú (thôn Trúc Lâm, thị trấn Thổ Tang) một trong những người dân tham gia phản đối việc thôn Nam, xã Lũng Hòa hung táng người đã khuất gây xôn xao dư luận tháng trước. Chi Tú cho biết: "Dân làng thôn Trúc Lâm không hề mâu thuẫn hay ghen ghét gì thôn Nam bên kia cả (hai làng thôn Nam - Lũng Hòa và thôn Trúc Lâm - TT Thổ Tang chỉ cách nhau con đường - PV).

Việc tôi cùng các hộ dân trong thôn ra ngăn cản người dân thôn Nam chôn cất người đã khuất là trường hợp bất đắc dĩ, vì thế hệ tương lai con, cháu, chúng tôi mới phải làm như vậy. Nhẽ ra sự việc không đến mức đáng tiếc như trường hợp của cụ Nguyễn Viết Nhuần (hay gọi cụ giáo), dân chúng tôi cũng rất thương tình cụ Giáo nhưng vẫn phải kiên quyết đấu tranh đến cùng.

Người dân thôn Trúc Lâm phải mang đồ ăn thức uống ra đó, để quyết không cho người dân thôn Nam hung táng. Nghĩa trang xã bên lại cách nhà chúng tôi có 200 mét, cách trường mầm non Bắc Nam cũng chưa đầy 300 mét. Một điều nữa là cả thôn Trúc Lâm đang dùng nguồn nước ngầm, toàn bộ là dùng nước giếng khoan. Việc chôn cất người chết sẽ ảnh hưởng đến môi trường, nguồn nước nên buộc lòng chúng tôi phải làm vậy."

Chị Tú cho biết thêm: "Dân chúng tôi là những hiểu biết pháp luật không bao giờ làm những điều phạm pháp nhưng việc ngăn cản trái đạo lý này là điều bất khả kháng. Hơn nữa, có những trường hợp mang ma khô (sau khi hỏa táng - PV) về nghĩa trang cần hỗ trợ, chúng tôi không ngại ngần vẫn giúp đỡ. Nhưng riêng ma tươi (hung táng - PV) thì nhất quyết không được."

Cũng theo bà Tú, bắt đầu từ năm 2018, sau khi có thông tin nghĩa trang Nhà Làng bên xã Lũng Hòa không cho hung táng nữa do thu đất làm dự án và việc hung táng của thôn Nam sẽ chuyển về nghĩa trang Cây Si, người dân thôn Trúc Lâm của thị trấn Thổ Tang đã có đơn kiến nghị về việc không được hung táng tại nghĩa trang Cây Xy gửi lên UBND thị trấn Thổ Tang, UBND huyện Vĩnh Tường và gần nhất là gửi lên UBND tỉnh Vĩnh Phúc.

Các cơ quan chức năng cũng chỉ giải quyết không dứt điểm mới xảy ra như vụ việc đáng tiếc như trường hợp của ông Quê và cụ Nhuần. Trường hợp của ông Quê sau khi đào huyệt xong nhưng dân cả thôn ra ngăn cản, chính quyền địa phương, UBND huyện Vĩnh Tường cũng có mặt nhưng không giải quyết được sự việc.

Sau cùng, UBND huyện Vĩnh Tường ra văn bản cam kết trường hợp của ông Quê là trường hợp cuối cùng và duy nhất được hung táng tại nghĩa trang Cây Xy và huyệt mộ phải được xây dựng kiên cố, nền bằng bê tông trước khi chôn cất.

Văn bản do đích thân Phó chủ tịch UBND huyện Vĩnh Tường ký. Nội dung văn bản ghi rõ chỉ đạo UBND xã Lũng Hòa khẩn trương quy hoạch nghĩa trang mới cho việc hung táng người chết và thời hạn trước ngày 30/5. Sau khi văn bản được ký kết tại chỗ, người dân thôn Trúc Lâm đồng ý cho ông Quê an táng theo phong tục địa phương mà không hề có sự cản phá nào. Tuy nhiên, những trường hợp sau người dân thôn Trúc Lâm đều ngăn cản nêú chôn cất "ma tươi". 

Trao đổi với PV, ông Lê Văn Sơn, người đại diện thôn Trúc Lâm cặm cụi viết từng lá đơn kiến nghị gửi các cơ quan chức năng suốt từ năm 2018 đến nay cho biết: "Dân chúng tôi không làm việc trái với pháp luật, trái với lương tâm. Từ xưa đến nay đều sống theo Đảng và Nhà nước lãnh đạo, nhưng riêng việc sang nghĩa trang xã khác ngăn cản là có nguyên do.

