Thanh tra Chính phủ chuyển công an điều tra vụ Trường Đại học Ngoại thương

Ngày 5/3, Thanh tra Chính phủ đã ra thông báo kết luận thanh tra việc giải quyết tố cáo một số nội dung về quản lý tài chính, đầu tư cơ sở vật chất và công tác cán bộ tại Trường Đại học Ngoại thương. Theo đó, kết luận nêu rõ, giai đoạn 2005-2015, Đại học Ngoại thương đã có nhiều vi phạm quy định trong quản lý đào tạo, quản lý mua sắm, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, quản lý tài chính và công tác cán bộ.

Thanh tra Chính phủ chuyển hồ sơ đã thu thập để Cơ quan điều tra, Bộ Công an tiếp tục làm rõ, xử lý theo pháp luật việc để ngoài sổ sách 197.200 USD (tương đương hơn 3,2 tỷ đồng) từ 9/2006 đến tháng 5/2013 từ Chương trình liên kết đào tạo với Trung Quốc, có dấu hiệu tội có ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (theo Bộ luật hình sự năm 1999).

Liên quan nội dung tố cáo ĐH Ngoại Thương (ĐHNT) liên kết đào tạo đại học tại chức với Tổng công ty xây dựng Hà Nội (Handico) là đơn vị không có chức năng đào tạo, TTCP cho rằng, nội dung tố cáo là đúng.

Theo đó, kết quả xác minh của Đoàn thanh tra xác định, năm 2007, Đại học Ngoại thương ký 3 hợp đồng liên kết đào tạo đại học tại chức với Handico, trong khi Handico không có chức năng đào tạo là trái với Điều 45, Điều 46, Luật Giáo dục 2005 quy định về vừa học, vừa làm, ngoài ra trường này còn thỏa thuận giao cho Handico quản lý lớp học, thu học phí, cử cán bộ tham gia giảng dạy và có thể mời giáo viên giảng dạy các môn khi có sự đồng ý của Đại học Ngoại Thương là không đúng quy định tại Điều 58 Luật Giáo dục 2005.

Trách nhiệm đối với các vi phạm này thuộc về Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng phụ trách đào tạo và Trưởng khoa đào tạo tại chức của ĐHNT giai đoạn 2005-2010.

Về nội dung, Hiệu trưởng Đại học Ngoại thương ban hành quyết định thu học phí cao học cao hơn quy định. Kết quả xác minh cho thấy, năm học 2006-2007, ĐHNT quy định và thực hiện thu mức thu học phí cao hơn quy định của Nhà nước.

Các năm từ năm học (2007-2008) đến năm học (2012-2013), ĐHNT đều quy định thu thêm khoản “hỗ trợ đào tạo” đối với những học viên không phải là cán bộ, viên chức đi học. Các quy định trên là không đúng với quy định tại Điều 3, Quyết định số 70/QĐ-TTg ngày 31/3/1998 của Thủ tướng Chính phủ về việc thu và sử dụng học phí ở các cơ sở giáo dục, đào tạo công lập thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và Điều 12, Nghị định số 49/2010/NĐ-CP ngày 14/5/2010 của Chính phủ quy định về miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập và cơ chế thu, sử dụng học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Tổng  số tiền đã thu sai quy định của 2 khoản trên là 2.858.785.000 đồng.

Như vậy, nội dung tố cáo là đúng. Trách nhiệm về việc thu trái quy định nêu trên thuộc về Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng phụ trách vật chất và Trưởng phòng KHTC của ĐHNT giai đoạn 2007-2010 và giai đoạn 2010-2013.

Liên kết với cơ sở đào tạo của Trung Quốc có vi phạm tài chính nghiêm trọng

Đáng lưu ý, theo kết luận Thanh tra, Đại học Ngoại thương đã có những vi phạm trong công tác quản lý tài chính, kế toán nghiêm trọng, việc để ngoài sổ kế toán số tiền thu từ liên kết đào tạo với các cơ sở đào tạo của Trung Quốc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.

