Trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, pháo binh là hỏa lực chiến đấu chủ yếu của lục quân. Tuy nhiên phương pháp tấn công bão hòa theo kiểu "vãi đạn" của pháo binh Nga trong thời gian qua đã gặp khó khăn do thiếu đạn và không thể duy trì với tốc độ như những ngày đầu của cuộc chiến.Một báo cáo do Viện nghiên cứu Dịch vụ thống nhất Hoàng gia (RUSI) của Anh công bố cho biết, điều kiện chiến trường ngày càng xấu, đi đang buộc các pháo thủ Nga không còn tuân thủ các quy định chiến đấu hiện hành. Nhưng các phương pháp chiến đấu mới không thể được thiết lập, do hạn chế về trang bị.Khi bắt đầu xung đột Nga-Ukraine, số lượng pháo binh của Nga lớn hơn Ukraine rất nhiều, pháo binh là lực lượng nòng cốt mà Nga dựa vào để đánh bại quân Ukraine. Khi đó, quân đội Nga đã bắn số đạn pháo nhiều gấp 10 lần Ukraine. Các cuộc tấn công tầm xa bằng pháo, rocket và tên lửa được coi là cơ sở cho lợi thế của Moscow trong cuộc chiến. Tuy nhiên, tất cả điều này đã thay đổi không thể đảo ngược, khi Ukraine bắt đầu nhận được vũ khí và đạn pháo tiên tiến do Mỹ và các nước phương Tây hỗ trợ. Một loạt các loại pháo tiên tiến, hệ thống tên lửa có tính cơ động cao, số lượng đáng kể các loại đạn pháo bao gồm cả đạn pháo và tên lửa dẫn đường chính xác tầm xa, mang lại lợi thế nhất định cho Ukraine. Mỹ đã cung cấp cho Ukraine hơn 2 triệu quả đạn pháo và rocket; lực lượng pháo binh Ukraine được phương Tây huấn luyện và các tuyến tiếp tế tương đối an toàn, cho phép quân đội Ukraine chiến đấu với quân đội Nga với hiệu quả cao hơn. Quân đội Ukraine đã sử dụng pháo và tên lửa chính xác tầm xa để tấn công quân đội Nga và các nút chủ chốt ở hậu phương của họ. Lực lượng Ukraine đã sử dụng hiệu quả của hỏa lực chính xác, để bù đắp ưu thế về số lượng pháo binh của Nga. Các đối tác phương Tây của Ukraine đang huy động để cung cấp thêm đạn dược, trong đó cả Mỹ và Liên minh châu Âu đều tuyên bố nỗ lực mở rộng sản xuất đạn pháo. Mỹ đang cung cấp đạn pháo 155mm và đạn chùm. Sự gia tăng số lượng pháo Nga bị phá hủy trong những tháng gần đây có thể là do tính chất hủy diệt của đạn chùm. Thông tin mới nhất từ các cơ quan giám sát tình báo Oryx cho thấy, cứ mỗi khẩu pháo của Ukraine bị phá hủy, thì có 3 khẩu pháo của Nga bị vô hiệu hóa. Trong khi Nga vẫn có lợi thế về số lượng pháo, thì quân đội Ukraine đang dần có lợi thế về độ chính xác và tầm bắn.Tình trạng thiếu đạn pháo buộc các chỉ huy Nga phải hạn chế khả năng cơ động của bộ binh để phòng thủ tĩnh trong chiến hào. Xe tăng T-62 và T-54/55 từ thời Liên Xô được sử dụng làm hỏa lực bắn ngắm trực tiếp (dưới 3.000 mét) và tính hiệu quả của chúng không bằng hỏa lực gián tiếp của các loại pháo thông thường. Tuy nhiên chúng có khả năng bảo vệ tốt hơn trước hỏa lực của pháo binh Ukraine. Pháo binh hiện là nòng cốt trong cuộc phản công đang diễn ra của Ukraine. Trong 10 tháng qua, pháo binh, đạn pháo, radar trinh sát pháo và thông tin tình báo chiến trường của Ukraine do phương Tây cung cấp; cùng với các cuộc tấn công tầm xa vào các tuyến tiếp tế của Nga, đã giúp Ukraine trụ vững trước pháo binh của Nga. Áp lực lên quân đội Nga không chỉ đến từ cuộc đối đầu hỏa lực trên chiến trường trực diện, mà còn từ các cuộc tấn công chính xác tầm xa của quân đội Ukraine vào các kho đạn của Nga; gây thiếu hụt nguồn đạn pháo nghiêm trọng.Tác dụng phụ của nó là quân đội Nga không thể tiếp tục duy trì hỏa lực pháo binh mạnh mẽ, tạo cơ hội cho quân Ukraine phản công trên chiến trường