3 lần chúc rượu mở đầu cho một mối duyên tình
Nàng công chúa Phất Kim là con gái thứ ba của Đinh Tiên Hoàng. Sau khi dẹp loạn 12 sứ quân, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi.
Ngô Nhật Khánh chính là một lãnh đạo trong 12 sứ quân đó. Ngô Nhật Khánh người Đường Lâm (Hà Nội) là đồng hương và là bà con cùng một họ với Ngô Quyền.Theo Khâm định Việt sử thông giám cương mục viết: "Ngô Nhật Khánh là bà con của Ngô Tiên Chúa (tức Ngô Quyền). Trước kia, Ngô Nhật Khánh từng xưng là An Vương, cùng trong số mười hai sứ quân giữ đất tranh hùng.
Khi Đinh Tiên Hoàng đánh dẹp được Ngô Nhật Khánh rồi, bèn lập mẹ của hắn làm Hoàng Hậu, hỏi em gái của hắn cho con mình là Nam Việt Vương Đinh Liễn, lại gả công chúa cho hắn nữa, thế mà Ngô Nhật Khánh vẫn không bớt oán hờn".
Ảnh minh hoạ
Sau khi ổn định đất nước, Đinh Tiên Hoàng đã tổ chức đám cưới với mẹ của Ngô Nhật Khánh. Trong đám cưới của mẹ mình với vua Đinh, ông tuy vẫn mang căm hờn nhưng miễn cưỡng với thuộc hạ đến dự lễ.
Trong bữa yến tiệc mừng cưới, vua Đinh đã sắp xếp cho cô con gái kiều diễm, xinh đẹp là Phất Kim đến chúc rượu y. Ngay lần đầu gặp mặt, Ngô Nhật Khánh đã ngỡ ngàng và si mê Công chúa. Trong lần chúc rượu thứ 2, hắn đã giả vờ để được nắm tay.
Sau 3 lần chúc rượu, họ Ngô táo tợn đặt vấn đề: "Ta muốn cùng nàng sum vầy gia thất, liệu nàng có bằng lòng không".
Tuy nhiên, Phất Kim vẫn có chút e ngại: "Cảm ơn Tướng quân đã có lòng hạ cố". Nói xong, bà rảo bước đi không ngoái đầu nhìn lại.
Thế nhưng buổi gặp mặt tốt đẹp và những ấn tượng ban đầu của cặp đôi đã khiến Đinh Tiên Hoàng nảy ra ý định khác. Ông biết rõ chuyện Nhật Khánh bề ngoài vui vẻ nói cười nhưng trong lòng ngấm ngầm tính chuyện khởi sự chống lại triều đình.
Vù vậy, Đinh Tiên Hoàng muốn gả công chúa Phất Kim để tăng thêm phần hoà hảo của Ngô Nhật Khánh, cũng như thu phục ông ta đứng về phía triều đình. Công chúa đồng ý kết duyên với Ngô Nhật Khánh, song không biết rằng dù tình thân hai nhà bền chặt đi chăng nữa thì Nhật Khánh vẫn nuôi chí phục thù, mong dựng lại cơ đồ cũ của nhà họ Ngô.
Bi kịch của nàng công chúa ngăn chồng làm phản
Thời gian đầu sau khi cưới, cuộc sống của công chúa rất hạnh phúc. Bản thân Ngô Nhật Khánh cũng ít nghĩ đến chuyện tạo phản.Tuy nhiên, một hôm nọ có lái buôn từ phương Bắc đến trao cho Ngô Nhật Khánh một phong thư. Xem xong, y cho vào miệng rồi nhai nuốt luôn.
Hai ngày sau, Nhật Khánh xin phép vua Đinh cấp 5 thuyền hộ tống mình và Công chúa đi kinh lý Ái Châu bằng đường thủy. Vua đồng ý.
Tranh minh hoạ
Thuyền xuôi dòng Vân Sàng, qua Ngọc Thỏ cảng, vượt cửa Thần Phù rồi ra biển Đông. Ngồi trên thuyền, Phất Kim hỏi đi đâu. Lúc này, họ Ngô mới nói rằng mình sẽ sang cầu cứu vua Chiêm đồng thời hé lộ rằng người Tống sẽ giúp mình dẫn đường. Lúc đó Chiêm sẽ giúp đánh bằng đường thủy, Tống sẽ đánh đường bộ giúp Ngô Nhật Khánh tạo phản. Y vỗ về rằng không lâu sau Công chúa sẽ thành Hoàng hậu.
Biết chuyện, công chúa hết lời khuyên nhủ chồng. Bà rất đau đớn khi phát hiện ra chồng mình vẫn mang âm mưu làm phản. Bà lấy chồng theo chồng nhưng không vì thế mà phản bội cha ruột mình.
Sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục viết: "Một hôm, sau khi nhận được mật thư của vua Chiêm thông báo sẵn sàng chu viện binh lính đánh Đại Cồ Việt, Ngô Nhật Khánh đem vợ chạy sang Chiêm Thành.
Tới cửa biển Nam Giới (tức là cửa Sót, nằm ở huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay), hắn rút dao bên mình ra, rạch mặt vợ mà kể tội: 'Cha mày đã lừa gạt để ức hiếp mẹ con ta. Ta có đâu lại vì mày mà bỏ qua tội ác của cha mày. Thôi, mày hãy trở về, ta sẽ một thân một mình đi tìm ai có thể cứu được ta đây'. Nói rồi, Ngô Nhật Khánh chạy sang Chiêm Thành".
Sau đó, công chúa Phất Kim được đưa về Hoa Lư chữa trị. Dù vết thương lành nhưng vết sẹo và nỗi tủi nhục trong lòng nàng thì in hằn mãi, không thể chữa khỏi. Quá tủi hổ và tuyệt vọng, Công chúa xuống tóc đi tu không lâu sau đó.
Nhưng chưa dừng lại ở đó. Một thời gian sau, Vua và Thái tử bị nghịch thần sát hại, triều đình trở nên rối ren, các đại thần dàn quân đánh nhau. Sau đó, Lê Hoàn lên ngôi vua để ổn định thế cục.
Biết tin Đinh Tiên Hoàng băng hà, Ngô Nhật Khánh cùng vua Chiêm Thành dẫn hơn 1000 chiến thuyết xuất chinh đánh Đại Cồ Việt.Thế nhưng, trên đường cùng quân Chiêm Thành sang đánh nước Việt bằng đường biển, đội quân này gặp phải trận phong bà, Ngô Ngô Nhật Khánh bị chết đuối. Chúa Chàm (tức vua Chiêm Thành) may được thoát nạn, thu nhặt tàn quân mà chạy về.
Nhận được tin, Công chúa càng thêm đau đớn và tủi nhục, bà nhảy xuống giếng nước lầu Vọng Nguyệt ở phía Tây Bắc kinh thành Hoa Lư mà tự vẫn. Ở đó, một ngôi đền đã được lập nên để tưởng nhớ nàng công chúa lá ngọc cành vàng mà cuộc đời đầy sóng gió, bi ai. Ngôi đền đó nay gọi là đền Thục Tiết công chúa.