Biên bản mở thầu ngày 18/12/2025 ghi nhận một cuộc đối đầu thú vị tại gói thầu vệ sinh cảnh quan của Công ty Cổ phần Thủy điện Đa Nhim - Hàm Thuận - Đa Mi (ĐHĐ). Giữa bối cảnh thị trường đấu thầu năm 2025 đang siết chặt kỷ cương theo Luật Đấu thầu 2023, việc xuất hiện các tiêu chí kỹ thuật "đặc thù" tại gói thầu này đang thu hút sự chú ý từ giới chuyên gia.

Cuộc đua "tam mã" và khoảng cách về giá

Theo dữ liệu từ Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (e-GP), gói thầu "Vệ sinh cảnh quan các khu vực thuộc quản lý của Công ty ĐHĐ năm 2026" (mã TBMT: IB2500575347) đã hoàn thành mở thầu vào lúc 10:01 ngày 18/12/2025. Gói thầu có giá dự toán là 1.483.440.000 đồng, sử dụng nguồn vốn sản xuất kinh doanh năm 2026 của đơn vị.

Kết quả mở thầu cho thấy sự góp mặt của 03 đơn vị: Công ty TNHH Đông Dương Star, Hộ kinh doanh (HKD) Hồ Hoàng Phi và HKD Phạm Thị Đào. Đáng chú ý, Công ty TNHH Đông Dương Star đang tạm chiếm ưu thế về giá khi đưa ra con số 1.344.000.000 đồng. Hai hộ kinh doanh còn lại lần lượt chào giá 1.446.000.000 đồng và 1.476.000.000 đồng. Khoảng cách giữa đơn vị chào giá thấp nhất và cao nhất lên tới hơn 130.000.000 đồng – một con số không nhỏ đối với gói thầu dịch vụ vệ sinh đơn thuần.

"Hàng rào" hộ khẩu và độ tuổi: Liệu có làm khó nhà thầu?

Đi sâu vào phân tích E-HSMT được phê duyệt theo Quyết định số 617/QĐ-TĐĐHĐ ngày 09/12/2025 của Tổng Giám đốc Đặng Văn Cường, yêu cầu kỹ thuật tại Chương V bộc lộ nhiều điểm đáng bàn.

Cụ thể, đối với cả 4 khu vực thực hiện (Văn phòng Đa Nhim, Sông Pha, Đơn Dương, Bảo Lộc và Hàm Thuận - Đa Mi), chủ đầu tư đều yêu cầu: "Nhân công... phải là người địa phương (có HKTT tại nơi thực hiện hợp đồng)". Bên cạnh đó, độ tuổi lao động cũng bị giới hạn chặt chẽ: Nam từ 20 đến 60 tuổi và Nữ từ 20 đến 55 tuổi.

Dưới góc nhìn pháp lý, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận định: "Căn cứ Luật Đấu thầu 22/2023 và các văn bản hướng dẫn mới nhất năm 2025, việc đưa ra tiêu chí về hộ khẩu địa phương trong E-HSMT thường được coi là hành vi hạn chế sự tham gia của nhà thầu. Dù mục đích có thể là để đảm bảo tính ổn định nhân sự, nhưng về nguyên tắc đấu thầu rộng rãi hoặc chào hàng cạnh tranh, mọi nhà thầu đủ năng lực đều phải được bình đẳng, không phân biệt địa giới hành chính."

Đồng quan điểm, Chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ cho rằng: "Yêu cầu về độ tuổi nhân công vệ sinh quá chi tiết (ví dụ nữ không quá 55) có thể coi là một dạng 'giấy phép con' trong hồ sơ mời thầu. Điều này vô hình trung tạo lợi thế cho các đơn vị địa phương đã có sẵn nguồn lao động tại chỗ, khiến các doanh nghiệp từ nơi khác đến khó lòng đáp ứng nếu không có sự chuẩn bị từ trước."

Trách nhiệm của bên mời thầu và tính minh bạch

Gói thầu này là bước tiếp nối của Kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt tại Quyết định số 612/QĐ-TĐĐHĐ ngày 08/12/2025. Tại Điều 2 của Quyết định 617, Tổng Giám đốc Đặng Văn Cường đã giao cho Tổ chuyên gia chịu trách nhiệm thực hiện các bước tiếp theo đảm bảo đúng quy định.

Tuy nhiên, với việc cả 3 nhà thầu đều nộp bảo đảm dự thầu trị giá 15.000.000 đồng dưới hình thức cam kết trong đơn dự thầu, có thể thấy các đơn vị tham gia đều là những "người quen" hoặc đã nghiên cứu rất kỹ quy định về ưu đãi cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.

Góc nhìn chuyên gia: Cẩn trọng với "thỏa thuận ngầm"

Chuyên gia Nguyễn Quốc Vũ nhấn mạnh: "Khi một gói thầu dịch vụ phi tư vấn xuất hiện các hộ kinh doanh cá thể đối đầu với doanh nghiệp, cùng với những tiêu chí kỹ thuật mang tính 'địa phương hóa', cơ quan chức năng cần giám sát chặt chẽ báo cáo đánh giá E-HSDT. Liệu có hay không việc dàn xếp để một đơn vị 'thân hữu' trúng thầu với giá sát nút?"

Thực tế, HKD Phạm Thị Đào chào giá 1.476.000.000 đồng, chỉ thấp hơn giá gói thầu khoảng 7.000.000 đồng (tỉ lệ tiết kiệm chưa đến 0,5%). Đây là mức giá "nguy hiểm" thường thấy trong các kịch bản đấu thầu có sự dàn xếp quân xanh, quân đỏ.

Gói thầu tại Thủy điện ĐHĐ không chỉ đơn thuần là việc cắt cỏ hay dọn rác, mà là phép thử cho tính minh bạch trong công tác mua sắm vốn sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước. Với sự xuất hiện của Luật Đấu thầu mới và các quy định bổ sung năm 2025, dư luận kỳ vọng Tổ chuyên gia của Công ty ĐHĐ sẽ đánh giá công tâm, dựa trên năng lực thực tế thay vì những rào cản về hộ khẩu hay tuổi tác.