nhiều hơn và xuyên thủng lớp phòng thủ đầu tiên, để hoàn thành công tác rà phá bom mìn, dọn đường. Đây cũng chính là mấu chốt tạo nên bước đột phá mới đây của quân đội Ukraine.Hỏa lực của Nga có truyền thống dựa vào số lượng hơn là độ chính xác. Tình trạng này về cơ bản không thay đổi kể từ khi bắt đầu xung đột. Nhưng gần đây, RUSI đã thông báo rằng, điều này hiện đang thay đổi. Đầu tiên, Nga thiếu đạn pháo để duy trì hỏa lực lớn như vậy. Thứ hai, hậu cần cho hỏa lực khổng lồ như vậy, sẽ quá dễ bị phát hiện và tiêu diệt bằng hỏa lực chính xác tầm xa. Thứ ba, việc thiếu radar trinh sát pháo binh, hao mòn nòng pháo và tiêu thụ đạn nhanh chóng, đồng nghĩa với việc ngày càng khó đạt được các phương pháp tác chiến bao trùm hỏa lực quy mô lớn. Pháo binh Nga hiện đang tập trung vào độ chính xác hơn là số lượng. Gần đây hơn, họ đã ưu tiên sử dụng đạn pháo 152mm Krasnopol dẫn đường bằng laser, cũng như tăng cường sử dụng UAV để điều phối hỏa lực mặt đất; chứng tỏ rằng các cuộc hỏa lực được dẫn đường chính xác đang được coi trọng. Xu hướng này của pháo binh Nga nhằm tối đa hóa độ chính xác của đòn tấn công và giảm số lượng đòn tấn công bằng pháo cần thiết, để đạt được kết quả mong muốn, thay vì sử dụng hỏa lực bão hòa truyền thống. Việc sử dụng ngày càng nhiều các loại đạn dẫn đường chính xác, máy bay không người lái và nỗ lực cải thiện thông tin liên lạc… thể hiện một xu hướng cải thiện đáng kể hiệu quả của các cuộc tấn công bằng pháo binh của Nga. Nhưng việc sử dụng vũ khí và đạn pháo tiên tiến để thực hiện các cuộc tấn công pháo binh chính xác, cũng không phải là điều dễ dàng, Để tấn công chính xác, đòi hỏi pháo binh Nga phải được huấn luyện chuyên sâu, cũng như thông tin mục tiêu chất lượng cao do hệ thống tình báo, giám sát và trinh sát cung cấp theo thời gian thực và phải có đủ đạn pháo dẫn đường chính xác. Quả thực, những khả năng này từ lâu đã là một vấn đề đối với Moscow. Trong điều kiện hiện nay, thách thức càng lớn hơn. Sự lựa chọn này của quân đội Nga là hoàn toàn dễ hiểu. Việc nâng cao trình độ của binh lính Nga sẽ không giải quyết được vấn đề trong ngắn hạn, do nhân lực của quân đội Nga, cả binh lính và sĩ quan, đều không cao. Ngay cả khi Nga có thể xây dựng một lực lượng được huấn luyện bài bản, lực lượng này cũng sẽ bị hạn chế bởi năng lực sản xuất của ngành công nghiệp quốc phòng. Nga không thể sản xuất thêm đạn pháo dẫn đường chính xác với sản lượng cao ngay lập tức được.Hơn nữa, việc sản xuất đạn pháo thông thường không thể theo kịp tốc độ tiêu thụ trên chiến trường, làm sao có thể chuyển nguồn lực sang sản xuất đạn pháo chính xác khó khăn hơn bất chấp nhu cầu lớn về đạn pháo thông thường?Nếu có một điều có thể giúp Ukraine giành chiến thắng trên chiến trường thì đó là duy trì ưu thế về pháo binh. Ukraine đang có cơ hội vượt qua pháo binh Nga khi cả hai bên đều thiếu đạn pháo, nhưng pháo binh Ukraine, vốn có lợi thế về tình báo và đạn tấn công chính xác, rõ ràng có lợi thế trước pháo binh Nga, vốn dựa vào lượng lớn đạn pháo để thực hiện các cuộc tấn công bão hòa, khốc liệt trên diện rộng.Quân đội Nga tăng cường sử dụng vũ khí chính xác ở mặt trận Zaporizhia. Nguồn Topwar
Trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, pháo binh là hỏa lực chiến đấu chủ yếu của lục quân. Tuy nhiên phương pháp tấn công bão hòa theo kiểu "vãi đạn" của pháo binh Nga trong thời gian qua đã gặp khó khăn do thiếu đạn và không thể duy trì với tốc độ như những ngày đầu của cuộc chiến.
