Tội phạm ma túy Trung Quốc chuyển sang Myanmar, Lào
Tại buổi họp báo chuyên đề về công tác phòng chống ma túy của ngành Hải quan chiều 17/5, ông Nguyễn Văn Thủy, Trưởng phòng Kiểm soát ma túy, Cục Điều tra Chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan, cho biết trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào, hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma tuý ngày càng diễn biến phức tạp.
Các loại ma tuý tổng hợp dạng đá trước đây hầu như ít được giao dịch, mua bán. Tuy nhiên, từ giữa năm 2017 đến nay, tình trạng mua bán, vận chuyển các loại ma tuý tổng hợp dạng viên và dạng đá kèm theo heroin với số lượng lớn từ khu vực “Tam giác vàng” qua Lào về Việt Nam có chiều hướng gia tăng.
Nguyên nhân theo ông bởi đường biên giới chung giữa 2 nước Việt Nam - Lào dài, việc qua lại du lịch, buôn bán, đầu tư của nhân dân 2 nước thuận lợi. Ngoài ra, quan hệ thương mại tăng cao cũng khiến lượng phương tiện qua lại 2 bên biên giới cũng gia tăng và dễ dàng hơn.
Điều đáng chú ý khác được ông Thủy nêu lên là hiện nay, tội phạm sản xuất ma tuý tổng hợp ở Trung Quốc đã chuyển địa bàn sang Myanmar và Lào, sau đó tìm cách đưa về Việt Nam qua biên giới các tỉnh.
Theo đại diện ngành hải quan, tội phạm thường xuyên lợi dụng hình thức vận chuyển hàng hoá qua đường hàng không, tuyến bưu điện quốc tế, chuyển phát nhanh để vận chuyển trái phép các chất ma tuý. Thủ đoạn của các đối tượng là chia nhỏ số lượng ma túy trà trộn vào hàng hóa, khai tên, địa chỉ người gửi, người nhận không rõ ràng.
Chiêu thức khác của tội phạm ma tuý là lợi dụng loại hình hàng tạm nhập - tái xuất để cất giấu vào hàng hoá đựng trong các container, vận chuyển mua tuý từ nước ngoài vào Việt Nam, sau đó trung chuyển đi nước thứ 3 tiêu thụ.
Chưa kể, các đối tượng còn pha, tẩm tiền chất và ma túy vào các loại đồ uống, hóa mỹ phẩm, nước hoa, các loại thực phẩm phổ biến như bánh kẹo, thuốc lá, chè khô, cà phê, mắm tôm, dầu gió và các loại bột.
Chỉ tính từ tháng 7/2018 đến nay, lực lượng phòng, chống ma túy của ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 129 vụ với 91 đối tượng. Tang vật thu giữ lên đến hơn 1,6 tấn ma túy các loại và gần 180.000 viên ma túy tổng hợp- số lượng ma túy kỷ lục từ trước đến nay do lực lượng Hải quan tham gia bắt giữ.
Trong đó có 218kg heroin, 30kg thuốc phiện, 725kg ma túy đá, 127,6kg cocain, 502kg ketamin, 40,6kg cần sa.
Nhiều bất cập trong phá án, khởi tố
Ông Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan cho rằng, tội phạm ma túy đặc biệt nguy hiểm với thủ đoạn xảo quyệt, tinh vi, tổ chức chặt chẽ bậc nhất trong các loại tội phạm hiện nay. Tuy nhiên, trang bị, đầu tư với ngành hải quan đã có thời gian sử dụng lâu, lạc hậu và khó đáp ứng yêu cầu về lâu dài.
Để nâng cao hiệu quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại nói chung, phòng chống hoạt động của tội phạm ma túy nói riêng, Tổng cục Hải quan đề xuất Chính phủ, Bộ Tài chính quan tâm cho mua sắm, bổ sung máy soi Container, máy soi hàng hóa, nhất là các loại thiết bị chuyên dụng hiện đại phát hiện ma túy trang bị cho tất cả các đơn vị hải quan trên toàn quốc nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác phòng, chống ma túy trong tình hình mới.
Ngoài ra, các đối tượng buôn bán vận chuyển ma túy hiện ngày càng manh động bởi với số lượng ma túy lớn, các đối tượng này xác định "bị bắt là chết." Lực lượng hải quan bởi thế vô cùng vất vả đặc biệt là nhiều cửa khẩu ở xa trung tâm tỉnh, các trinh sát phải liên tục bám địa bàn đối tượng. Trong khi ấy, lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm ma tuý của ngành hải quan chưa có chính sách đặc thù như hỗ trợ mức phụ cấp 20% giống với một số lực lượng khác.
Một điểm khó khác, theo Cục trưởng Nguyễn Phi Hùng, tại một số địa phương, có nhiều vụ việc, do yêu cầu nghiệp vụ, lực lượng công an, bộ đội biên phòng đề nghị không tiến hành bắt giữ tang vật ngay mà để áp dụng các biện pháp nghiệp vụ câu nhử bắt đối tượng. Tuy nhiên, khi không bắt được đối tượng thì công tác bàn giao hồ sơ, tang vật vụ án theo quy định của pháp luật gặp rất nhiều khó khăn. Nguyên nhân vì điều kiện tố tụng đối với các vụ án ma túy là phải có tang vật và đối tượng để điều tra, khởi tố vụ án, khởi tố bị can.