Tàu Project 18280 Nga khiến lá chắn tên lửa Mỹ vô dụng?

Tờ RIR cho biết, nhân dịp lễ kỷ niệm “Ngày Hải quân” diễn ra vào cuối tháng trước Hải quân Nga đã chính đưa vào trang bị tàu trinh sát điện tử Project 18280 tại căn cứ chính của Hạm đội Baltic. Được biết con tàu này được đặt tên là Yuri Ivanov và nó vừa hoàn tất quá trình thử nghiệm cấp nhà nước và do Hải quân Nga đề ra.

Hải quân Nga đang tiến hành các bước chuẩn bị ban đầu để di chuyển tàu Yuri Ivanov về căn cứ hải quân mới tại một trong những căn cứ thuộc Hạm đội Biển Bắc đóng tại Bán đảo Kola.

Mặc dù Yuri Ivanov được Hải quân Nga tuyên bố chỉ là một tàu thông tin nhưng trên thực tế nó lại là một tàu trinh sát và tác chiến điện tử. Tàu Yuri Ivanov được thiết kế để thực hiện nhiệm hỗ trợ truyền thông, quản lý hạm đội, trinh sát vô tuyến và tác chiến điện tử dành riêng cho Hải quân Nga. Trong đó vai trò chính của nó lại là trinh sát, giám sát các hoạt động hệ thống phóng thủ tên lửa của Mỹ. Các thiết bị điện tử mà tàu Yuri Ivanov mang theo có thể phát hiện các tín hiệu vô tuyến ở dải tần số rộng cũng như xác định chính xác vị trí của chúng.

Các thành phần và các trang thiết bị cụ thể sẽ được trang bị trên các tàu Yuri Ivanov hiện tại vẫn chưa được Hải quân Nga công bố. Nhưng dựa trên những thông tin ban đầu cho thấy các tàu trinh sát Project 18280 được trang bị hệ thống trinh sát và giám sát điện tử, hệ thống trinh sát và nhận biết thông tin trang bị kỹ thuật vô tuyến của đối phương. Bên cạnh đó tàu Yuri Ivanov còn được trang bị hệ thống do thám đa phổ có thể giám sát cùng lúc một lượng lớn các tín hiệu với nhiều khả năng khác nhau và không chỉ đơn thuần là định vị mà còn phân tích nguồn gốc của các tín hiệu này.

Theo Hải quân Ng,a hệ thống trinh sát mới này có thể giám sát cùng lúc kho vũ khí của nhiều quốc gia khác nhau bao gồm cả các hệ thống tên lửa đánh chặn tên lửa đạn đạo liên lục địa và mục tiêu của chúng. Yuri Ivanov cũng sẽ có khả năng điều khiển các tên lửa đạn đạo bao gồm cả những tên lửa xuất phát từ tàu ngầm và lẫn từ các bệ phóng trên mặt đất.

Ngoài ra sẽ không có bất cứ quốc gia nào trên thế giới có thể che giấu các vụ thử nghiệm vũ khí chiến lược với các tàu Yuri Ivanov. Các loại máy bay chiến đấu siêu thanh, vũ khí có độ chính xác cao như đầu đạn hạt nhân hoặc tên lửa hành trình được triển khai từ nhiều căn cứ khác nhau sẽ luôn bị các hệ thống trinh sát của Yuri Ivanov theo dõi và các thông tin quan trọng sẽ được gửi bộ chỉ huy tác chiến của Quân đội Nga một cách nhanh nhất.

Theo Vladimir Shcherbakov biên tập của Tạp chí Independent Military nhận xét, các tàu trinh sát điện tử Yuri Ivanov không đơn thuần chỉ là tàu trinh sát dành cho hạm đội khi mà trong thời Chiến tranh Lạnh không có bất cứ con tàu trinh sát nào hoạt động liên tục ở vùng lãnh hải Liên Xô. Thay vào đó chúng được cử đến các vùng biển trung lập và tiến hành do thám các khu vực tiềm năng có thể ảnh hưởng đến lợi ích an ninh của Nga.

Trong khi đó đối với Hải quân Liên Xô các nhiệm vụ tương tự thường được thực hiện bằng các tàu tham trắc (KIK) phức tạ. Chúng có nhiệm vụ giám sát các tham số bay của các loại tên lửa đạn đạo sau khi đã được triển khai ở nhiều giai đoạn khác nhau. Ngoài ra, các tàu KIK của Liên Xô cũng có thể điều khiển các tên lửa đạn đạo từ các hầm phóng nằm sâu bên trong lãnh thổ Nga. Trong những năm 1960 các tàu KIK thường xuyên làm nhiệm vụ thu thập dữ liệu về các vụ thử hạt nhân của Quân đội Mỹ chính vì vậy mà các đội tàu này còn được gọi là Hạm đội không gian của Liên Xô.

Hiện tại chỉ còn một trong số các tàu thám trắc KIK vẫn còn hoạt động là Marshal Krylov, đến năm 1998 nó được Hải quân Nga chuyển đổi thành tàu thông tin và tiếp tục được nâng cấp vào năm 2012. Tàu Marshal Krylov hiện tại có nhiệm vụ giám sát các vụ thử nghiệm tên lửa của Nga ở các hạm đội cũng như hỗ trợ thử nghiệm bay của các thiết bị không gian và tên lửa đạn đạo. Tuy nhiên với tình hình chính trị thế giới hiện nay Hải quân Nga cần tới một tàu trinh sát tác chiến điện tử thế hệ mới và các tàu Yuri Ivanov là một sự lựa chọn.

Cũng theo Shcherbakov cho biết, khi xem xét việc xây dựng các hệ thống phòng thủ tên lửa Mỹ đặt không cách xa biên giới Nga và điều này buộc Moscow phải ưu tiên việc theo dõi các hệ thống tên lửa đánh chặn di động của Mỹ hơn bao giờ hết mà cụ thể ở đây sẽ là nhiệm vụ của các tàu Yuri Ivanov.

Các tàu trinh sát điện tử lớp Yuri Ivanov thuộc Project 18280 sẽ là lớp tàu trinh sát lớn nhất từng được đóng của Nga với chiều dài lên tới 95m rộng 16m và có lượng giãn nước tối đa là 4.000 tấn. Đi kèm với đó là các hệ thống trang thiết bị trinh sát điện tử mạnh mẽ nhất của Hải quân Nga.

Theo thời gian những con tàu "gián điệp" của Hải quân Nga sẽ ngày các lớn hơn khi mà chiếc thứ hai thuộc Project 18280 mang tên 'Ivan Khurs' đang được đóng mới tại nhà máy đóng tàu Phương Bắc. Hải quân Nga cũng đã lên kế hoạch đưa vào trang bị ít nhất 4 tàu thuộc Project 18280 và các tàu này sẽ sớm được biên chế cho các Hạm đội Biển Đen và Thái Bình Dương.