Một báo cáo do Viện nghiên cứu Dịch vụ thống nhất Hoàng gia (RUSI) của Anh công bố cho biết, điều kiện chiến trường ngày càng xấu, đi đang buộc các pháo thủ Nga không còn tuân thủ các quy định chiến đấu hiện hành. Nhưng các phương pháp chiến đấu mới không thể được thiết lập, do hạn chế về trang bị.
Khi bắt đầu xung đột Nga-Ukraine, số lượng pháo binh của Nga lớn hơn Ukraine rất nhiều, pháo binh là lực lượng nòng cốt mà Nga dựa vào để đánh bại quân Ukraine. Khi đó, quân đội Nga đã bắn số đạn pháo nhiều gấp 10 lần Ukraine. Các cuộc tấn công tầm xa bằng pháo, rocket và tên lửa được coi là cơ sở cho lợi thế của Moscow trong cuộc chiến.
Tuy nhiên, tất cả điều này đã thay đổi không thể đảo ngược, khi Ukraine bắt đầu nhận được vũ khí và đạn pháo tiên tiến do Mỹ và các nước phương Tây hỗ trợ. Một loạt các loại pháo tiên tiến, hệ thống tên lửa có tính cơ động cao, số lượng đáng kể các loại đạn pháo bao gồm cả đạn pháo và tên lửa dẫn đường chính xác tầm xa, mang lại lợi thế nhất định cho Ukraine.
Mỹ đã cung cấp cho Ukraine hơn 2 triệu quả đạn pháo và rocket; lực lượng pháo binh Ukraine được phương Tây huấn luyện và các tuyến tiếp tế tương đối an toàn, cho phép quân đội Ukraine chiến đấu với quân đội Nga với hiệu quả cao hơn.
Quân đội Ukraine đã sử dụng pháo và tên lửa chính xác tầm xa để tấn công quân đội Nga và các nút chủ chốt ở hậu phương của họ. Lực lượng Ukraine đã sử dụng hiệu quả của hỏa lực chính xác, để bù đắp ưu thế về số lượng pháo binh của Nga.
Các đối tác phương Tây của Ukraine đang huy động để cung cấp thêm đạn dược, trong đó cả Mỹ và Liên minh châu Âu đều tuyên bố nỗ lực mở rộng sản xuất đạn pháo. Mỹ đang cung cấp đạn pháo 155mm và đạn chùm. Sự gia tăng số lượng pháo Nga bị phá hủy trong những tháng gần đây có thể là do tính chất hủy diệt của đạn chùm.
Thông tin mới nhất từ các cơ quan giám sát tình báo Oryx cho thấy, cứ mỗi khẩu pháo của Ukraine bị phá hủy, thì có 3 khẩu pháo của Nga bị vô hiệu hóa. Trong khi Nga vẫn có lợi thế về số lượng pháo, thì quân đội Ukraine đang dần có lợi thế về độ chính xác và tầm bắn.
Tình trạng thiếu đạn pháo buộc các chỉ huy Nga phải hạn chế khả năng cơ động của bộ binh để phòng thủ tĩnh trong chiến hào. Xe tăng T-62 và T-54/55 từ thời Liên Xô được sử dụng làm hỏa lực bắn ngắm trực tiếp (dưới 3.000 mét) và tính hiệu quả của chúng không bằng hỏa lực gián tiếp của các loại pháo thông thường. Tuy nhiên chúng có khả năng bảo vệ tốt hơn trước hỏa lực của pháo binh Ukraine.
Pháo binh hiện là nòng cốt trong cuộc phản công đang diễn ra của Ukraine. Trong 10 tháng qua, pháo binh, đạn pháo, radar trinh sát pháo và thông tin tình báo chiến trường của Ukraine do phương Tây cung cấp; cùng với các cuộc tấn công tầm xa vào các tuyến tiếp tế của Nga, đã giúp Ukraine trụ vững trước pháo binh của Nga.
Áp lực lên quân đội Nga không chỉ đến từ cuộc đối đầu hỏa lực trên chiến trường trực diện, mà còn từ các cuộc tấn công chính xác tầm xa của quân đội Ukraine vào các kho đạn của Nga; gây thiếu hụt nguồn đạn pháo nghiêm trọng.