Theo Thanh tra Chính phủ, giai đoạn 2006-2013, Trường ĐHNT đã ký 32 hợp đồng đào tạo với 10 cơ sở đối tác (Trung Quốc), toàn bộ giá trị trên hợp đồng được tính bằng USD, mỗi hợp đồng quy định nhiều khoản thu do ĐHNT thu.

Thực tế đã đào tạo 1.068 sinh viên, tổng số tiền phải thu theo hợp đồng là 1.156.147 USD, song Phòng Kế hoạch Tài chính của ĐHNT chỉ thu 2 khoản (học phí và ký túc xá) số tiền phải thu là 1.073.950 USD tương đương gần 19,2 tỷ đồng. Số tiền chênh lệch còn lại 82.197 USD là do các đối tác thu, Trường ĐHNT không thu khoản này.

Trong số tiền ĐHNT đã thu qua thanh tra thấy, từ 9/2006 đến 3/2010, bà Đào Thị Thu Giang (Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính) đã giao cho bà Nguyễn Thị Hoa thu của 224 sinh viên, thuộc 8 hợp đồng với 8 đơn vị khác nhau trong Chương trình liên kết đào tạo với Trung Quốc số tiền 197.200 USD (tương đương hơn 3,2 tỷ đồng) không nhập quỹ, không ghi sổ kế toán của Trường ĐHNT.

Sau đó, ngày 8/5/2013, Phòng Kế hoạch Tài chính mới lập phiếu thu thu số tiền hơn 3 tỷ đồng vào quỹ tiền mặt của ĐHNT và hạch toán là thu nhập bất thường năm 2013. Số tiền chênh lệch hơn 211 triệu đồng đã chi phí cho quản lý hơn 170 triệu đồng, chi mua vật tư kỹ thuật phục vụ quản lý sinh viên Trung Quốc hơn 41 triệu đồng.

Thanh tra Chính phủ nêu rõ, việc để ngoài sổ sách 197.200 USD (tương đương hơn 3,2 tỷ đồng) thu từ chương trình liên kết đào tạo với Trung Quốc từ 9/2006 đến tháng 5/2013 đã là vi phạm Luật Kế toán, Luật Ngân sách Nhà nước và có dấu hiệu tội có ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (theo Bộ luật Hình sự năm 1999).

Tuy nhiên, không có cơ sở kết luận ông Hoàng Văn Châu (Hiệu trưởng Trường ĐHNT nhiệm kỳ 2005 - 2010) cấu kết với bà Giang lấy khoản tiền để ngoài số sách này để chia nhau.

Về vi phạm trong chương trình liên kết đào tạo với Trung Quốc giai đoạn 2006-2013, Thanh tra Chính phủ xác định trách nhiệm thuộc về Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng phụ trách vật chất, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính giai đoạn 2006-2013. 

TTCP kết luận, giai đoạn 2005-2015, ĐHNT đã có nhiều vi phạm quy định trong quản lý đào tạo, quản lý mua sắm, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, quản lý tài chính và công tác cán bộ; Những vi phạm trong công tác quản lý tài chính, kế toán là nghiêm trọng, việc để ngoài sổ kế toán số tiền thu từ liên kết đào tạo với các cơ sở đào tạo của Trung Quốc, quản lý đầu tư tại Nhà A có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, Quản lý đầu tư tại nhà B vi phạm pháp luật phòng, chống tham nhũng; đặc biệt trong thời gian dài các quy định về quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý theo quy định của Đảng không được thực hiện; công tác đánh giá, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại cán bộ vi phạm quy định về quy trình, điều kiện, tiêu chuẩn; vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, thể hiện sự độc đoán của Hiệu trưởng ĐHNT. Những sai phạm trên là nguyên nhân chính gây ra bất bình trong cán bộ, viên chức và mất đoàn kết trong Ban giám hiệu của ĐHNT nhiệm kỳ 2010-2015.

Giai đoạn 2015-2017, Công tác cán bộ đã ban hành được Quy chế bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, từ chức, miễn nhiệm theo đúng quy định của Nhà nước, đã xây dựng được quy hoạch cán bộ thuộc thẩm quyền của ĐHNT nhiệm kỳ 2015-2020, công tác bổ nhiệm, bổ nhiệm lại đã được thực hiện cơ bản đúng quy định tuy nhiên vẫn còn một số trường hợp chưa đúng quy định về trình tự thủ tục.