Nghĩa trang Cây Xy thôn Nam không đảm bảo quy chuẩn nghĩa trang, quá gần với khu dân cư sinh sống và cả trường mầm non mấy nghìn học sinh. Chúng tôi đã làm đơn kiến nghị lên UBND thị trấn Thổ Tang, UBND huyện Vĩnh Tường, UBND tỉnh Vĩnh Phúc từ năm 2018 đến nay. Cơ quan chức năng cũng phản hồi và yêu cầu UBND xã Lũng Hòa quy hoạch nghĩa trang khác phù hợp cho người dân thôn Nam.

Đến cuối tháng 4 vừa rồi, người dân thôn Nam mang người chết ra chôn, chúng tôi phản đối ngay. Theo văn bản phúc đáp của huyện Vĩnh Tường rất rõ ràng, nghĩa trang Cây Xy chỉ được chôn ma khô, không được chôn ma tươi. UBND xã Lũng Hòa có trách nhiệm quy hoạch nghĩa trang cho người dân. Thế mà người dân xã bên lại làm trái với chỉ định của UBND huyện Vĩnh Tường, mang cả 2 trường hợp ra hung táng để xảy ra sự việc đáng tiếc.

Trao đổi với ông Lê Kim Thành, Chủ tịch thị trấn Thổ Tang cho biết: Chúng tôi nhận được đơn thư của người dân thôn Trúc Lâm phản ánh về việc quy hoạch nghĩa trang của xã Lũng Hòa đến sát gần với thôn Trúc Lâm gây ảnh hưởng đến môi trường, đời sống của nhân dân. Đỉnh điểm nhất là 2 trường hợp là ông Quê và cụ Nhuần đem ra nghĩa trang Cây Xy chôn cất. Sự việc dân xã mình sang xã khác ngăn cản người dân xã khác mai táng là điều chưa từng có ở địa phương. Chúng tôi cũng có mặt để vận động người dân tránh hành động quá khích. 

Theo ông Thành, việc người dân thôn Trúc Lâm sang xã bên phản đối việc mai táng là trái với quy định của pháp luật. Nhưng mục đích họ đấu tranh là chính đáng bởi những hệ lụy từ nghĩa trang là khó lường trước. Chính quyền địa phương thường xuyên vận động bà con hết sức bình tĩnh và chờ cơ quan chức năng giải quyết. Ông Thành cũng cho biết, UBND huyện Vĩnh Tường nhiều lần chỉ đạo xã Lũng Hòa xây dựng và quy hoạch nghĩa trang mới sau khi nghĩa trang Nhà Làng nằm trong phần đất bị thu hồi làm dự án, nhưng do phía xã Lũng Hòa không xử lý được nên mới xảy ra cơ sự như hôm nay. 

Quay trở lại xã Lũng Hòa vào ngày 26/6/2020, ông Nguyễn Hồng Lai, Chủ tịch xã chia sẻ với PV Kiến Thức, UBND huyện Vĩnh Tường vừa có văn bản phúc đáp lại những thắc mắc và kiến nghị của người dân thôn Nam. 

Ngày 20/6 vừa qua, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Vĩnh Tường cũng đã đưa đoàn khảo sát thuộc Trung tâm quan trắc tài nguyên và môi trường thuộc sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc tiến hành kháo sát và đưa những mẫu đất, nước tại nghĩa trang Cây Xy đi kiểm tra. Nếu kết quả đảm bảo an toàn môi trường thì xã Lũng Hòa sẽ quy hoạch lại nghĩa trang Cây Xy để đảm bảo được cho cả việc hỏa táng lẫn hung táng. Còn không đạt thì xã Lũng Hòa tiếp tục đề xuất quy hoạch xây dựng nghĩa trang cho việc hung táng cho người dân thôn Nam tại khu cánh đồng Gò Ó.

Sự chập chạm, không dứt điểm từ UBND xã Lũng Hòa, UBND huyện Vĩnh Tường trong suốt 2 năm qua dẫn đến hệ lụy như hôm nay. Trong trường hợp nghĩa trang Cây Xy có đảm bảo yếu tố an toàn môi trường như ông Lai trình bày thì người dân thôn Nam sẽ có chỗ hung táng người đã khuất... Nhưng người dân thôn Trúc Lâm liệu có đồng ý hay tiếp tục đấu tranh? Phải chăng chính quyền địa phương viện khảo sát trắc địa, kiểm tra an toàn môi trường để hợp thức hóa nghĩa trang nhân dân Cây Xy nhằm xong chuyện?

PV đã đạt lịch hẹn làm việc với UBND huyện Vĩnh Tường từ ngày 9/6, và đến nay chưa có hồi âm. 

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.