Nghịch mắt lăng mộ nguy nga của cư dân làng chài nghèo

Cư dân làng chài nghèo An Bằng (Huế) dành cả khu đất lớn xây những lăng mộ hoành tráng nguy nga cho cả người chết lẫn người sống. 

Cư dân làng chài nghèo thôn An Bằng, xã Vinh An, Phú Vang (Thừa Thiên Huế) chủ yếu đánh bắt hải sản gần bờ.  An Bằng trở nên nổi tiếng từ những năm 90 bởi khu nghĩa trang của làng được thân nhân từ nước ngoài gửi tiền về xây những lăng mộ hoành tráng.

Người dân An Bằng có một đời sống tâm linh khá sâu sắc. Quan niệm "sống gửi thác về" hay "hiếu nghĩa với tổ tiên, cha mẹ" là một trong những lý do khiến mồ mả được xây dựng hoành tráng.

Việc xây dựng nhà cho người chết diễn ra quanh năm, chỉ trừ những tháng mưa gió.

Chi phí xây dựng từ vài trăm triệu đến vài tỷ đồng/ngôi. Người dân cho biết, các công trình này càng ngày càng to lớn và công phu hơn trước đây.

Nhờ đó cũng tạo công ăn việc làm cho nhiều người ở xã Vinh An và các địa phương khác trong huyện. Điển hình là nghề kép (chuyên đắp nổi và khảm sành, thuỷ tinh lên các chi tiết của đình chùa, miếu, nhà thờ ở Huế) làm ăn phát đạt nhất huyện.

Nghề kép có truyền thống từ lâu đời ở vùng Thuận Hoá, Phú Xuân, Thừa Thiên Huế. Nghề này sống nhờ vào việc làm đẹp cho các công trình xây dựng đền, chùa, miếu, nhà thờ. Đặc biệt, kể từ khi phong trào xây dựng lăng mộ nở rộ, cánh thợ kép càng có thêm nhiều đất dụng võ.

Anh Trần Bảo, một thợ kép đã có hơn 20 năm kinh nghiệm cho biết, ở đây không lúc nào hết việc để làm. Trong suốt những năm tháng theo nghề, anh Bảo đã nhận thầu gần 300 công trình lăng mộ, nhà thờ họ ở An Bằng và các xã trong vùng.

Những lăng mộ có giá trị từ vài trăm triệu đến hàng tỷ đồng đòi hỏi rất cao về mặt thẩm mỹ, do đó nghề kép đóng vai trò quan trọng nhất để tạo nên sự khác biệt. Ông Hồ Khinh (83 tuổi), người trông coi công trình lăng mộ của gia tộc trị giá 600 triệu đồng cho biết, các tốp thợ kép cạnh tranh nhau rất gay gắt, ai có tay nghề cao, lâu năm kinh nghiệm không bao giờ hết việc làm.

Một lăng mộ được đầu tư lớn đang trong quá trình làm móng. Theo các thợ xây, chỉ riêng tiền công trả cho thợ đã ngốn hết 300 triệu đồng. Móng của lăng mộ này cao hơn 4 mét tính cả phần âm dưới mặt đất.

Lăng mộ có thể được xây dựng riêng cho 1 hoặc 2 người, cũng có những gia đình đầu tư xây dựng chung cho cả dòng họ.

Trong ảnh là lăng mộ dành cho người còn sống. Trên tấm bia này, chỉ có năm sinh của chủ nhân và để trống năm qua đời. Được biết, chủ nhân của nó hiện vẫn đang sống khoẻ mạnh ở nước ngoài.

Một ông lão nghỉ trưa ở lăng mộ dành cho người chưa qua đời. Theo những thợ xây dựng, gia đình đã chi gần 1,7 tỷ đồng để xây dựng công trình này.

Dân An Bằng rất tự hào về khi nghĩa trang của làng. Cuộc tranh đua xây dựng lăng mộ diễn ra gay gắt giữa các gia đình, dòng họ. Một người đàn ông trong làng tiết lộ, có lăng mộ đang xây với kinh phí dự trù lên đến hơn 3 tỷ đồng, có cả lăng mộ cũ được phá bỏ để làm lại cho hoành tráng, đẹp đẽ hơn.

Tuy nhiên, phần lớn người dân nơi đây vẫn còn rất vất vả. Nhiều người nói tếu táo: "Kêu gọi đóng góp xây lăng mộ thì dễ, chứ góp tiền xây nhà cửa thì nhà nào nhà ấy lo".

Người trong huyện thường dùng các mỹ từ dùng để nói về nghĩa trang An Bằng như "thành phố lăng mộ", "thành phố tâm linh"... vẫn không làm cho nơi đây bớt u ám, lạnh lẽo. Thậm chí nó còn được gọi là "làng người chết nuôi người sống"