TTCP cho rằng, Trách nhiệm của lãnh đạo ĐHNT giai đoạn 2005-2015 thuộc về Bí thư đảng ủy, Hiệu trưởng Hoàng Văn Châu, Phó hiệu trưởng Nguyễn Thị Quy, Phó Hiệu trưởng Đào Thị Thu Giang, Trưởng phòng Tổ chức hành chính, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính và các cán bộ tham mưu khác đã được chỉ ra trong Kết luận thanh tra 548/KL-TTr ngày 16/7/2013 của Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo, Kết luận 109-KL/UBKTTU ngày 10/6/2015 của Ủy ban kiểm tra Thành ủy và phần B, Kết luận này.

Đồng thời, theo TTCP, Bộ Giáo dục và Đào tạo thiếu trách nhiệm trong quản lý, kiểm tra, giám sát, không sớm phát hiện, ngăn chặn và xử lý các sai phạm về về tài chính, về đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và đặc biệt về công tác quy hoạch, quản lý cán bộ. Không tiến hành thụ lý, giải quyết tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết theo quy định của Luật Tố cáo 2011.

Tiến hành thanh tra nhưng chưa xem xét, đánh giá toàn diện các nội dung phản ánh. Thiếu trách nhiệm trong việc xem xét, xử lý sau thanh tra, đã không tiến hành theo đúng quy định, kết quả xử lý thiếu khách quan, không triệt để; Ban cán sự Bộ Giáo dục và Đào tạo nhiệm kỳ 2010-2015 thiếu trách nhiệm trong phối hợp với Đảng ủy Khối các trường đại học, cao đẳng Hà Nội trong xem xét, xử lý trách nhiệm cán bộ thuộc thẩm quyền quản lý sau kiểm tra của Ủy ban kiểm tra Thành ủy Hà nội.

TTCP kiến nghị các cơ quan Đảng, Nhà nước có thẩm quyền xem xét, kiểm điểm trách nhiệm đối với Ban cán sự Đảng Bộ Giáo dục và Đào tạo giai đoạn 2005-2015 trong việc lãnh đạo, quản lý để xảy ra các vi phạm tại ĐHNT; kiểm điểm trách nhiệm trong việc kiểm tra, thanh tra, giải quyết tố cáo, xử lý kỷ luật tại ĐHNT để tố cáo kéo dài.

Yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội tổ chức kiểm điểm, xử lý đối với Lãnh đạo ĐHNT có vi phạm được nêu trong các kết luận kiểm tra, thanh tra trước đây nhưng kiểm điểm, xem xét trách nhiệm chưa khách quan và phần B của Kết luận này cần được xem xét xử lý lại đảm bảo công bằng, kỷ cương, kỷ luật của Đảng, Nhà nước.

Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức kiểm điểm trách nhiệm, có hình thức xử lý đối với các cá nhân có trách nhiệm trong việc tham mưu, quản lý về tài chính, đầu tư cơ sở vật chất, quản lý cán bộ, thanh tra, giải quyết tố cáo để xảy ra vi phạm như đã nêu trong kết luận.

Các cá nhân có trách nhiệm đối với các sai phạm được nêu trong các kết luận thanh tra, kiểm tra trước đây và được nêu tại phần B của Kết luận này nhưng kiểm điểm, xem xét trách nhiệm chưa khách quan cần được xem xét xử lý lại mới đảm bảo công bằng, kỷ cương, kỷ luật của Đảng, Nhà nước. Yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo ĐHNT kiểm điểm, xử lý đúng quy định hiện hành của Đảng và Nhà nước.

Thanh tra Chính phủ chuyển hồ sơ đã thu thập để Cơ quan điều tra, Bộ Công an tiếp tục làm rõ, xử lý theo pháp luật việc để ngoài sổ sách 197.200 USD (tương đương 3.228.225.000 đồng) từ 9/2006 đến tháng 5/2013 từ Chương trình liên kết đào tạo với Trung Quốc, có dấu hiệu tội có ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (theo Bộ luật hình sự năm 1999).