 |
| Ảnh minh họa. |
Trước hết, người mẹ sau sinh cần ăn uống đầy đủ, cân đối các thành phần dinh dưỡng gồm: Chất bột "gluxit" có trong gạo, ngô, khoai các loại tươi mới... Chất đạm "protit" có trong thịt heo, cá bống, cá rô, cá thu, cá hồi, cá lóc, trứng, sữa...
Chất béo "lipit" có trong dầu mè thực vật, nên ăn nhiều vitamin và khoáng chất có trong rau như rau đay, rau ngót, húng quế, xà lách, bí đỏ, cà rốt, giá đậu, trái cây táo, đu đủ, bơ, dâu, na... Các loại rau củ quả có màu xanh đậm, đỏ đậm, vàng đậm; uống nước nhân trần, ích mẫu...
* Nếu ít sữa, mất sữa hoặc sữa loãng: Phần nhiều do người mẹ vốn tỳ khí hư lại ăn uống kém, hoặc do sau sinh mất huyết mà dẫn đến mất sữa không đủ sữa cho con bú. Do vậy, ăn uống bổ dưỡng sau sinh là rất cần thiết. Sau đây là một số món ăn, bài thuốc bổ lợi sữa.
- Món canh hầm móng heo gồm móng heo một cái khoảng 100g, đu đủ gần chín 100g, cà rốt 100g, tất cả ninh nhừ cho thêm hành tiêu gia vị vừa đủ ăn tuần vài lần.
- Món canh hầm chân dê gồm chân dê khoảng 4 cái làm sạch, đậu xanh, gạo nếp, gia vị vừa đủ hầm nấu cháo.
- Món dạ dày heo 100g, rễ đinh lăng tươi 100g cho thêm gạo nếp, hành tiêu gia vị nấu cháo.
- Món đuôi cá chép 100g, đậu đỏ 100g, hành củ 50g tiềm ăn.
- Món rau đay 150g luộc ăn chấm muối mè.
* Nếu mẹ bị táo bón: Nên dùng món ăn chế biến từ mè đen, gạo lứt, rau đay, mướp, đu đủ, rau diếp, rau dền, mật ong, khoai lang.
* Nếu khó ngủ: Nên dùng hạt sen, củ sen, ngó sen, hoa lý, bí đỏ.
* Nếu người hàn, bụng lạnh: Nên ăn món bổ khí như thịt dê, thịt gà, bò... hoặc thịt dê tiềm bài thập toàn gia tăng vị ấm như nhục quế, thán khương.
* Nếu người nóng ra nhiều mồ hôi: Uống nước mạch môn, đậu đen sao vàng sắc uống.
* Nếu có biểu hiện tắc tia sữa: Nên ăn nhiều món ăn có tác dụng thông sữa tiêu viêm như hành ta, hành tây, rau diếp, rau đay, rau má, rau hẹ, rau mùi, rau quế, kinh giới, tía tô, đu đủ... Nếu bị tắc sữa đau phát sốt nên dùng rau diếp 100 - 200g luộc ăn cả cái và nước, hoặc bồ công anh sắc nước uống; rau mùi, thì là nấu canh cá chép. Hoặc quả mướp già sắc nước uống.
Phụ nữ sau sinh thường khí hư thiên về "hàn" khí hư, sợ lạnh, sợ gió, vì vậy nên ăn các loại rau củ quả nên luộc xào cho thêm gia vị cay ấm, không nên ăn sống. Để có nguồn sữa tốt cho con mẹ cần kiêng uống cà phê, trà đặc, bia, rượu, thuốc lá.