Mới đây, Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng (chủ đầu tư) đã công bố kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu thi công xây dựng và thiết bị thuộc dự án Cải tạo Trung tâm Văn hóa Thể thao. Dù được tổ chức đấu thầu rộng rãi, gói thầu trị giá hơn 10,4 tỷ đồng này chỉ có sự tham gia của duy nhất một nhà thầu liên danh và trúng thầu với tỷ lệ tiết kiệm rất thấp, dấy lên những băn khoăn về tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế.

Cuộc đua chỉ có một "vận động viên"

Ngày 02/10/2025, ông Đào Quang Đán, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng, đã ký Quyết định số 1356/QĐ-CSPR phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Thi công xây dựng công trình Cải tạo hạng mục nhà ăn, nhà dịch vụ, hàng rào, sân đường, hệ thống thoát nước, cây xanh và hệ thống điện chiếu sáng tại Trung tâm Văn hoá Thể thao - Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng".

Gói thầu này có giá 10.477.983.705 đồng, được tổ chức theo hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước. Tuy nhiên, theo Báo cáo đánh giá E-HSDT số 165/BC-MN ngày 22/9/2025 của Công ty TNHH Tư vấn Đấu thầu Miền Nam, chỉ có duy nhất một nhà thầu tham dự, đó là Liên danh Công ty TNHH Tư vấn Thiết kế Đầu tư và Xây dựng Thanh Minh và Công ty TNHH Xây dựng Thọ Phú (Liên danh Thanh Minh - Thọ Phú).

Với việc là nhà thầu duy nhất tham gia, Liên danh Thanh Minh - Thọ Phú đã dễ dàng trúng thầu với giá 10.446.350.156 đồng, chỉ thấp hơn giá gói thầu 30.633.549 đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm 0,3%. Một tỷ lệ tiết kiệm quá thấp đang đặt ra những nghi vấn về tính cạnh tranh thực chất của một gói thầu đấu thầu rộng rãi.

Nhà thầu trúng thầu: Những cái tên "quen" và "lạ"

Theo tìm hiểu, Công ty TNHH Tư vấn Thiết kế Đầu tư và Xây dựng Thanh Minh (Công ty Thanh Minh) là thành viên đứng đầu liên danh, có mã số thuế 5900376205, địa chỉ tại tỉnh Gia Lai, do ông Phan Dao làm đại diện pháp luật.

Dữ liệu cho thấy, Công ty Thanh Minh không phải là một cái tên xa lạ với Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng. Nhà thầu này đã tham gia 8 gói thầu do Cao su Phú Riềng mời thầu và trúng cả 8 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối 100%. Tổng giá trị các gói thầu này lên tới hàng chục tỷ đồng. Mối quan hệ "thân thiết" này khiến dư luận không khỏi đặt câu hỏi về lợi thế của Công ty Thanh Minh khi tham gia các gói thầu tại đây.

Trong khi đó, thành viên còn lại của liên danh là Công ty TNHH Xây dựng Thọ Phú (Công ty Thọ Phú), mã số thuế 3800370333, có địa chỉ tại tỉnh Đồng Nai. Dù đây là lần đầu tiên trúng thầu tại Cao su Phú Riềng, nhưng Công ty Thọ Phú lại là một "ông lớn" trong lĩnh vực xây lắp tại Đồng Nai với lịch sử trúng 30/38 gói thầu đã tham gia tại địa phương này.

Vai trò của đơn vị tư vấn

Một điểm đáng chú ý khác trong gói thầu này là vai trò của đơn vị tư vấn. Công ty TNHH Tư vấn Đấu thầu Miền Nam được Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng lựa chọn để thực hiện cả hai vai trò: Lập hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu.

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Thị Hương, Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng: "Về mặt pháp lý, hiện không có quy định cấm một đơn vị tư vấn đồng thời thực hiện cả việc lập và đánh giá hồ sơ mời thầu. Tuy nhiên, để đảm bảo tính khách quan và minh bạch tối đa, chủ đầu tư nên lựa chọn hai đơn vị độc lập cho hai công đoạn quan trọng này. Việc một đơn vị "vừa đá bóng, vừa thổi còi" có thể tiềm ẩn những rủi ro, dù là vô tình hay hữu ý, trong việc tạo ra một môi trường cạnh tranh không hoàn hảo".

Chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ cũng chia sẻ: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn đều nhấn mạnh đến mục tiêu cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Một gói thầu đấu thầu rộng rãi mà chỉ có một nhà thầu tham gia và trúng thầu với tỷ lệ tiết kiệm thấp như vậy là một điều bất thường, cần được các cơ quan chức năng xem xét, làm rõ để đảm bảo sự lành mạnh của thị trường đấu thầu".

Việc chỉ có một nhà thầu tham dự, tỷ lệ tiết kiệm thấp, mối quan hệ "sân nhà" giữa nhà thầu và chủ đầu tư, cùng vai trò của đơn vị tư vấn là những vấn đề cần được làm rõ tại gói thầu hơn 10,4 tỷ đồng của Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng, nhằm đảm bảo tiền vốn của nhà nước được sử dụng một cách hiệu quả và minh bạch nhất.