Tác dụng phụ của nó là quân đội Nga không thể tiếp tục duy trì hỏa lực pháo binh mạnh mẽ, tạo cơ hội cho quân Ukraine phản công trên chiến trường nhiều hơn và xuyên thủng lớp phòng thủ đầu tiên, để hoàn thành công tác rà phá bom mìn, dọn đường. Đây cũng chính là mấu chốt tạo nên bước đột phá mới đây của quân đội Ukraine.
Hỏa lực của Nga có truyền thống dựa vào số lượng hơn là độ chính xác. Tình trạng này về cơ bản không thay đổi kể từ khi bắt đầu xung đột. Nhưng gần đây, RUSI đã thông báo rằng, điều này hiện đang thay đổi.
Đầu tiên, Nga thiếu đạn pháo để duy trì hỏa lực lớn như vậy. Thứ hai, hậu cần cho hỏa lực khổng lồ như vậy, sẽ quá dễ bị phát hiện và tiêu diệt bằng hỏa lực chính xác tầm xa. Thứ ba, việc thiếu radar trinh sát pháo binh, hao mòn nòng pháo và tiêu thụ đạn nhanh chóng, đồng nghĩa với việc ngày càng khó đạt được các phương pháp tác chiến bao trùm hỏa lực quy mô lớn.
Pháo binh Nga hiện đang tập trung vào độ chính xác hơn là số lượng. Gần đây hơn, họ đã ưu tiên sử dụng đạn pháo 152mm Krasnopol dẫn đường bằng laser, cũng như tăng cường sử dụng UAV để điều phối hỏa lực mặt đất; chứng tỏ rằng các cuộc hỏa lực được dẫn đường chính xác đang được coi trọng.
Xu hướng này của pháo binh Nga nhằm tối đa hóa độ chính xác của đòn tấn công và giảm số lượng đòn tấn công bằng pháo cần thiết, để đạt được kết quả mong muốn, thay vì sử dụng hỏa lực bão hòa truyền thống.
Việc sử dụng ngày càng nhiều các loại đạn dẫn đường chính xác, máy bay không người lái và nỗ lực cải thiện thông tin liên lạc… thể hiện một xu hướng cải thiện đáng kể hiệu quả của các cuộc tấn công bằng pháo binh của Nga. Nhưng việc sử dụng vũ khí và đạn pháo tiên tiến để thực hiện các cuộc tấn công pháo binh chính xác, cũng không phải là điều dễ dàng,
Để tấn công chính xác, đòi hỏi pháo binh Nga phải được huấn luyện chuyên sâu, cũng như thông tin mục tiêu chất lượng cao do hệ thống tình báo, giám sát và trinh sát cung cấp theo thời gian thực và phải có đủ đạn pháo dẫn đường chính xác. Quả thực, những khả năng này từ lâu đã là một vấn đề đối với Moscow. Trong điều kiện hiện nay, thách thức càng lớn hơn.
Sự lựa chọn này của quân đội Nga là hoàn toàn dễ hiểu. Việc nâng cao trình độ của binh lính Nga sẽ không giải quyết được vấn đề trong ngắn hạn, do nhân lực của quân đội Nga, cả binh lính và sĩ quan, đều không cao.
Ngay cả khi Nga có thể xây dựng một lực lượng được huấn luyện bài bản, lực lượng này cũng sẽ bị hạn chế bởi năng lực sản xuất của ngành công nghiệp quốc phòng. Nga không thể sản xuất thêm đạn pháo dẫn đường chính xác với sản lượng cao ngay lập tức được.
Hơn nữa, việc sản xuất đạn pháo thông thường không thể theo kịp tốc độ tiêu thụ trên chiến trường, làm sao có thể chuyển nguồn lực sang sản xuất đạn pháo chính xác khó khăn hơn bất chấp nhu cầu lớn về đạn pháo thông thường?
Nếu có một điều có thể giúp Ukraine giành chiến thắng trên chiến trường thì đó là duy trì ưu thế về pháo binh. Ukraine đang có cơ hội vượt qua pháo binh Nga khi cả hai bên đều thiếu đạn pháo, nhưng pháo binh Ukraine, vốn có lợi thế về tình báo và đạn tấn công chính xác, rõ ràng có lợi thế trước pháo binh Nga, vốn dựa vào lượng lớn đạn pháo để thực hiện các cuộc tấn công bão hòa, khốc liệt trên diện rộng.
Quân đội Nga tăng cường sử dụng vũ khí chính xác ở mặt trận Zaporizhia. Nguồn Topwar