Không chỉ nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh du lịch như vịnh Hạ Long, đảo Quan Lạn, đảo Cô Tô, Vân Đồn, Cẩm Phả,... những năm gần đây Quảng Ninh cũng nổi lên là một trong những vùng nuôi trồng hải sản lớn của cả nước. Đặc biệt là vùng Vân Đồn, khi người dân nơi đây bắt đầu tìm hiểu và khởi nghiệp thành công nhờ vào khai thác và chế biến hàu sữa.
Theo những người dân nơi đây, hàu sữa Vân Đồn sinh trưởng và phát triển trong môi trường nước biển khá sạch, nuôi với số lượng lớn nên chất lượng của mỗi con hàu sữa đều đạt được sự tối ưu, từ đó cũng giúp cho cuộc sống người dân nơi đây trở nên thịnh vượng hơn.
Một khu nuôi hàu của người dân tại Vân Đồn – Quảng Ninh
Chị Phạm Thu Hà (tại khu 2 thị trấn Vân Đồn, Quảng Ninh) cho biết về loài hàu, thì dân gian còn gọi nó dưới cái tên là hầu hoặc hào, tùy theo mỗi vùng miền khác nhau. Chúng là những con thuộc loài động vật nhuyễn thể, nhóm giáp xác bao lớp ngoài là hai mảnh vỏ cứng, bên trong thịt mềm và thuộc họ nghêu, sò, có tính sống bám thành giá thể.
Mỗi năm nhà chị thả nuôi từ 200 đến 300 dây giống dài khoảng 200m. Một dây như vậy lại có thể treo được 600-700 dây nuôi hàu. Thông thường, sau 6 tháng kể từ thời điểm thả giống, hàu có thể cho thu hoạch. Nhưng thời gian thu hoạch lý tưởng là sau 8 tháng nuôi. Chị Hà chia sẻ năm nay sản lượng hàu sữa nuôi của gia đình chị được khoảng 2 tấn.
Hàu được các đầu mối tại Vân Đồn - Quảng Ninh sơ chế trước khi gửi đi các tỉnh
Tuy nhiên do ảnh hưởng của dịch Covid-19 ở trong nước và thế giới thời gian qua đã tác động lớn đến ngành du lịch trong nước và quốc tế. Điều này cũng tác động đến những người nôi hàu sữa như gia đình chị. Bởi nếu như mọi năm, khi khách du lịch đến Việt Nam nói chung và Vân Đồn (Quảng Ninh) nói riêng đông, thì đây cũng là động lực kích thích ngành nuôi trồng và chế biến các loại hải sản trong vùng phát triển. Nhưng năm nay khách du lịch ít, lại chủ yếu là khách nội địa nên nhiều loại hải sản nuôi trồng của người dân đến kỳ thu hoạch gặp khó trong việc tìm đầu ra.
Với riêng mặt hàng là hàu sữa Vân Đồn, mọi năm giá bán buôn ngay khi vừa thu hoạch xong tại cảng biển đã là 20.000-22.000 đồng/kg với loại từ 11-14 con/kg thì năm nay giá giảm sâu chỉ còn khoảng 17.000-19.000 đồng/kg. Với những loại hàu sữa có size nhỏ thì giá còn giảm sâu hơn rất nhiều có loại giá giảm chỉ còn 7.000-8.000 đồng/kg. Việc giá hàu giảm cũng đã ảnh hưởng lớn đến thu nhập của những người nuôi lại hải sản này do chi phí con giống, nhân công ngày càng tăng.
Hàu sữa Vân Đồn đang vào mùa nên có giá rất rẻ
Không “bó gối” trong việc tìm đầu ra cho con hàu sữa, chị Hà đã đăng bán mặt hàng này trên các hội nhóm, diễn đàn online và nhận được sự ủng hộ lớn từ cộng đồng mạng. Theo đó, thông qua các hội nhóm, diễn đàn này chị bán buôn, bán lẻ cho nhiều người tiêu dùng ở các tỉnh lân cận như Hà Nội, Thái Nguyên, Hòa Bình, Phú Thọ, Ninh Bình, Nam Định,... Đến nay, mỗi ngày gia đình chị gửi đi các tỉnh vài tạ hàu, cuối tuần lượng hàng gửi đi các tỉnh có thể lên tới đầu tấn nên đã giúp cho nhiều hộ nuôi hàu sữa Vân Đồn tìm được đầu ra cho sản phẩm.
Cũng như chị Hà, chị Thu Phương một đầu mối buôn bán hải sản lớn tại Vân Đồn (Quảng Ninh) cho biết những tháng gần đây, thông qua các hội nhóm, diễn đàn trên mạng xã hội đã giúp chị kết nối được với nhiều người buôn bán hải sản khác trên cả nước. Mỗi bài viết của chị nhận được hàng trăm lượt bình luận hỏi về giá bán sỉ cho các đầu mối ở tỉnh khác.
Ruột hàu được đóng thùng xốp chuẩn bị gửi cho khách mua
Theo chị Phương hàu sữa Vân Đồn càng to thì càng được giá. Theo đó, giá bán buôn đối với loại hàu sữa từ 25 đến 28 con/kg đang có giá là 8.000đ/kg, loại 16 đến 20 con có giá 14.000đ/kg, loại 12 đến 15 con có giá 16.000đ/kg và loại to dưới 12 con/kg có giá là 21.000đ/kg. Nếu gửi đi tỉnh, các đầu mối sẽ phải lấy ít nhất là 1 thùng xốp có trọng lượng là 50kg. Ruột hàu có giá 70.000đ/kg, với điều kiện khách phải lấy ít nhất 10kg.
Đầu mối bán hải sản này cũng thừa nhận do ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến nhiều người mất việc làm và chuyển sang bán hàng online nên hoạt động của các chợ, diễn đàn trên mạng rất sôi động. Bên cạnh đó là hàu có thể chế biến được nhiều món ngon như hàu Sashimi, nướng mỡ hành, hàu bỏ lò phô mai, cháo hàu, hàu nấu canh chua,... Tác dụng của hàu không chỉ dừng lại ở mức cung cấp dưỡng chất, mà còn có thể đóng vai trò như một liều thuốc bổ dưỡng cho sức khỏe. Thịt hàu có chứa nhiều protit, nhiều axit amin, vitamin, gluxit, lipid, khoáng chất và kẽm... nên nhiều người đã tranh thủ mua về chế biến các món ăn cho gia đình. Do đó, mỗi ngày chị gửi đi cả trăm thùng hàng cho các mối bán lẻ ở các tỉnh.
Chị Hải Yến ở Kim Giang (Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết mỗi ngày nhập từ 1,5 đến 2,5 tạ hàu từ Vân Đồn (Quảng Ninh) về bán lại cho các mối sỉ và khách lẻ tại Hà Nội. Giá bán lẻ là 99.000đ/4kg, với ruột hàu có giá 99.000đ/kg và 115.000đ/20 con hàu nướng (10 phô mai 10 mỡ hành). Và hàng nhập về mỗi ngày đến đâu đều hết đến đó.