5 bị can trốn khỏi nhà tạm giữ: Trách nhiệm Công an thị xã Mỹ Hào?

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống về trách nhiệm Công an thị xã Mỹ Hào (Hưng Yên) trong vụ việc 5 bị can đục tường trốn khỏi nhà tạm giữ rạng sáng 9/6, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, cơ quan điều tra cần làm rõ trách nhiệm của cán bộ quản lý trực tiếp các bị can này.

Trường hợp phát hiện có vi phạm do hành vi thiếu trách nhiệm dẫn đến người bị tạm giữ bỏ trốn, người chịu trách nhiệm cũng sẽ bị kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trường hợp kết quả xác minh của cơ quan chức năng cho thấy cán bộ có trách nhiệm trông coi, quản lý các bị can này nhưng không thực hiện hoặc không thực hiện không đúng chức trách nhiệm vụ được giao, là cơ hội cho các đối tượng bỏ trốn, cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội thiếu trách nhiệm để người bị bắt, người bị tạm giữ, tạm giam trốn theo quy định tại Điều 376 bộ luật hình sự.

Luật sư Cường cho rằng, việc đào tường của nhà tạm giữ không đơn giản, cần phải có dụng cụ, phải mất một quá trình thời gian rất lâu dài, các bị can mới có thể thực hiện được hành vi đào tẩu. Cơ quan chức năng sẽ làm rõ trong quá trình đó, cán bộ nào được phân công canh gác, trông coi, quản lý các bị can này và làm rõ quá trình thực hiện nhiệm vụ có thực hiện hết chức trách nhiệm vụ được giao hay không. Trường hợp có căn cứ cho thấy có hành vi thiếu trách nhiệm dẫn đến bị can bỏ trốn sẽ xử lý đối với các cán bộ vi phạm theo quy định pháp luật.

Đề cập đến hành vi bỏ trốn khỏi nơi giam giữ của 5 bị can, luật sư Cường cho biết, đây là hành vi nguy hiểm cho xã hội, thể hiện thái độ coi thường pháp luật và có thể tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội trong quá trình bỏ trốn. Do đó, việc cơ quan điều tra tiếp tục khởi tố vụ án hình sự về tội trốn khỏi nơi giam giữ đối với các đối tượng này và tiến hành truy nã bị can là cần thiết, có căn cứ và đúng pháp luật.

Phần lớn các bị can sau khi bị bắt giữ thì ăn năn, hối cải về hành vi của mình, cố gắng chấp hành tốt các quy định của nơi tạm giữ, của các cơ quan tiến hành tố tụng để mong có mức hình phạt phù hợp, cải tạo tốt để sớm trở về với đời sống xã hội.

Tuy nhiên, nhiều trường hợp bị can không thành khẩn ăn năn về hành vi của mình, không chấp nhận cuộc sống tù tội nên luôn có tâm lý muốn trốn thoát khỏi nơi giam giữ. Khi có đối tượng rủ rê, lôi kéo, kích động thì rất dễ thực hiện hành vi bỏ trốn nhầm trốn tránh khỏi sự trừng phạt của pháp luật.

Pháp luật Việt Nam quy định người bị tạm giam, tạm giữ phải chấp hành các quy định nơi giam giữ, hành vi trốn khỏi nơi giam giữ là hành vi vi phạm pháp luật, người vi phạm sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo quy định tại khoản 5, Điều 8 của Luật thi hành tạm giam tạm giữ thì một trong các hành vi bị cấm là: "Phá hủy cơ sở giam giữ, hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của cơ sở giam giữ; tổ chức trốn hoặc trốn khỏi nơi giam giữ; tổ chức trốn hoặc trốn khi đang bị áp giải; đánh tháo người bị tạm giữ, người bị tạm giam.".

Ngoài ra, Điều 8 Luật thi hành tạm giam tạm giữ còn quy định cấm những hành vi như: "Không chấp hành nội quy của cơ sở giam giữ, chế độ quản lý giam giữ hoặc quyết định, yêu cầu của cơ quan, người có thẩm quyền quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam; Thực hiện hoặc tổ chức, kích động, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ, giúp sức, che giấu, ép buộc người khác vi phạm pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam; trả thù, xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác trong thi hành tạm giữ, tạm giam.".

Người vi phạm điều cấm của luật thi hành tạm giam tạm giữ, tùy vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra mà người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính, bị kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Với hành vi trốn khỏi nơi giam giữ là hành vi Vi phạm pháp luật hình sự. Đối tượng trốn khỏi nơi giam giữ sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của bộ luật hình sự năm 2015. Cụ thể tội danh và hình phạt được quy định tại điều 386 về Tội trốn khỏi nơi giam, giữ hoặc trốn khi đang bị áp giải, đang bị xét xử .

Như vậy, ngoài tội danh đang bị điều tra, truy tố, xét xử, các đối tượng trốn khỏi nơi giam giữ sẽ tiếp tục bị xử lý về tội trốn khỏi nơi giam giữ. Trường hợp hành vi được xác định là có tổ chức, các đối tượng này sẽ phải đối mặt với khung hình phạt là phạt tù từ ba năm đến 10 năm.